๖๓๓. วิธีปฏิบัติที่ดี..(Best Practice)..วิถีพอเพียง..ติดตามผู้เรียนทุกคนและทุกชั้น

           ผมคิดว่า..การบริหารจัดการสถานศึกษาของผู้บริหาร ต้องมีเป้าหมาย เช่นเดียวกับ..ครูผู้สอน ที่จัดการเรียนการสอนก็ต้องมีวัตถุประสงค์ปลายทาง ทั้งผู้บริหารและครู ก็ต้องมีสิ่งที่คาดหวังไว้บ้าง ไม่อย่างใดก็อย่างหนึ่ง...

          อย่างไรก็ตาม..ความคาดหวัง ก็ต้องอยู่บนพื้นฐานที่เป็นไปได้ ใกล้เคียงกับความเป็นจริงของบริบท..ปัจจัยแวดล้อม และตัวป้อนที่มีความจำกัด อาจไม่ต้องหวังสูง แต่ก็ต้องให้ถึงซึ่งบรรทัดฐาน ที่ควรจะเป็น เน้นศักยภาพและเติมเต็มความสนใจให้ผู้เรียน..

         การกล่าวอ้าง..ปัญหาและอุปสรรค..โดยไม่คิดค้นวิธีก้าวข้ามปัญหา ไม่ใช่วิสัยของครู..ไม่ต้องรอให้เป็น..”ครูมืออาชีพ” ก็สามารถใช้ “หัวใจ” ปฏิรูปการเรียนรู้ได้ ใช้ใจก็เพียงพอ สำหรับการแก้ปัญหาผู้เรียน..

          ผมเชื่อว่า..ผู้บริหาร..นอกจากการใช้คำสั่งและมอบหมายงาน..ยังทำอย่างอื่นได้อีกมากมาย ที่สนับสนุนครูและอำนวยความสะดวก..ให้ปัญหาการเรียนการสอนน้อยลง เข้าใกล้ “คุณภาพ” มากขึ้น อาจต้องใช้เวลา การรอคอยที่อดทน..แต่มันต้องคิดและเริ่มต้น...

         ผมเริ่มต้นแล้ว..หลายกิจกรรม.. จนบังเกิดผลดีแล้วก็ทำต่อไป ปรับปรุงรูปแบบ สื่อ วิธีการบ้างเล็กน้อย เพื่อให้สอดรับกับผู้เรียน..ที่เปลี่ยนแปลงไปในแต่ละปี เป็นวิธีปฏิบัติที่ดี ..ในวิถีที่พอเพียง คือ เรียบง่าย ประหยัด และมีภูมิคุ้มกันในตัวเอง....

          ผมคิดว่าเป็น.Best Practice ของผม ถึงแม้ว่า ยังไม่ได้แพร่หลายในวงกว้าง แต่ก็ทำสำเร็จบ้างแล้ว ผ่านการวัดและประเมินผล ที่พบว่า..นักเรียนเรียนรู้ได้อย่างมีความสุข..ในทุกระดับชั้น..

        วิธีหนึ่งที่ผมทำมานานแล้ว เป็นกิจกรรม..ติดตามผู้เรียนอย่างใกล้ชิด ทุกคนและทุกชั้น..โดยผมแจกสมุดให้นักเรียนคนละ ๑ เล่ม เรียกว่า..สมุด ผอ. เป็นเล่มเดียวทีนักเรียนต้องเก็บเป็นอย่างดี ไม่ต้องไปใช้ในวิชาอื่น..

        ทุกปีการศึกษา..สมุด ผอ.ของนักเรียนทุกชั้น จะมีผลงานอย่างหลากหลาย เป็นพิเศษมากหน่อย  ที่สาระภาษาไทย..ซึ่งผมจะดูลายมือและพัฒนาการของการเขียน...

        ถึงแม้ว่า..ผมจะพบเห็นครูเน้นย้ำพร่ำสอนเป็นอย่างดีแล้ว แต่ผมก็ยังจำเป็นต้อง..เสริมแรงครูและนักเรียน..ให้กำลังใจซึ่งกันและกัน..ค้นหาปัญหาที่แท้จริง แก้ปัญหาได้รวดเร็วตรงจุด..ไม่ทิ้งใครไว้หลังห้อง..

        เมื่อผมมอบหมายงานให้นักเรียน..แน่นอน..เด็กทุกคนย่อมกระตือรือร้น ส่งทันเวลาและทำอย่างดีที่สุด เมื่อพบจุดบกพร่องของเด็กบางคนในสมุด ผอ. ผมจะปรึกษากับครุประจำชั้น..เพื่อศึกษาปัญหา และหาวิธีแก้ไข..

        สมุด ผอ.ของผม..ผมเห็นความตั้งใจของผู้เรียน เห็นพัฒนาการด้านลายมืออย่างชัดเจน..พบทักษะการทำงานและความรับผิดชอบ เห็นความแตกต่าง ความสนใจและ ความสามารถ..ทำให้ผมรู้จักเด็กเป็นรายบุคคล..

       เมื่อถึงโอกาสอันควร..เด็กส่วนใหญ่..จะได้รางวัลเล็กๆ บ่งบอกถึงความเป็นเด็กดีที่ตั้งใจเรียน โดยดูได้จากสมุดของ ผอ.ที่สะอาด เรียบร้อยและมีพัฒนาการที่ต่อเนื่อง..

       ปัจจุบัน..สมุด ผอ. น่าศึกษาอย่างยิ่ง..ทุกเล่ม..น่าเก็บไว้เป็นที่ระลึก ผู้ปกครองเห็นก็ชื่นชม ใครมาเยี่ยมเยือน เห็นแล้วก็ยิ้มชื่นใจ..นักเรียนทำได้อย่างไร้ขีดจำกัด..จริงๆ

        โดยเฉพาะ..สมุด ผอ.ที่ช่วยฝึกปฏิบัติการเขียนเรื่องราว ให้นักเรียนใช้เป็นเวทีฝึกฝนการคิด วิเคราะห์..ทั้งเรื่องเล่าจากประสบการณ์และจินตนาการ..

         ผมอ่านเรื่องราวของนักเรียนชั้น ป.๑ – ป.๖ ทุกสัปดาห์..จากสมุด ผอ. ผมแก้ปัญหาการเขียนได้บ้างแล้ว..ผลพลอยได้คือลายมือ..สิ่งที่ตามมาคือความเชื่อของผม ซึ่งผมเชื่อว่า..เด็กมั่นใจ ใฝ่รู้ใฝ่เรียน และเรียนรู้ได้..ถ้าครูใส่ใจให้ความสำคัญกับเด็กทุกคน....

ชยันต์  เพชรศรีจันทร์

๕  ธันวาคม  ๒๕๖๐