เชียงใหม่..เทพีเชียงใหม่?

วันนี้ผู้เขียนคุยเรื่อง จังหวัดเชียงใหม่ เป็นจังหวัดหนึ่งของไทย ตั้งอยู่ทางภาคเหนือของประเทศ …ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 20,107 ตารางกิโลเมตร ซึ่งใหญ่เป็นอันดับ 2 ของประเทศ และมีประชากรมากกว่า 1,655,642 คน ... มากเป็นอันดับ 5 ของประเทศ ในจำนวนนี้เป็นประชากรที่อาศัยอยู่ในเขตเมืองและชานเมือง 960,906 คน โดย จังหวัดเชียงใหม่ ทิศเหนือติดต่อกับ รัฐฉาน ของพม่า

จังหวัดเชียงใหม่ แบ่งการปกครองออกเป็น 25 อำเภอ โดยมี อำเภอเมืองเชียงใหม่เป็นศูนย์กลางของจังหวัด เมื่อพ.ศ.2552 มีการจัดตั้ง อำเภอกัลยาณิวัฒนา เป็นอำเภอลำดับที่ 25 ของจังหวัด และลำดับที่ 878 ของประเทศ ซึ่งเป็นอำเภอล่าสุดของไทย อนึ่ง ราวปลายเดือนตุลาคม พ.ศ. 2555 สภาองค์การบริหารส่วนจังหวัด เชียงใหม่ มีมติให้เสนอโครงการจัดตั้งอำเภอนันทบุรีเฉลิมพระเกียรติ ต่อกระทรวงมหาดไทย

จังหวัดเชียงใหม่ มีประวัติศาสตร์อันยาวนาน เคยเป็นเมืองหลวงของอาณาจักรล้านนา แต่โบราณ มี "คำเมือง" เป็นภาษาท้องถิ่น มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวทั้งด้านประเพณีวัฒนธรรม และมีแหล่งท่องเที่ยวจำนวนมาก โดยเริ่มวางตัวเป็นนครสร้างสรรค์ และกำลังพิจารณาสมัครเข้าเป็นนครสร้างสรรค์ของยูเนสโก

เมืองเชียงใหม่ มีชื่อปรากฏในตำนานว่า "นพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่"สร้างขึ้นในปีพ.ศ. 1839 โดยพญามังราย เป็นผู้ทรงสร้าง มีอายุครบ 700 ปี ในปี พ.ศ. 2539

ในอดีต เชียงใหม่ มีฐานะเป็นเมืองหลวงของ ราชอาณาจักรนครรัฐอิสระ ชื่อว่า... อาณาจักรล้านนา ซึ่งปกครองโดย กษัตริย์ราชวงค์มังราย ประมาณ 261 ปี (ระหว่าง พ.ศ. 1839-2101) กระทั่งในปี พ.ศ. 2101 เชียงใหม่ได้เสียเมืองให้แก่ พระเจ้าบุเรงนอง แห่งพม่า และได้อยู่ภายใต้การปกครองของพม่า มานานกว่าสองร้อยปี จนถึงสมัยสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี จึงได้มีการทำสงครามเพื่อ ขับไล่พม่าออกจากเมืองเชียงใหม่และเชียงแสน ได้สำเร็จ โดยการนำของ เจ้ากาวิละ และพระยาจ่าบ้าน

หลังจากนั้น พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนา เจ้ากาวิละ ขึ้นเป็นพระบรมราชธิบดี ปกครองนครเชียงใหม่และเป็นประมุขแห่งราชวงค์ทิพย์จักร (ราชวงศ์เจ้าเจ็ดตน) และต่อมา เจ้านายซึ่งเป็นเชื้อสายของพระเจ้ากาวิละ ก็ได้ปกครองเมืองเชียงใหม่และหัวเมืองต่างๆ สืบต่อมา

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้มีการปฏิรูปการปกครองหัวเมืองประเทศราช โดยมีการจัดตั้งการปกครองแบบมณฑลเทศาภิบาล เรียกว่า "มณฑลพายัพ" ต่อมาเชียงใหม่ได้มีการปรับปรุงการปกครองและยกฐานะขึ้นเป็น "จังหวัด" ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2476 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว จนถึงปัจจุบัน ...

สรุปว่า... ผู้เขียนเคยทำงานอยู่ที่ คณะแพทยศาสตร์เชียงใหม่ ... แต่บ้านเกิดของผู้เขียนอยู่จังหวัดลำพูน (คนเมืองละปูน) ค่ะ .. ก่อนที่จะย้ายมาอยู่เมืองเพชรบุรีค่ะ ..... แต่เมื่อได้ฟังเพลงนี้ทีไร .. ก็อดคิดถึง เมืองเชียงใหม่ ไม่ได้ค่ะ .... ท่านลองฟังเพลงนี้นะคะ .... ทำให้มองเห็นภาพเชียงใหม่นั้น สวยงามมากค่ะ .... แต่ปัจจุบันผู้คนเชียงใหม่ดั้งเดิม(คนเมือง) ... ก็ไปอยู่อาศัยทางนอนๆ ตัวเมืองเชียงใหม่กันนะคะ ... ในตัวเมืองก็จะเป็นคนต่างจังหวัดมาทำธุรกิจเป็นส่วนมากนะคะ

ขอบคุณค่ะ

4 มีนาคม 2558

เขียนใน GotoKnow โดย Dr. Ple
ใน สมศรี นวรัตน์ ศิษย์ ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์

คำสำคัญ (Tags): #มณฑลพายัพ#จังหวัด#เชียงใหม่#พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช#รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว#อำเภอกัลยาณิวัฒนา#นพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่#ล้านนา#ภาษาท้องถิ่น#รัฐฉาน

หมายเลขบันทึก: 587068เขียนเมื่อ 4 มีนาคม 2015 22:33 น. ()แก้ไขเมื่อ 4 มีนาคม 2015 22:42 น. ()สัญญาอนุญาต: ไม่สงวนสิทธิ์ใดๆจำนวนที่อ่าน

ความเห็น (6)

GD

เขียนเมื่อ 5 มีนาคม 2015 09:36 น. ()

ขอบคุณค่ะที่บรีฟความเป็นมาของเชียงใหม่ คนอยู่เชียงใหม่ได้ทบทวนไปด้วย เพลงเพราะค่ะ เชียงใหม่เป็นเมืองในฝันจริง ๆ ตอนเด็ก ๆ ได้มีโอกาสมาทัศนาจรตามฝัน ตอนทำงานได้ย้ายตามครอบครัวอยู่เชียงใหม่อีกโดยไม่คาดฝันแล้วก็อยู่ยาวมาจนบัดนี้จนเชียงใหม่โตเหมือนกรุงเทพ ฯ ได้เวลาลาจากในปีหน้า คงคิดถึงตลอดไปค่ะ