กรณีศึกษาที่ 2

"เคสวัย 40ปีที่เป็นหลอดเลือดสมองตีบมา 3ปี เบื่อและอยากลาออกจากการทำงานอาจารย์ที่หนักจนไม่มีเวลาพักผ่อนและเสี่ยงเป็นหลอดเลือดสมองตีบ ไม่ชอบออกกำลังกาย มีความสามารถเป็นพิธีกร ดีเจ และนักเขียน และกำลังเครียดเพราะเป็นเสาหลักเลี้ยงดูครอบครัวกว่า 3คน และมีหนี้บ้านจากการผ่อนชำระเงินเดือนจากงานอาจารย์ประจำ"

Person

Environment

Occupation

Performance

เพศ –

อายุ 40 ปี

อาชีพ อาจารย์มหาวิทยาลัย

โรคประจำตัว หลอดเลือดสมองตีบเป็นมานาน 3ปี

Values ให้คุณค่าในงานของอาจารย์ลดลง

Role เป็นอาจารย์มหาวิทยาลัย, เป็นเสาหลักเลี้ยงดูครอบครัว

Habit ไม่ชอบออกกำลังกาย, ไม่มีเวลาพักผ่อน

Skill ถ่ายทอดความรู้ให้ผู้อื่นได้,มีความสามารถด้านดีเจ พิธีกรและนักเขียน

Motivation
Positive: มีความสามารถเป็นดีเจ,พิธีกรและนักเขียน
Negative : เบื่อและอยากลาออกจากงานอาจารย์

Social environment :เพื่อนร่วมงาน

Physical environment –

Financial status : มีหนี้บ้านจากการผ่อนชำระ

Role transformation (Negative)
มีความรู้สึกเบื่อและอยากลาออกจากงานอาจารย์ที่ทำประจำ
มีโรคเส้นเลือดในสมองตีบเมื่อ 3ปีที่แล้ว

ADL –

IADL –

Work ปัจจุบันเป็นอาจารย์มหาวิทยาลัย แต่เบื่อและอยากลาออก

Rest เวลาพักผ่อนลดลงเนื่องจากงานหนัก

Leisure มีความสามารถเป็นดีเจ พิธีกรและนักเขียน

-มีความสามารถเป็นพิธีกร ดีเจและนักเขียน

-เบื่อและอยากลาออกจากงานอาจารย์

การประเมินเพิ่มเติมทางกิจกรรมบำบัด

ด้านร่างกาย

• ประเมินการทำกิจกรรมดำเนินชีวิต ผ่านแบบประเมิน Routine Task Inventory-expanded (RTI-E)
• ประเมินภาวะสมองเสื่อมจากแบบประเมิน Mini mental state examination (MMSE Thai-2002)
• ประเมินความรู้ความเข้าใจ จากแบบประเมิน Thai-CPT

ด้านจิตใจ

• ประเมินระดับความเครียด จากแบบสอบถาม Suanprung stress test (SPST-20)
• ประเมินภาวะซึมเศร้า จากแบบสอบถาม Thai General Health Questionnaires -12
• ประเมินคุณภาพชีวิต จากแบบสอบถาม เครื่องชี้วัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกชุดย่อ ฉบับภาษาไทย (WHOQOL–BREF–THAI)
• ประเมินความกังวลใจและการรับรู้คุณค่าในตนเอง จากการสังเกตขณะสัมภาษณ์
• ประเมินกิจกรรมยามว่างที่สนใจ จากแบบประเมิน interest checklist

Job analysis ตัวอย่างกิจกรรม “สอนหนังสือนักศึกษา”

ขั้นตอนการทำกิจกรรม	องค์ประกอบที่เกี่ยวข้องในการทำกิจกรรม
วางแผนและรูปแบบการสอน	Attention Memory Thought Higher-level cognitive Energy and drive
ติดต่อประสานงานกับอาจารย์ท่านอื่น	Communication skill Attention Memory Thought Higher-level cognitive Energy and drive Temperament and personality
สอนนักศึกษาในคาบเรียน	Communication skill Attention Memory Thought Higher-level cognitive Energy and drive Temperament and personality Visual and hearing function
จัดสอบประเมินผลนักศึกษา	Memory Thought Higher-level cognitive

Problem list

• ผู้รับบริการรู้สึกเบื่อและอยากลาออกจากการทำงานอาจารย์
• ผู้รับบริการมีความเครียดจากภาระหน้าที่งานและในครอบครัว

Intervention plan

1. ผู้รับบริการรู้สึกเบื่อและอยากลาออกจากการทำงานอาจารย์

Goal : ผู้รับบริการมีแรงจูงใจในการทำงานอาจารย์เพิ่มขึ้นภายในระยะเวลา 4 สัปดาห์
Frame of Reference : Psychosocial FoR., Model of Human Occupational(MOHO), Occupational Adaptation
Approach : Reinforcement, Job analysis, Positive psychology, Cognitive flexibility
Therapeutics media : Therapeutics use of self, Therapeutic relationship, Teaching and learning process, Activity analysis and synthesis

