4.สาระมหายาน


คนที่มีความฝันหรือสำคัญผิดว่าเชือกเป็นงู  เมื่อตื่นขึ้นมาสามารถรู้ถึงธรรมชาติแท้จริงของความฝัน  แต่ขณะกำลังฝันอยู่ย่อมไม่รู้ตัวว่ากำลังฝันไป  พอตื่นรู้ก็เป็นอิสระจากความฝันนั้นได้  เปรียบได้กับจิตมนุษย์ปกติผ่องใสในตนเอง  แต่ปั่นป่วนขุ่นมัวเพราะแรงลมแห่งอวิชชา  จิตเคลื่อนไหวเองไม่ได้หากอวิชชาดับลง  แต่จิตที่เป็นเนื้อแท้แห่งโพธิจะเอิบอิ่มชุ่มชื่นดุจน้ำดำรงอยู่ทำลายไม่ได้

    สำหรับความเข้าใจสัมโพธิญาณนั้น  ดังนี้

1.สภาวะเนื้อแท้แห่งสัมโพธิญาณคือ  จิตซึ่งเป็นสิ่งที่มีอยู่จริงเรียกว่าอสัมพัทธ์หรือโลกุตระ  ถือว่าเป็นจิตเดิมแท้ประภัสสร  แต่จิตมาเศร้าหมองเพราะอุปกิเลสจรมา

2.สภาวะเนื้อแท้แห่งสัมโพธิญาณคือ จิตหนึ่งเดียวที่เที่ยงแท้นิรันดร์

3.สภาวะเนื้อแท้แห่งสัมโพธิญาณคือ  กระจกเงาที่ไร้มลทิน

4.สภาวะเนื้อแท้แห่งสัมโพธิญาณคือ  จิตมีอิทธิพลสร้างคุณงามความดีเหมือนกระจกเงาสะท้อนภาพเหมือนผู้ส่องกระจกนั้น

    สัตว์โลกทั้งปวงโดยเนื้อแท้แล้วล้วนดำรงอยู่ในตถตา  มีความเสมอกันเป็นหนึ่งเดียวกันดุจเครื่องปั้นดินเผาที่ทุกชิ้นส่วนล้วนทำจากดิน  กาลต่อมาสัตว์โลกเหล่านั้นเกิดทับถมด้วยการไม่รู้ธรรมเรียกว่าอวิชชาขั้นมูลฐานทำให้เห็นความแตกต่างกันมี 2 อย่างคือ  การปรากฏตัวดุจแสงมายากลนานาประการของ ตถตา  และนิสัยของคนยังมีอวิชชาถูกทำให้มืดบอด

        สำหรับความเข้าใจในเรื่องจิต  มโน  วิญญาณ  ในทัศนะมหายานนั้น  ดังนี้

1.จิตคือ  อาลัยวิญญาณ  เป็นจิตสากล ถือว่าเป็นวิญญาณต้นเค้าหรือพุทธภาวะ

2.มโนคือ  มโนวิญญาณ  เป็นจิตที่มีสำนึกรู้สึกว่าเป็นตัวกูของกู

3.วิญญาณคือ จิตของคนทั่วไปหรือสัญชานการรับรู้ทางประสาทสัมผัสทั้ง 5 นั้น

        สำหรับบุรุษหรือสตรีผู้หลงทางนั้นเพราะเกิดความสำคัญผิดในทิศทางธรรมดังนี้

1.รู้ไม่ทันอวิชชาจะทำลายจิตประภัสสร

2.แอบอยู่ในจิตก่อเกิดความปั่นป่วนในการรับรู้ผิด ๆ

3.จำลองภาพภายนอกทั้งหมดเหมือนกระจกเงาให้เห็นจำลองภาพทางอารมณ์

4.ทำหน้าที่เป็นสิ่งที่มืดมัวและสว่างไสว

5.เชื่อมต่อความนึกคิดงมงายและเก็บสะสมตลอดสาย

        เกี่ยวกับโลก 3 คือ ไตรภูมินั้นมีกามภูมิวัตถุ  รูปภูมิและอรูปภูมิ ตามแนวคิดท่านวะสุพันธุ  ผู้ก่อตั้งพุทธนิกายโยคาจาร กล่าวทำนองว่า  สิ่งที่เป็นไตรภูมินั้นแท้จริงเป็นเพียงจิตเท่านั้น  ด้วยทุกสิ่งเป็นดุจภาพเงาในกระจกที่ไร้วัตถุจริงที่จะจับต้องได้  เพราะจิตไม่ใช่ของจริง

        แต่สรรพสิ่งทั้งหมดเกิดจากจิตตามเงื่อนไขความคิดงมงาย  จิตที่ได้บรรลุหรือตรัสรู้แล้วจะไม่แปรรูป  นอกนั้นจิตย่อมเปลี่ยนรูปและไม่เป็นเอกภาพสมบูรณ์หรือตถตา  แง่คิดจากหลวงจีนฝ่าจั้ง  กล่าวทำนองว่า  ความไม่รู้เท่านั้นเป็นที่มาแห่งความเศร้าหมองของสัตว์โลก.

หมายเลขบันทึก: 675964เขียนเมื่อ 7 มีนาคม 2020 21:43 น. ()แก้ไขเมื่อ 7 มีนาคม 2020 21:46 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลงจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (2)

ขอบคุณครับ คุณ ศุภณัฐ เจตน์ครองสุข

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท