เมื่อผู้ถึงผู้อายุ คนทั่วไปมักนึงถึง คนแก่ ที่เสื่อมสมรรถภาพในหลายๆด้าน ไม่สามารถทำอะไรได้ ต้องรอคอยความช่วยเหลือจากคนอื่นก่อน ก็เปรียบเสมือนกองไฟที่กำลังจะมอดดับไป ผมอยากให้คุณลบภาพเหล่านั้นออกไปก่อน เมื่อคุณรู้จักผู้สูงอายุท่านนี้ แล้วความคิด ทัศนคติต่อผู้อายุจะเปลี่ยนไป จะทำให้คุณเข้าใจผู้สูงอายุมากขึ้น และเข้าใจคำว่า ผู้สูงอายุ ไฟแรง !
ประวัติทั่วไป
ชื่อ จสอ ประเสริฐ ครอบครอง เกิดปี 2474 อายุ 84 ปี
เป็นบุตรคนที่ 2 มีพี่ชาย 1 คน น้องชาย 1 คน น้องสาว 2คน
สถาณภาพ สมรส
มีบุตรสาว 4 คน
ที่อยู่ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่
จสอ.ประเสริฐ ครอบครอง หรือที่คนแถวบ้านเรียกว่า จ่าเสริฐ
จ่าเสริฐมีลูกสาวด้วยกันทั้งหมด 4 คน หลานทั้งหมด4คน ลูกสาวคนแรกอาศัยอยู่บ้านละแวกเดียวกัน ส่วนลูกสาวคนที่สองอาศัยอยู่ที่กรุงเทพ ส่วนลูกสาวคนที่สามและคนที่สี่อาศัยอยู่กับจ่าเสริฐที่บ้าน พร้อมกับคุณยายภรรยาของจ่าเสริฐ และลูกเขยอีก1 คน บ้านที่อาศัยปัจจุบันเป็นบ้านชั้นเดียว จ่าเสริฐนอนห้องเดียวกับคุณยาย ลูกสาวอีกสองคนนอนคนละห้องที่อยู่ถัดไป
การประเมินและการแปรผล
ปัจจุบันจ่าเสริฐอายุ 84ปี สุขภาพร่างกายแข็งแรง มีเพียงโรคประจำตัวก็คือ ความดันโลหิตสูง คุณหมอนัดรับยาทุก3เดือน ไม่เคยมีประวัติหกล้ม
การประเมินด้านการเคลื่อนไหว ทั้งระยางค์ส่วนบนและระยางค์ส่วนล่างจ่าเสริฐ ไม่มีข้อจำกัดในการเคลื่อนไหว
การประเมินระบบรับความรู้สึก มีประสาทหูด้านขวาเสื่อม ทำให้เวลาพูด ต้องพูดใช้เสียงดังๆ ข้างหู สายตายังมองเห็นชัด ยกเว้นเวลาอ่านหนังสือที่ตัวเล็กต้องใช้แว่นขยายช่วยในการอ่าน ส่วนประสาทรับความรู้สึกระบบอื่นๆเป็นปกติ
การประเมินการรับรู้โดยแบบประเมิน MMSE – Thai ได้คะแนน 29/30 คะแนน ซึ่งผลก็แปรผลได้ว่า จ่าเสริฐไม่มีความเสี่ยงเป็นโรคสมองเสื่อม
จ่าเสริฐเป็นข้าราชการทหารบำนาญ ปัจจุบันไม่ได้ทำอาชีพอะไร มีช่วยเหลืองานฝีมือที่ลูกสาวมารับมาทำที่บ้านบ้าง เวลาอยู่บ้านจ่าเสริฐก็ไม่ได้อยู่เฉยๆมีหน้าที่ของตนเอง อาทิเช่น
ตอนเช้าขับรถพาคุณยายไปตลาด
หุ้งข้าว ทำงานบ้าน โดยเฉพาะงานบ้านที่เกี่ยวกับของส่วนตัวจ่าเสริฐจะทำด้วยตนเองไม่ยอมลูกๆมาทำให้ จ่าเสริฐบอกว่าสิ่งไหนที่เราทำได้และไม่หนักหนาเกินไปก็จะทำเอง ไม่อยากเป็นภาระลูกมาก กิจวัตรประจำวันจ่าเสริฐสามารถดูแลตนเองได้ทุกอย่าง
