​คนไร้ศีลธรรมเป็นคนด้อยโอกาส

เมื่อวันที่ ๕ มีนาคม ๒๕๕๙ ในการประชุม Retreat ของ มช. ที่มัณฑะเลย์ มีการกล่าวว่า สถาบันอุดมศึกษาต้องเอื้อโอกาสแก่คนด้อยโอกาส และนิยามคนด้อยโอกาสว่าหมายรวมถึงคนไร้ศีลธรรมด้วย เป็นที่เฮฮาว่าคนไร้ศีลธรรมต้องได้รับการดูแลเป็นพิเศษ

ทำให้ผมกลับมาคิดต่อว่า คนไร้ศีลธรรมเป็นคนด้อยโอกาสจริงๆ เพราะคนเราเกิดมาพร้อมกับศักยภาพ ที่จะโตขึ้นเปี่ยมศีลธรรม หรือไร้ศีลธรรม ก็ได้ แต่มีคนจำนวนหนึ่งโชคร้าย ถูกการเลี้ยงดู การศึกษา และกระแสสังคม หล่อหลอมให้เป็นคนไร้ศีลธรรม คนเหล่านี้ “ด้อยโอกาส” ได้รับการหล่อหลอมให้เป็นคนดี จำนิทานอีสป เรื่องพ่อแม่สอนลูกให้เป็นโจร ได้ไหมครับ

ที่จริง การที่พ่อแม่สอนลูกให้เห็นแก่ตัว ก็เป็นการทำร้ายลูกเช่นเดียวกัน เพราะคนเห็นแก่ตัวจัด ยากที่จะมีชีวิตที่ดี

ที่ซับซ้อนขึ้นไปอีก คือสอนลูก/ศิษย์ ให้ทะนงในความฉลาด/สมองดี หล่อหลอมการบวนทัศน์ เชื่อพรสวรรค์ หรือ Fixed Mindset ก็เป็นการทำร้ายลูก/ศิษย์ เพราะความสำเร็จในชีวิตของคนมาจาก พรแสวงมากกว่าพรสวรรค์ คนที่ประสบความสำเร็จในชีวิต มี Growth Mindset ตามรายละเอียดในหนังสือ เลี้ยงให้รุ่ง คนที่ถูกหล่อหลอมให้มี Fixed Mindset เป็นคนด้อยโอกาส

พึงตระหนักว่า ระบบการศึกษา ระบบการเลี้ยงดูบุตร ระบบสังคม อาจเป็นต้นเหตุ ให้เกิดคนด้อยโอกาสโดยนัยยะนี้ เต็มทั้งประเทศ

มหาวิทยาลัยต้องช่วยเหลือคนไร้ศีลธรรม แต่ไม่ใช้ช่วยที่ปลายทางเมื่อเป็นคนไร้ศีลธรรมแล้ว ต้องช่วยที่ต้นทาง

วิจารณ์ พานิช

๘ มี.ค. ๕๙