IPE ที่ธรรมศาสตร์ (โดย ศ. ดร. นพ. สุรศักดิ์ บูรณตรีเวทย์)

 “การเรียนแบบสหวิชาชีพ (Interprofessionaleducation: IPE) คือการเรียนร่วมกันระหว่างนักศึกษาด้านสุขภาพและสาขาที่เกี่ยวข้อง เช่น แพทย์ พยาบาลเภสัชศาสตร์ สหเวชศาสตร์ กายภาพบำบัด ฯลฯเพื่อสร้างสัมพันธ์ที่ดีในการทำงานเป็นทีม และยังลดความขัดแย้งระหว่างวิชาชีพขณะที่ การเรียนการสอนเรื่องการเปลี่ยนกระบวนทัศน์ภายใน (Mindset) คือการส่งเสริมให้นักศึกษาระบบสุขภาพลงพื้นที่ชุมชนเรียนรู้จิตใจของตนเองและผู้อื่นโดยเฉพาะผู้ป่วยและญาติ เพื่อให้นักศึกษาเข้าใจบริบทสังคม” เป็นความหมายที่ให้ไว้โดยมูลนิธิพัฒนาการศึกษาบุคลากรสุขภาพแห่งชาติ

 

คณะวิชาที่จัดการเรียนรู้เกี่ยวกับสุขภาพที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เริ่มต้นเมื่อ19 มีนาคม 2533 เริ่มจากการก่อตั้งคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ขึ้นในวันดังกล่าวแนวคิดการก่อตั้งคณะวิชาด้านสุขภาพในสมัยนั้น คือต้องการให้ทุกคณะวิชาด้านสุขภาพทำงานร่วมกันภายใต้ชื่อศูนย์สุขศาสตร์คณะผู้บริหารผู้วางนโยบายนี้ในขณะนั้น คือ ท่านอาจารย์อารี วัลยเสวีท่านอาจารย์เปรม บุรี ท่านอาจารย์ทองจันทร์ หงศ์ลดารมภ์ และท่านอาจารย์อัญเชิญอิศรางกูร ณ อยุธยา โดยในขณะนั้นมีการเชิญอาจารย์พยาบาล

อาจารย์เภสัชมาร่วมจัดการเรียนรู้ภายในคณะแพทยศาสตร์ และต่อมาได้ขยับขยายเกิดเป็นคณะต่าง ๆทางด้านสุขภาพ แต่ยังยึดหลักการที่ว่าทุกคณะวิชาทางด้านสุขภาพทำงานร่วมกันในนามศูนย์สุขศาสตร์โรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติไม่ได้เป็นของคณะใดคณะหนึ่งแต่เป็นสถานที่จัดการเรียนรู้ร่วมกันของทุกคณะในศูนย์สุขศาสตร์ปัจจุบันคณะวิชาในศูนย์สุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ประกอบด้วย คณะแพทยศาสตร์ คณะพยาบาลศาสตร์คณะทันตแพทยศาสตร์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ คณะสหเวชศาสตร์   วิทยาลัยแพทยศาสตร์นานาชาติจุฬาภรณ์ และคณะเภสัชศาสตร์

 

กำเนิด IPE ของคณะวิชาในศูนย์สุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เริ่มในช่วงปี 2560คณบดีคณะวิชาต่าง ๆ ได้ตกลงกันที่จะจัดการเรียนรู้แบบสหวิชาชีพร่วมกันคณบดีคณะแพทยศาสตร์ในขณะนั้นท่านอาจารย์ปรีชา วาณิชเศรษฐกุลเป็นประธานการประชุมคณะกรรมการจัดการเรียนรู้ดังกล่าวและได้แต่งตั้งคณะทำงานซึ่งประกอบด้วยคณาจารย์จากทุกคณะวิชาในศูนย์สุขศาสตร์ร่วมกันคิดวิธีการจัดIPE และได้ข้อสรุปว่าเบื้องต้นจะจัดเป็นกิจกรรมนอกหลักสูตรให้นักศึกษาจากทุกคณะวิชาในศูนย์สุขศาสตร์สมัครเข้าร่วมโดยสมัครใจ

 

