734. " ความสุข "

เรียนรู้ศาสตร์ OD จากสามก๊ก ตอนที่ 55

เมื่อวานไปดู Captain America: Civil Wars มา ก็สุดยอดครับ ตื่นเต้นตามแบบหนังฟอร์มยักษ์ หนังเป็นเรื่องสงครามกลางเมืองกันจริงๆ เพราะคนที่รบกันหนักๆ ก็คือฝ่ายธรรม สรุปเรื่องนี้เป็นหนังที่ฝ่ายธรรมะ รบกันเองจนโลกแทบแตก เนื่องจากไม่อยาก Spoil หนัง เอาเข้าเรื่องเลย หนังเรื่องนี้ ผมดูไปดูไปก็รู้สึกตื่นตาตื่นใจ

เรื่องราวมันเริ่มจากว่ามีผู้ร้ายมา เหล่า Hero ก็พากันไปตามล่า ล่าได้จริง แต่เกิดผลข้างเคียง ตึกระเบิดคนตาย โลกเลยตั้งคำถามถึงการทำงานของ Hero ทั้งหลาย ว่าพี่ๆ ดูมีอิสรภาพกันจริง ปราบเหล่าร้ายกันไป แต่ก็สร้างความเสียหายมหาศาล ดูแล้วใช่หรือ ที่สุดก็เกิดแนวคิดควบคุมเหล่า Hero โดยองค์กรสหประชาติ และก็ควบคุมได้ แต่ที่สุดด้วยเหตุการณ์บางอย่าง ทำให้ทั้งหมดหันมาแบ่งฝ่ายตีกันเอง ที่สุดก็พบว่าที่ต้องมาตีกันเอง เหตุเพราะมีคนอยู่เบื้องหลัง เจ้าคนๆนี้ เป็นคนที่ประสาทกิน เนื่องจากครบอครัวถูกระเบิด จากเหตุการณ์ที่เหล่า Hero ไปราบโจร แล้วเกิดพลาดไปทำให้ตึกระเบิดทำคนตาย ครอบครัวเธออยู่ในนั้น เลยเกิดอยากแก้แค้น ด้วยความที่ตนเองสู้ตรงๆไม่ได้ วิธีการที่ดีที่สุดก็คือทำให้เหล่า Hero หันมารบกันเอง

ผมดูเหตุการณ์ทั้งหมดแล้ว ว๊าว ไม่อธิบายไม่ได้แล้ว นี่มันเรื่อง PERMA Model ทฤษฎีความสุขนี่นา ...

มาดูกัน ความสุขของมนุษย์ (Wellbing) เกิดจากองค์ประกอบของ = อารมณ์บวก (Positive Emotion) + ความมุ่งมั่น (Engagement) + ความสัมพันธ์ที่ดี (Positive Relationships) + การที่ตัวเองรู้สึกมีคุณค่า (Meaning) + การประสบความสำเร็จ (Accomplishment)

ความสุขที่แท้จริงมีองค์ประกอบดังกล่าว

คุณจะเห็นเรื่องนี้ว่าช่วงแรกเหล่า Hero มีความสุขแบบนี้ครับ = อารมณ์บวก (Positive Emotion) + ความมุ่งมั่น (Engagement) + ความสัมพันธ์ที่ดี (Positive Relationships) + การที่ตัวเองรู้สึกมีคุณค่า (Meaning) + การประสบความสำเร็จ (Accomplishment)

พวกเขาดูเป็นพวกที่มีความสุข มีความสำเร็จ เรียกว่าเป็นพระเจ้าน้อยๆ

แต่วันหนึ่งขณะรบ เผลอไปทำให้เมืองพัง คนตายเป็นจำนวนมาก เริ่มเสีย Self ไม่พอครับยังถูกตำหนิ ถูกตั้งคำถามจากคนทั้งโลก จนนำมาสู่การควบคุมโดย UN ตอนนี้คุณจะเห็นว่าเขาไม่สุขแน่นอน นี่ก็เพราะว่าสูญเสีย Positive Relationships กับคนเกือบทั้งโลกไป และเมื่อองค์ประกอบใดองค์ประกอบหนึ่งใน PERMA หายไป คุณจะเห็นว่าคนในองค์กร HERO เริ่มทำงานยากมากขึ้น