เวลายามว่างจ่าเสริฐก็มีกิจกรรมที่ชอบทำ ดังต่อไปนี้
อ่านหนังสือพิมพ์
รดน้ำต้นไม้ ตกแต่งสวน
ปั่นจักรยานออกกำลังกายตอนเย็น กับจักรยานคู่ใจ
อุปกรณ์เปตองใช้เล่นเปตอง
บริเวณที่ทำงาน และ พักผ่อนของจ่าเสริฐ
ความต้องการในปัจจุบัน: จ่าเสริฐบอกว่าอยากเพาะเลี้ยงเห็ด ที่จริงได้ปรับที่เตรียมไว้แล้ว แต่เชื้อเห็ดที่ได้มาไม่ได้คุณภาพเลยล้มเลิกโครงการไปก่อน
มีหลายครั้งที่มีคนชอบมาบอกว่า จ่าเสริฐอายุเยอะแ ล้วแต่ทำไมยังดูแข็งแรง จ่าเสริฐก็ตอบด้วยความภูมิใจว่า ก็ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ พักผ่อนให้เพียงพอ ทำทุกวันให้มีความสุข ไม่เครียด จ่าเสริฐยังบอกอีกว่า สมัยหนุ่มๆไม่มีสูบบุหรี่ มีดื่มสุราบ้าง แต่เลิกมานานแล้ว เป็นคนชอบรับประทานผัก ไม่ค่อยชอบรับประทานเนื้อ
จ่าเสริฐยังบอกอีกว่าทุกวันนี้ที่มีความสุขไม่ใช่เพราะตัวเองอย่างเดียว แต่เพราะยังมีครอบครัวที่อบอุ่น ลูกหลานมาเยี่ยมไปมาหาสู่เสมอ
ทฤษฎีที่อธิบายการเปลี่ยนแปลงของผู้สูงอายุท่านนี้ คือ
1. การเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย [Biological Theory]
ในผู้สูงอายุจะมีการเสื่อมสลายมากกว่าการเจริญเติบโต ระบบต่างๆก็จะทำงานได้น้อยลง ในกรณีของจ่าเสริฐเป็นโรคประสาทหูเสื่อม ก็ถือว่าเป็นการเปลี่ยนแปลงอย่างหนึ่งของผู้สูงอายุ ทำให้ได้ยินอะไรไม่ชัด
2. ทฤษฎีกิจกรรม [Activity Theory]
บุคคลที่มีการทำกิจกรรมอย่างสม่ำเสมอ ก็จะทำให้มีการปรับตัวได้ดี ทั้งร่างกาย จิตใจ และสังคม สามารถใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุข ซึ่งก็ตรงกับการดำเนินชีวิตจ่าเสริฐที่ได้ทำกิจกรรมตลอด จนทำให้ทุกวันนี้ใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุข
จะเห็นได้ว่า ถ้าเราเข้าใจผู้สูงอายุ และไม่ปล่อยปะละเลยผู้สูงอายุ ไม่ปล่อยให้กองไฟนั้นมอดดับ โดยการเอาใจใส่ให้การดูแล พยายามให้ผู้อายุมีกิจกรรมทำตาความสามารถที่เหมาะสม สนับสนุนด้านจิตใจ ก็เหมือนเติมเชื้อไฟให้อย่างสม่ำเสมอ ก็จะทำให้ผู้สูงอายุท่านนั้นจะเป็นผู้สูงอายุที่มีสุขภาพที่ดีทั้งกาย จิตใจ และสังคม เป็นผู้สูงอายุไฟแรง ที่มีอายุแซงหน้าไปกว่าใครๆ
ขอขอบคุณเนื้อหาดี ๆ สามารถนำไปปฏิบัติในชีวิตประจำวันได้ครับ