เมื่อเปลี่ยนคณบดีคณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เมื่อต้นปี 2561 เป็นท่านอาจารย์ดิลก ภิยโยทัย ได้มีการพูดคุยกันในที่ประชุมคณบดีคณะวิชาต่างๆ ในศูนย์สุขศาสตร์ถึงการดำเนินการ IPE และมีการแต่งตั้งคณะกรรมการและคณะทำงานขึ้นมาใหม่ โดยมีอาจารย์วิศรี วายุรกุลเป็นประธานคณะทำงานในคณะทำงานมีคณาจารย์จากทุกคณะวิชาในศุนย์สุขศาสตร์มาร่วมกันคิดออกแบบและทำเป็นกิจกรรมนอกหลักสูตรออกมานำร่องในการจัดครั้งแรก

 

มีการเปิดรับสมัครนักศึกษาไปเมื่อเดือนมีนาคม2562 ได้นักศึกษาจากคณะวิชาต่าง ๆ ประมาณ 30 คน อ วิศรี ได้ปฐมนิเทศนักศึกษากลุ่มดังกล่าวไปเมื่อปลายเดือนมีนาคมที่ผ่านมาและเมื่อคืนการจัดกลุ่มนักศึกษาและอาจารย์ก็เสร็จสิ้นเรียบร้อยโดย อวิศรีทำงานอย่างมากในการจัดดังกล่าวท่ามกลางช่วงเวลาที่คุณแม่ อวิศรีไม่สบายและเพิ่งพักฟื้น และตัว อ วิศรีเองก็ไม่สบาย (โอ๊ะเอาความลับมาบอกโดยยังไม่ขออนุญาตเจ้าตัวเลยครับ ขอตอนนี้เลยนะกัน ขอบคุณครับ) ได้นักศึกษา5 กลุ่ม ๆ ละประมาณ 6 คน โดยคละคณะวิชากันและมีการแบ่งอาจารย์ที่อยู่ในคณะวิชาเดียวกันกับนักศึกษาในกลุ่มเพื่อให้สามารถแนะนำนักศึกษาคณะวิชาตนเองได้

 

กิจกรรมที่คาดว่าจะทำกันขึ้นกับความต้องการของนักศึกษาในกลุ่มว่าจะเลือกดูผู้ป่วยในหอผู้ป่วยในห้องตรวจผู้ป่วยนอก หรือในชุมชน แล้วทางอาจารย์จะประสานงานจัดการเรียนรู้ให้โดยนักศึกษาเป็นคนไปพูดคุยกับผู้ป่วยและญาติ หรือคนในชุมชน และทำกิจกรรมเล็ก ๆน้อย ๆ ที่นักศึกษาคิดกันขึ้นเองเพื่อทำให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยหรือคนในชุมชนดีขึ้นจากนนั้นจะมีการนำเสนอผลการทำกิจกรรมให้แก่คณบดีและผู้สนใจจากทุกคณะวิชาในศูนย์สุขศาสตร์ฟังในเย็นวันที่8 พค 2562 ตั้งแต่ 17 น. เป็นต้นไปนักศึกษาเป็นคนเลือกวันเวลาดังกล่าว เนื่องจาก คณะวิชาส่วนใหญ่ยังไม่ปิดภาคการศึกษาใครสนใจจดจองลงตารางเวลาของตนเองได้เลยนะครับ

 

ครั้งนี้เป็นครั้งแรกที่จัดโดยส่วนตัวผมกังวลอยู่เล็กน้อย (เนื่องจาก ผมเป็นคนขี้กังวล) เพราะ เป้นสิ่งใหม่แต่จากการที่ผมได้สัมผัสถึงการทุ่มเทของคณาจารย์จากทุกคณะวิชาที่ช่วยกันคิดในที่ประชุมหลายครั้งจนเสร็จออกมาเป็นโครงการนี้และชื่นชมนักศึกษาทุกคนเป็นอย่างมากถึงแม้เป็นช่วงเวลาก่อนสอบปลายภาคของหลายคณะวิชาและเป็นช่วงเวลาปิดเทอมของบางคณะวิชาแต่นักศึกษาก็ยังสมัครใจที่จะมาร่วมกิจกรรมครั้งนี้ผมเชื่อมั่นในศักยภาพของนักศึกษาที่ต้องการทำให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยหรือคนในชุมชนดีขึ้นสมกับที่นักศึกษาแต่ละคนตั้งความหวังไว้ตั้งแต่แรกเข้าเรียนในคณะวิชาของตนเอง

 

ขอบคุณคณบดีและอดีตคณบดีคณะวิชาศูนย์สุขศาสตร์คณาจารย์และนักศึกษาทุกท่าน ตลอดจนทุกสิ่งที่ทำให้สิ่งดีงามนี้ได้เริ่มเกิดขึ้นและจะขยายผลต่อไปในอนาคตอีกแน่นอน.