ไม่พอครับความผิดพลาดในตอนแรกๆ ที่ทำเมืองพังแล้วคนตาย ยังสร้างศัตรูที่มองไม่เห็นขึ้นมา คนๆนี้ได้ไปขุดเรื่องราวที่นำไปสู่การค้นพบว่าใครฆ่าพ่อของ Hero คนหนึ่ง เท่านั้นเองทีมแตก อารมณ์เสีย ขาด Positive Emotions ขึ้นมา และไม่ต้องแล้วครับ แทนที่จะไปปราบศัตรู ทั้งหมดรบกันเอง และสุดท้ายดูเหมือนจะกลับมาพลิกสถานการณ์ได้ เมื่อเร่ิมค้นพบความจริง ว่าอะไรอยู่เบื้องหลังความวุ่นวายครั้งนี้ ทุกคนหันกลับมาฟื้นความสัมพันธ์ในกลุ่ม เริ่มมีความสุขมากขึ้น แต่ก็ยังไกลครับ ต้องรอภาคต่อไป เพราะยังสร้าง Positive Relationship กับโลกไม่ทัน

Captain America ตอนนี้ เหมือนสามก๊กตอนหนึ่งคือตอนที่เล่าปี่อุตส่าห์ก่อร่างสร้างตัว ได้เมืองเป็นของตนเอง แต่ตอนอกไปรบให้เตียวหุยเฝ้าเมือง เตียวหุยกลับเมาแล้วไปเฆี่ยนโจป้าพ่อตาลิโป้ ลิโป้โกรธเลยเข้ามาตียึดเมืองชีจิ๋ว ..ก๊กเล่าปี่ซวยไป เป๊ไหมครับ เหมือนกันเลย องค์กร Avenger ต้องพังเพราะปัญหาเรื่อง Positive Relationship กับชาวเมือง แบบเดียวกับก๊กเล่าปี่ ที่ความขี้เมาและประมาทของนายพลระดับ Hero ก็ทำให้ก๊กพังได้

ในมุมมองของผมเท่าที่เห็นทั้ง Captain Amarican และสามก๊ก ... คนเรามุ่งงาน มุ่งความสำเร็จอย่างเดียวไม่ได้

เราจะคิดว่า Engagement แล้วคือลุยงาน และงานก็สำเร็จ (Accomplishment) อย่างเดียวไม่ได้อีกต่อไป ...

คนในองค์กรมีอารมณ์ลบ ซึ่งถ้าเกิดจากผู้นำ รับรองเขาหาทางเอาคืนครับ หรือถ้าคุณมันส์มากๆ แต่คนของคุณรู้สึกอยู่ไปวันๆ ไร้ค่า (ไม่มี Meaning) ก็อย่าบ่นนะครับ ว่าอะไรจะตามมา หน่วยงานบางแห่งบ้าง KPI มากๆ (เน้น Accomplishment) พนักงานทำงานดึก บ้าเลือดขึ้นเรื่อยๆ ที่สุดก็มาถามมหาลัยดังๆ ว่าทำไมไม่มีเด็กจากมหาลัยอาจารย์มาทำงานที่นี่เลย ..ก็นั่นแหละครับ ทำงานให้คุณไปทำไมหล่ะ ทำงานจนบ้าคลั่งไม่เห็นเดือนเห็นตะวัน กำลังใจก็ไม่ค่อยให้กัน ไปสร้างตัวเองไม่ดีกว่าหรือ

ต้องระวังองค์ประกอบที่ละเอียดอ่อนตัวอื่นๆด้วย เพราะถ้าพลาดตัวใดตัวหนึ่งมันไปกันหมดครับ

ปัจจุบันเวลาผมทำกลยุทธ์องค์กร (Corporate Startegy) ผมเอง PERMA Model มาให้คนที่อยู่ในสถานภาพผู้นำประเมินด้วยว่ากลยุทธ์ที่ออกมาจะสร้าง PERMA ให้คนในองค์กรและผู้มีส่วนได้เสียไหม (ลูกค้า คนรอบโรงงาน) ไม่งั๊นดูกันใหม่ครับ เดี๋ยวนี้ต้องดูกันขนาดนี้แล้วครับ

ถ้าคุณดูใบ Poster โฆษณาหนังที่ถามว่า "คุณจะเลือกข้างใคร" ผมบอกเลยว่าเราควรเลือกข้าง "ความสุข" แต่ไม่ใช่สุขแต่งานครับ ดูความสมพันธ์รอบด้าน ดูอารมณ์ ดูความมุ่งมั่น ส่วเสริมให้คนรู้สึกมีคุณค่า และผลงานด้วย ต้องสร้างสมดุลย์

คุณว่าจริงไหม

คุณล่ะคิดอย่างไร

Reference :

ภาพ Captain America: http://www.gosiarella.pl/2016/01/rok-superbohatero...

ภาพ PERMA: http://successintegrated.com/schools/positive-educ...

ภาพสามก๊ก : http://www.betterchinese.com/middle-school/Storybo...