​ทำให้เด็กไทยทุกคนเป็นเด็กสมองดีได้

ทำให้เด็กไทยทุกคนเป็นเด็กสมองดีได้

หนังสือ Raise Great Kids ที่ผมเอ่ยถึงไปแล้วใน บันทึกชุดนี้ บอกเราว่า สมองเด็กแรกคลอดสร้างมา ให้พัฒนาไประดับหนึ่ง พร้อมที่จะรับการกระตุ้นจากสภาพแวดล้อมและการเลี้ยงดู เพื่อใช้สื่อประสาท ที่รับจาก การกระตุ้นนั้น นำไปกระตุ้นสมอง ให้สร้างวงจรสื่อประสาทเพิ่มเติม เป็นการพัฒนาสมอง

สมองดี เกิดจากการพัฒนาโดยสภาพแวดล้อมทั้งก่อนคลอดและหลังคลอด โดยสภาพแวดล้อมกระตุ้น ให้เกิดการสื่อประสาทในสมอง และสื่อประสาทนั้นเองเป็นตัวกระตุ้นพัฒนาการของสมอง โดยที่สมองเด็ก ตื่นตัวต่อการกระตุ้นที่สุดในช่วงอายุ ๐ - ๕ ปี กับช่วงวัยรุ่น

หน้าต่างแห่งโอกาสในการสร้างเด็กสมองดีเปิดโร่ในสองช่วงอายุนั้น

แต่ช่วงอื่นๆ ก็ดำเนินการสร้างสมองดีได้ รวมทั้งช่วงชราอย่างผม ผมก็ยังหมั่นสร้างสมองดี ให้แก่ตัวเอง

วิธีการสร้างเด็กสมองดีเรียกว่า การเรียนรู้ หรือการศึกษา แต่เฉพาะการเรียนรู้/การศึกษา ที่ดี ที่ถูกต้อง เท่านั้น ที่จะสร้างสมองดี วิธีการไม่ถูกต้องจะทำลายโอกาสสร้างสมองดี

การศึกษาที่ผิด ทำลายสมอง หรือไม่สร้างสมองดี

การศึกษาที่ผิดคือการสอนแบบให้ท่องจำ ให้เด็กอยู่นิ่งๆ คอยฟังสิ่งที่ครูสอน ที่เรียกว่า passive learning

ตัวทำลายสมองดีของเด็กยังมีอีกมากมาย ตัวที่ร้ายที่สุดคือความเครียด และสมองเด็กไวต่อ ความเครียดเป็นพิเศษ โดยที่ครอบครัวที่มีเศรษฐฐานะต่ำจะมีความเครียดอยู่ในครอบครัวตามปกติ และส่งผลร้ายเป็นพิษต่อสมองเด็กโดยเราไม่รู้ตัว ในประเทศที่ช่องว่างทางสังคมสูง จะมีเด็กในสัดส่วนที่สูง อาจถึงหนึ่งในสาม หรือถึงครึ่ง ที่ได้รับพิษร้ายนี้

ความเครียดอื่นๆ ได้แก่การขาดอาหาร หรือภาวะโภชนาการบกพร่อง แม่ติดยา ติดสุรา สูบบุหรี่ ติดการพนัน เป็นต้น

สมองดี นอกจากมีวิชาความรู้แล้ว ต้องมี ทักษะแห่งศตวรรษที่ ๒๑ มี EF แข็งแรง และมี Growth Mindset

วิจารณ์ พานิช

๑๗ มิ.ย. ๕๙