Therapeutic activity :

• ให้ผู้รับบริการบอกเล่าถึงหน้าที่งานอาจารย์ที่ได้ทำเป็นประจำ โดยให้ผู้รับบริการให้คะแนนความสามารถตนเองในแต่ละกิจกรรม,คุณค่าของแต่ละกิจกรรมและให้เรียงลำดับความสำคัญในแต่ละกิจกรรม
• เปิดโอกาสให้ผู้รับบริการได้ลองแบ่งกระจายภาระงานให้กับผู้อื่นที่มีความเหมาะสม เพื่อลดความเครียดและภาระงานที่หนักจนไม่มีเวลาพักผ่อน นำไปสู่ความเบื่อหน่ายและสุขภาพทรุดโทรม
• ชักชวนผู้รับบริการให้นำความสามารถที่มีเช่น ดีเจ,พิธีกร หรือนักเขียน มาประยุกต์กับงานอาจารย์ เช่น เป็นผู้เขียนหนังสือเกี่ยวกับความรู้ด้านที่ผู้รับบริการถนัด, อัดคลิปสั้นๆลงสื่อทางอินเตอร์เน็ต เพื่อถ่ายทอดความรู้, ปรับเปลี่ยนรูปแบบการเรียนการสอนโดยสร้างบรรยากาศคล้ายกับรายการ Talk show เป็นต้น เพื่อเพิ่มความน่าสนใจ กระตุ้นความคิดสร้างสรรค์และได้ใช้ความสามารถของผู้รับบริการมาสร้างคุณค่าในตนเอง(Self-esteem) เกิดความภาคภูมิใจ(Self-esteem)และอาจนำไปสู่การเปลี่ยนบทบาท(Role transformation)ในอนาคต
• หลังจากทำกิจกรรมที่ประยุกต์ความสามารถกับงานอาจารย์ที่ทำเป็นประจำ ให้ผู้รับบริการได้ลองบอกเล่าถึงความรู้สึกก่อน-หลังทำกิจกรรม เพื่อเป็นข้อมูลย้อนกลับที่ผู้รับบริการได้ให้กับตนเองเพื่อนำไปสู่แรงจูงใจที่เพิ่มขึ้นในการทำงานอาจารย์
• ผู้บำบัดคอยให้กำลังใจและคำชมแก่ผู้รับบริการเพื่อเสริมสร้างความมั่นใจในตนเอง
• ให้ผู้รับบริการฝึกใช้ฐานใจในการคิดทำกิจกรรมต่างๆแทนฐานหัว หมั่นสำรวจความรู้สึกตนเองในแต่ละขณะ ว่ามีความเบื่อหรือเหนื่อยล้ามากน้อยเพียงใด ต้องการพักหรือไม่

2. ผู้รับบริการมีความเครียดจากภาระหน้าที่งานและในครอบครัว

Goal : ผู้รับบริการมีความเครียดลดลงภายในระยะเวลา 4 สัปดาห์

Frame of Reference : Psychosocial FoR., Model of Human Occupational(MOHO), Behavioral FoR.
Approach : Time management, Reinforcement, Meditation, Relaxation techniques
Therapeutics media :

• ให้ผู้รับบริการบอกเล่าถึงหน้าที่งานอาจารย์ที่ได้ทำเป็นประจำ โดยให้ผู้รับบริการให้คะแนนความสามารถตนเองในแต่ละกิจกรรม,คุณค่าของแต่ละกิจกรรมและให้เรียงลำดับความสำคัญในแต่ละกิจกรรม

• ให้ผู้รับบริการลองลดบทบาทของตนเองในกิจกรรมโดยกำหนดชั่วโมงที่ต้องทำงานต่อวัน และให้จัดสรรเวลาด้วยตนเองว่าจะทำกิจกรรมอะไร งานที่อาจจะไม่ได้ทำสามารถกระจายงานให้คนอื่นดูแลแทนได้หรือไม่
• ให้ผู้รับบริการลองทำตามตารางที่เคยออกแบบโดยมีความสมดุลระหว่างชั่วโมงการทำงาน,กิจกรรมยามว่างและการนอนหลับ
• แนะนำวิธีการผ่อนคลายเช่นการกำหนดลมหายใจ, การจินตนาการ, การฟังเพลง หรือจัดสิ่งแวดล้อมให้ผ่อนคลาย

References :

A. Mofredj, MD, S. Alaya, MD, K. Tassaioust, MD, H. Bahloul, MD, A. Mrabet, MD. Music therapy, a review of the potential therapeutic benefits for the critically ill [Internet] 2016. [cited 2016 Sep 29]. Available from: http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S...

Tracy Chippendale; Marie Boltz. Living Legends: Effectiveness of a Program to Enhance Sense of Purpose and Meaning in Life Among Community-Dwelling Older Adults [internet] 2015. [cited 2016 Sep 29]. Available from: http://ajot.aota.org/article.aspx?articleid=2360700&resultClick=3