004_โครงสร้างเอกสารการสอน

วันที่ 12 ตค.2558

เมื่อทีมครูคณิตศาสตร์ เดินตามรอยหลักสูตรคณิตศาสตร์ญี่ปุ่น ซึ่งให้ความสำคัญ 5 อย่าง ก็ได้นำหัวข้อที่ต้องเรียนจากในหนังสือญี่ปุ่น ออกมาวางกระจายตามชั้นป.3-4-5 จากนั้น ก็จะทำแผนที่ เชื่อมโยงบทเรียนแต่ละเรื่อง เพื่อให้เห็นว่า การจะเรียนเรื่องใด ควรจะทราบเรื่องใดมาก่อน (หรือเด็กต้องเรียนผ่านเรื่องใดมาก่อน) เพื่อที่ครูจะได้ร้อยเรียงบทต่างๆได้อย่างไหลลื่น

หรือในกรณีจำเป็นจริงๆที่สอนไม่ทัน เราจะทราบว่าเรื่องใดถอดออกไม่ได้จริงๆ เพราะจะกระทบกับการเรียนรู้เรื่องอื่นๆด้วย

ทีมครูก็จะกำหนดเป้าหมายกลุ่มประสบการณ์คณิตศาสตร์ กำหนดกรอบ และเขียน ประมวลการจัดการเรียนการสอน ซึ่งเป็นข้อ 2/5 ของการเขียนหลักสูตรสถานศึกษา (อ้างอิง https://www.gotoknow.org/dashboard/home#/posts/596...) ดังเอกสารตัวอย่าง

และเมื่อกระจายย่อยลงเป็นรายสัปดาห์ ก็จะได้แผนที่ชัดขึ้น ดังเอกสารตัวอย่าง

และสุดท้าย ก็ลงเป็นแผนการสอนของแต่ละคาบ (เราจะทำ lesson study ที่แผนการสอนนี้) ซึ่งจะเล่าต่อตอนหน้าครับ

*******

สรุปสิ่งที่เรียนรู้ในวันที่ 12 ตค.2558

1. สิ่งที่เรียนรู้ในวันนี้
   • What เรียนรู้เรื่องอะไร
     • เรียนรู้ ลำดับการสร้างแผนการเรียนการสอน และหัวข้อสำคัญที่บรรจุอยู่ในเอกสารแต่ละชิ้น
   • Why เรียนรู้ไปทำไม
     • เรียนรู้ เพื่อที่เราจะสร้างแผนการเรียนการสอน จากภาพใหญ่สุด (เป้าหมาย ทักษะที่ต้องการให้เกิด) จนมาถึงภาพเล็กสุด (แผนการสอนในแต่ละคาบ) เอกสารจะถูกสร้างขึ้นอย่างมีที่มา และร้อยเรียงไปสู่นักเรียนได้อย่างแท้จริง
   • How ทำอย่างไร
     • เรียนรู้ ลำดับการสร้างแผนการเรียนการสอน ต้องมีเอกสาร 5 ชิ้น ดังนี้
       • ทีมเอาหัวข้อบทเรียน มากางให้หมด --> เอกสาร(1)
       • ทีมลากเส้นลูกศรเชื่อมโยงหัวข้อทั้งหมด เพื่อดูว่า ต้องเรียนแต่ละเรื่องตามลำดับก่อนหลังอย่างไร หรือบางเรื่อง ต้องเรียน 2-3 บทมาก่อนหน้านั้น --> เอกสาร(2)
       • ทีมเขียนเอกสารกำหนดการสอนแต่ละหัวข้อไปตามลำดับลูกศร ในการเรียนแต่ละบท จำเป็นต้องมีความรู้เก่าสะสมเรื่องใดบ้าง, จะเรียนความรู้ใหม่เรื่องใดบ้าง, เจตคติ/สมรรถนะ/ทักษะระเบียบวิธี/ทักษะกระบวนการ ที่ต้องการให้เกิดในบทนั้นๆ --> เอกสาร(3)
       • ทีมเขียนเอกสาร ประมวลการเรียนรู้ แยกลงเป็นรายสัปดาห์ เพิ่มเติมส่วนของการบ้านและสื่อที่ต้องใช้ รวมถึงการประเมินผล --> เอกสาร(4)
       • ทีมทำ lesson study และสรุปออกมาเขียนเป็นเอกสาร แผนการสอนในแต่ละคาบ (เล่าให้ฟังตอนหน้า) --> เอกสาร(5)
2. ความคิดเห็นส่วนตัวต่อสิ่งที่เรียน
   • รู้สึกประทับใจกับสิ่งที่ทีมครูคณิตศาตร์ได้ระดมพลังเขียนแผนเหล่านี้ (ซึงต้องใช้ระยะเวลาหลายปี) และชื่นชนในความอุตสาหะเป็นอย่างมาก เพราะในระหว่างหลายปีนี้ ครูแต่ละท่าน ยังต้องทำการสอนนักเรียน ตรวจการบ้าน ทำกิจกรรมร่วมกับนักเรียนไปด้วย
3. ไอเดียที่อยากทดลอง/ปฏิบัติ
   • ยังทึ่งอยู่ คิดไม่ออก
4. ฉันเห็นสิ่งประทับใจ
   • ประทับใจทีมที่สร้างสรรค์เอกสารเหล่านี้ขึ้นมาทั้งหมด งานครูเป็นงานยากจริงๆ
5. คำถามประจำวัน (ถ้ามี)
   • เราจะทำเอกสารเหล่านี้เองได้บ้างอย่างไร