หน่อน้อยคำสอนพุทธนั้นชี้ตรงไปที่ใดหรือ คำถามอะไรเล่าที่พุทธตอบทุกประเด็นคำถาม เมื่อย้อนไปดูร่องรอยพุทธมักเจอว่าปัญหาหลายอย่างที่พระพุทธเจ้าไม่ตอบ ที่ไม่ตอบเพราะอะไร เมื่อตีกรอบวงของพุทธทำให้เรารู้ว่าคำสอนพุทธมุ่งตรงไปที่ความดับทุกข์ทางใจคน
คำถามอะไรห่างไกลจากเรื่องดับทุกข์แล้วพระพุทธเจ้านิ่งคือไม่ตอบไม่อธิบายนี่คือผู้พูดผู้ถามต่างถามตอบกันเองอยู่นอกวงพุทธทั้งนั้นจนกลายเป็นพุทธเนื้องอกไป ปัญหาในวงพุทธ เช่น ใครมีความทุกข์บ้าง ความทุกข์นี้เกิดมาจากอะไร และจะดับมันได้อย่างไร นี่คือปัญหาที่พุทธตอบทั้งนั้น ยิ่งถ้าเข้าใจจนดับทุกข์ได้แล้ว ความรู้สึกว่าตัวกูของกูมันหายไปหมดคือทุกสิ่งมันดับไม่เหลืออะไรเลย
ด้วยกกกอพุทธต้องการจะบอกว่า ทุกสิ่งไม่มีตัวกูของกู สิ่งที่เราคิดว่ามีเพราะเราไม่รู้เราเข้าใจไม่ถูกต้อง มันเป็นแค่รูปกับนามหรือร่างกายกับจิตใจแล้วธรรมชาติมันก็ปรุงแต่งเกิดการเปลี่ยนแปลงไปทุกขณะด้วยตัวของมันเอง
อันความไม่รู้ในตัวเราเองทำให้หลงไปว่ามีตัวกูของกู ถ้าใครรู้แจ่มแจ้งแดงแจ๋แล้วเข้าใจชัดแล้ว โอ้ นี่มันว่างจากตัวกูของกูจริง ๆ
ในพระสูตรสังยุตนิกายว่า เมื่อพระพุทธเจ้ากำลังเดินอยู่ในป่าแล้วก้มลงหยิบใบไม้ขึ้นมากำมือหนึ่งหันไปหาสาวกผู้ติดตามถามว่า ใบไม้ในกำมือกับใบไม้ทั้งป่าอะไรมากกว่ากัน ทั้งป่าขอรับเป็นคำตอบที่ง่ายใครก็เข้าใจ แล้วสอนต่อทำนองว่า เรื่องที่เรารู้เราเข้าใจนั้นมากเท่ากับใบไม้ทั้งป่าแต่เรื่องที่คนเราจำเป็นต้องรู้เข้าใจนำมาลงมือทำนั้นมีเท่ากับใบไม่ในกำมือนี้ละ.
ชอบมากครับคำๆ นี้
“พุทธเนื้องอก”
ขอบคุณครับ คุณแผ่นดิน
ยังซำบายดีอยู่บ่น้ออันคำนี้ ไม่ใช่คำของผมคิดขึ้นมานะครับ เป็นคำที่จำมาจากท่านนาคารชุนแห่งเถรวาท คือ ปรมาจารย์ พุทธทาส ภิกขุ ครับ