ในรอบหนึ่งเดือนที่ผ่านมา..มีผู้มาเยี่ยมเยือนไม่มากนัก แต่ทุกท่านที่มาก็จะพูดเหมือนกันว่า..โรงเรียนเหมือนรีสอร์ท ฟังแล้วก็ยิ้ม ๆ เพราะฟังจนเคยชิน..ไม่ได้พูดอะไรต่อ...
วันนี้ก็เช่นเดียวกัน..เป็นพนักงานขายสื่อการสอน สังคมศึกษา ประเภทดาราศาสตร์ เข้ามาในโรงเรียน ทักทายและบอกผมว่าเคยมาโรงเรียนนี้เมื่อ ๑๑ ปีก่อน..มาวันนี้จำแทบไม่ได้ เปลี่ยนไปมากมาย สะอาด สดใส เหมือนรีสอร์ท ผมก็ยิ้มเหมือนเดิม และคิดว่าเขาเป็นพนักงานขายที่มีจิตวิทยา พูดจาน่าฟัง..แต่ผมก็ไม่ได้ซื้อของแต่อย่างใด....
จริงๆ..เป้าหมายก็ต้องการให้เป็นโรงเรียนรีสอร์ทนั่นแหละ แต่ยังอีกยาวไกล และยังไปไม่ถึง เนื่องจากไม่ได้เน้นสวยอย่างเดียว เพราะคิดเสมอ..ความสวยไม่คงที่ ความดีสิคงทน หรือประมาณว่า..สวยแต่รูปจูบไม่หอม..ก็เป็นได้
จากการเรียนรู้โรงเรียนขนาดเล็กมาอย่างยาวนาน จึงพอจะรู้ว่าการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ เป็นนวัตกรรมหรือเครื่องมือที่สำคัญของโรงเรียนเล็ก สามารถใช้เป็นสื่อ อุปกรณ์ เป็นสิ่งแวดล้อมและเป็นที่เชิดหน้าชูตาของโรงเรียน..
ดังนั้น..การพัฒนาโรงเรียนเล็ก ต้องมองที่แหล่งเรียนรู้..และแหล่งเรียนรู้นั้น..ครูและนักเรียนต้องเข้าถึงได้..เป็นบ่อเกิดแห่งปัญญา..มากกว่าสวยงามอย่างเดียว..และต้องช่วยให้เรียนรู้อย่างมีความสุขด้วย..
รีสอร์ทแห่งปัญญา ต้องนำพาผู้เรียนไปสู่การอ่านการเขียนได้ และเสริมสร้างประสบการณ์เพื่อนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน ผมยกตัวอย่าง..เตาเผา..น้ำส้มควันไม้ ที่เป็นแหล่งเรียนรู้ นักเรียนต้องบอกได้ว่า จะเผาเศษไม้ลำไย ต้องเผาอย่างไร ใช้เวลากี่วัน และเขียนบรรยายประโยนชน์ของน้ำส้มควันไม้ได้..
โรงเรียนมีต้นมะนาวไม่มากนัก แต่ละต้น เป็นสื่ออย่างดี ตอนนี้มะนาวออกลูก และเป็นพุ่มใหญ่ นักเรียนต้องบอกได้ว่าเป็นเพราะอะไร..ลองสังเกตให้ดีก็จะพบว่า ครูปรับดินใหม่ ใส่ทั้งแกลบและใยมะพร้าว...ซึ่งต่อไปนักเรียนต้องทำใยมะพร้าวเอง...
แตงกวาที่ปลูกในนาก็เหมือนกัน เป็นแหล่งเรียนรู้แห่งปัญญา ถ้าในหลุมที่เพาะเมล็ด งอกมา ๔ ต้น..ก็ควรแยกให้เหลือ ๒ ต้น เป็นพื้นฐานการเรียนรู้คู่การปฏิบัติที่ง่ายๆ แต่สามารถนำไปใช้ได้จริง...ส่วนแตงกวาจะขึ้นร้านหรือไม่..อันนี้ผมต้องถามผู้รู้ก่อน..
เมล็ดกวางตุ้ง นักเรียนหยอดและงอกจนเต็มแปลง นักเรียนจะรู้ว่าถ้าปล่อยไว้จะโตช้า ถ้าจะให้ดี ก็ต้องทำแปลงผักในนา แล้วแยกกวางตุ้งไปปลูก..ผักที่ปลูกจะไม่ก่อให้เกิดปัญญาอย่างเดียว..อีกหน่อยก็จะได้กินอิ่มท้องด้วย
ผมจึงอยากได้รีสอร์ทในโรงเรียน ที่ไม่ได้เน้นสวยอย่างเดียว แต่เป็นรีสอร์ทแห่งปัญญา ที่ใช้สิ่งแวดล้อมเป็นเครื่องมือแห่งการเรียนรู้..เห็นแล้วก็สบายตา เข้ามาแล้วมีความสุข สนุกตื่นเต้นที่ครูพาออกนอกห้องเรียน.....
ชยันต์ เพชรศรีจันทร์
๑๓ มกราคม ๒๕๖๐
น่าจะมีมุมใดมุมหนึ่งที่สร้างเป็นแบบจำลอง
ไร่นาสวนผสมด้วยนะท่าน ผอ. จะชัดเจนยิ่งขึ้น
อันนี้ความเห็นส่วนตัวจ้ะ