เป็นประเด็นคำถาม..ที่อยากให้โรงเรียนขนาดเล็ก เข้าใจ และเข้าถึง ให้มากที่สุด เพราะเมื่อเวลาใดก็ตาม เมื่อมีนโยบายใหม่ๆเข้ามา เราก็มักจะไปเสียเวลากับเรื่องจิปาถะมากมาย จนหลงลืมที่จะให้ความสำคัญในตัวผู้เรียน ที่เราหมายมั่นปั้นมือไว้แต่แรก...
ที่สุดแล้ว...ไม่มีใครปฎิเสธนโยบายได้ ขอเพียงรู้เท่ารู้ทัน และวิเคราะห์นโยบายให้ถูกทิศทาง มิฉะนั้น..อาจต้องนั่งเสียใจ ที่เสียเวลาไปกับเรื่องไม่เป็นเรื่อง กับงานกระดาษ ที่เป็นเอกสารเพื่อสนองนโยบาย ตั้งแต่ต้นปี จนถึงปลายปีการศึกษา..
ยังไม่มีข้อมูลใด ที่บอกว่า..ลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้..เป็นโครงการที่ไม่ดี มิหนำซ้ำ..บางกระแสยังบอกว่า ส่งผลดีต่อคุณภาพผลสัมฤทธิ์โดยรวมของประเทศด้วย หมายความว่า..โรงเรียนที่เป็นแกนนำในปี ๒๕๕๘ ...ผลสัมฤทธิ์สูงขึ้น...ทุกโรงเรียน...
แต่..ความจริง..ในโรงเรียนของเขตพื้นที่ฯก็คงเป็นที่รู้กันว่า..แท้จริง..ผลที่ออกมาก็ยังไม่เป็นที่พอใจเท่าไหร่นัก เนื่องจากเวลาถ่ายทอดความรู้สู่เด็ก หมดไปกับการทำเอกสารรายงานและรองรับการนิเทศติดตามถี่ยิบ...
ผมในฐานะผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก จึงใช้บทเรียนเหล่านี้เป็นกรณีศึกษา และไม่อาจนำเสนอเป็นกรณีตัวอย่างแต่อย่างใด..เพียงแค่บอกว่า..ผมคิดอย่างไร..ในเรื่องนี้ เมื่อนักเรียน ลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้..แล้วครูล่ะ...ครับ
๑. เมื่อครูยังเท่าเดิม..ลดภาระงานครูลงบ้างได้ไหม ผมทำแล้ว ครูเหลือโครงการสำคัญๆในหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย เพียง ๑ – ๒ โครงการเท่านั้น ที่เหลือคืองานหลัก ทำหน้าที่เป็นครู ประจำชั้น อย่างเต็มที่..
๒.เมื่อครูยังเท่าเดิม..แต่สภาพปัญหาและความต้องการจำเป็น ที่จะต้องยอมรับและรับผิดชอบร่วมกัน เพื่อปฏิรูปการศึกษาฯ ควรจะต้องบริหารจัดการเวลา..ผมทำแล้ว ทำในลักษณะบูรณาการ โดย..นักเรียนใช้เวลาช่วงเช้า ทำเขตพัฒนาสิ่งแวดล้อมให้น้อยลง ให้นักเรียนร่วมกิจกรรมกับครู ให้พี่มีเวลาสอนน้อง ทั้งในเรื่องดนตรี และการอ่าน การเขียน
๓.เมื่อครูยังเท่าเดิม...การเพิ่มเวลารู้..ก็ต้องดูบริบทของโรงเรียนว่าปัญหาคืออะไร จะให้เด็กรู้อะไร..ที่สอดคล้องกับบุคลากรและทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัด..ผมทำแล้ว โดยขอความร่วมมือจากครู ขอใช้ศักยภาพของครูให้เต็มที่ ในลักษณะการสอนควบชั้น ในเวลาพิเศษ โดยครูวิทยาศาสตร์ ครูอังกฤษ ครูดนตรี ครูคอมพิวเตอร์ ช่วยสอนเสริมให้กับ ป.๑- ๒ ,ป.๓-๔ และ ป.๕-๖ แบบรวมชั้น (บูรณาการ) นักเรียนจะได้เรียนรู้อย่างหลากหลายและน่าสนใจยิ่งขึ้น
๔.เมื่อครูยังเท่าเดิม...อาจต้องเพิ่มภาระงานให้ผู้บริหาร..ผมทำ(มานาน)แล้ว ช่วยสอนเสริมและสอนแทน วิชาภาษาไทย ทั้งการอ่านและการเขียน นันทนาการ เพลง เกมส์ ตั้งแต่ ป๑ ถึง ป.๖ ทุกวัน..
ครับ..ผมบอกแล้วว่า เป็นเพียงกรณีศึกษาของผม ที่มีบางประเด็น ได้ทำแล้ว และเห็นผลในเชิงคุณภาพที่ดีขึ้น แต่ด้วย..ปีนี้ ..เข้าสู่..ลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้เต็มตัว..จึงยังไม่สามารถทำให้เป็นตัวอย่างได้ เพียงอยากเล่าสู่กันฟังให้ระมัดระวัง ในฐานะที่เป็นโรงเรียนขนาดเล็ก ประมาทไม่ได้เลย...แม้กระทั่ง..กิจกรรม ประกวด ประชัน ขันแข่งต่างๆ ก็อาจต้องละเว้นบ้าง มิฉะนั้น..ครูบางคนอาจไม่อยู่กับเราถึงเกษียณ..ก็เป็นได้
ชยันต์ เพชรศรีจันทร์
๒๔ พฤษภาคม ๒๕๕๙
ชื่นชมการทำงานที่ทำเพื่อเด็กคะ ขอเป็นกำลังใจคะ เส้นทางนี้หนักและเหนื่อย ที่อยู่กันได้ก็ด้วยรัก เข้าใจและศรัทธาในอาชีพทั้งนั้นคะ
ไม่อยู่ถึงเกษียณ...หมายถึง " เขา "
หรือ "เรา" ล่ะน้อง ผอ.คนเก่ง ๕๕๕๕