ปราชญ์ชาวบ้าน เกี่ยวกับการทำขวัญข้าวและพิธีพรรมเกี่ยวกับข้าว : กรณีศึกษา คุณตาพงศ์ บัวศรีทอง ต.ห้วยด้วน อ.ดอนตูม จ.นครปฐม (ครั้งที่ 3)

ลงพื้นที่ ครั้งที่ 3

     วันที่ 22 กุมภาพันธ์  2561  เราได้เดินทางไปบ้านของคุณตาพงศ์  และได้ขอข้อมูลเกี่ยวกับกับทำขวัญข้าว 

ความเป็นมา

     ในการทำขวัญข้าวคุณตาเล่าว่า แต่ก่อนมีความเชื่อว่า เป็นการขอขมาข้าว ที่ชาวนาได้กระทำอะไรก็ตามกับต้นข้าว และทำขวัญข้าวก่อนเอาข้าวขึ้นยุ้ง คือที่เก็บข้าวสมัยก่อน ทำพิธีขวัญข้าวเพื่อไม่ให้พวกแมลง มด ปลวก มากินข้าวที่เก็บไว้ในยุ้ง ในยุ้งจะมีพันธุ์ข้าวที่เก็บไว้ใช้ทำพันธู์  เพราะเมื่อก่อนไม่มียาฆ่าแมลงเหมือนปัจจุบันนี้ 

อุปกรณ์ในการทำขวัญข้าว

เรียกว่าเครื่องสังเวย 

ให้นำเครื่องสังเวยไปบูชาแม่โพสพในแต่ละครั้ง  คือมีอยู่  2 ช่วง ด้วยกัน 

1. ช่วงข้าวในนากำลังตั้งท้อง  

- ส้ม  กล้วย อ้อย   

- สีผึ้ง แป้งหวี กระจก เครื่องแต่

- ขนมตาวัวตาควาย (ขนมต้ม)

- ขนมถ้วย ขนมงา

- น้ำมันมะกอก

- ใช้เศษผ้าเย็บเป็น

2. เมื่อเกี่ยวข้าวและนำขึ้นยุ้งข้าว 

 -  หมาก พลู

 -  บุหรี่ 1 มวน 

 -  ข้าว 1 กำ  

  - ผ้าแดง ผ้าขาว 

วันนี้พวกเราได้ลงชุมชน เป็นครั้งที่3 เราได้ไปบ้านคุณตาพง และได้ขอข้อมูลการทำขวัญข้าวจากคุณตา