อะไร ๆ ก็ไม่สำคัญเท่ากับการปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ

อะไร ๆ ก็ไม่สำคัญเท่ากับการปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ

ดร.ถวิล อรัญเวศ รอง ผอ.สพป.นครราชสีมา เขต 4

----------------------------------------------

คงจะเคยได้ยินบทสวด "อกาลิโก" การปฏิบัติธรรม ไม่จำกัดกาลเวลา ทำดี ปฏิบัติดีเวลาไหนก็ถือว่าดีทั้งนั้น ไม่มีฤกษ์ยามสำหรับการทำความดี ไม่ต้องรอคอยฤกษ์ยาม ถ้าท่านมีความตั้งใจที่จะทำความดีก็รีบทำไปเถิด ไม่เช่นนั้น จะถือว่าตั้งอยู่ในความประมาท

ส่วนชื่อก็เช่นกัน ไม่สำคัญเท่ากับการที่เราปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ ข้อนี้ ดังนิทานปรัมปราที่เล่ากันมาว่า

กาลครั้งหนึ่ง มีชายหนุ่มคนหนึ่งชื่อ “บาป” เป็นลูกศิษย์ของอาจารย์ทิศาปาโมกข์ในเมืองตักสิลา เขาถูกอาจารย์เรียกชื่อเสมอๆ ว่า "เจ้าบาป เจ้าบาป"

นายบาป พอได้ฟังอาจารย์เรียกชื่อทีไร ก็ไม่ชอบใจ เพราะเห็นว่าชื่อของตนนี้ ไม่เพราะ เป็นอัปมงคล เสียจริงๆ จึงเข้าไปหาอาจารย์เพื่อให้อาจารย์เปลี่ยนชื่อให้ใหม่ อาจารย์บอกว่า

"เจ้าจงไปหาชื่อของคนที่ถูกใจเจ้ามาให้เราชื่อหนึ่งก่อน แล้วเราจะเปลี่ยนชื่อให้"

นายบาปพอได้ฟังอาจารย์สั่งแล้วก็เที่ยวไปหาชื่อตามที่ต่างๆ ครั้นไปเห็นคนเขาหามศพไปป่าช้าจึงถามว่า "คนที่ตายนี้ชื่ออะไรจ๊ะ" คนหามศพบอกว่า "ชื่อนายอยู่ครับ"

นายบาปได้ยินดังนั้นจึงถามว่า "ชื่ออยู่ทำไมจึงตายเล่าครับ"

คนหามศพจึงพูดว่า "ท่านนี้ช่างโง่เสียจริงๆ คนชื่ออยู่หรือไม่ชื่ออยู่ ก็ตายกันได้ทั้งนั้นแหละ"

นายบาปได้ฟังแล้วก็เดินต่อไป พอถึงถนนแห่งหนึ่ง เห็นหญิงคนหนึ่งถูกโบยด้วยเชือกหนัง จึงแวะเข้าไปถามว่า "ท่านโบยหญิงนี้ทำไมครับ"

เขาบอกว่า "มันเป็นทาสน้ำเงินของฉัน เมื่อมันจะไปจากฉัน มันก็ไม่มีเงินให้ จึงต้องโบยมัน"

นายบาปถามว่า "แล้วหญิงนี้ชื่ออะไรครับ"

เขาบอกว่า "ชื่อนางรวยครับ"

นายบาปถามว่า "ชื่อรวยทำไมไม่มีเงินให้ท่านเล่าครับ"

เขาจึงว่า "ท่านนี้ช่างโง่จริงๆ คนชื่อรวยหรือไม่ชื่อรวยก็ตาม ถ้าไม่มีวาสนาแล้ว ก็เป็นคนยากจนได้ทั้งนั้น"

นายบาปเดินทางต่อไปถึงที่แห่งหนึ่ง เห็นชายคนหนึ่งเดินวนเวียนไปมาอยู่แถวนั้น จึงเข้าไปถามว่า

"ทำไมท่านมาเดินวนเวียนอยู่เล่าครับ" ชายคนนั้นบอกว่า "เราหลงทางไม่รู้จะไปทางไหน"

นายบาปถามว่า "ท่านชื่ออะไรเล่าครับ"

ชายคนนั้นบอกว่า "เราชื่อชำนาญทางครับ"

นายบาปพูดว่า "ชื่อชำนาญทาง ทำไมหลงทางได้ครับ"

ชายคนนั้นบอกว่า “คนชื่อชำนาญทางหรือไม่ชื่อชำนาญทางก็อาจหลงได้ทั้งนั้น เพราะชื่อเป็นเพียงตั้งไว้เรียกกันเท่านั้น"

นายบาปพอได้ฟังเช่นนั้น จึงคิดถึงชื่อคนตั้งแต่ต้นที่ไปพบมา ชื่ออยู่ก็ยังตาย ชื่อรวยก็ยังจน ชื่อชำนาญทางก็ยังหลงทาง แล้วนายบาปก็คิดต่อไปว่า ชื่อไม่สำคัญนี่ เป็นแต่ตั้งไว้อาศัยเรียกกันเท่านั้น ที่สำคัญก็อยู่ที่สุจริตทางกาย วาจา ใจ เมื่อทำดี พูดดี คิดดี แล้วจะมีชื่ออย่างไรก็ไม่แปลก นายบาปจึงล้มความตั้งใจที่จะเปลี่ยนชื่อ กลับไปหาอาจารย์เล่าความตั้งแต่ต้นให้อาจารย์ฟัง แล้วเลิก ความคิดที่จะเปลี่ยนชื่อของตน อาจารย์ก็ชื่นชมกับนายบาปที่เข้าใจ สัจธรรมชีวิต