พยานสมรู้ร่วมคิดในการสอบพยานเพื่อรับรองตัวบุคคลในการแก้ไขรายการในทะเบียนราษฎร

"พยานสมรู้ร่วมคิดในการสอบพยานเพื่อรับรองตัวบุคคลในการแก้ไขรายการในทะเบียนราษฎร"

การแก้ไขรายการในทะเบียนราษฎร ในที่นี้ คือ "การแก้ไขรายการในทะเบียนประวัติบุคคลบนพื้นที่สูง" ซึ่งเป็นการแก้ไขเปลี่ยนแปลงรายการในเอกสารการทะเบียนราษฎร ตาม ข้อ 115 (1) หรือ (2) แห่งระเบียบสำนักทะเบียนกลางว่าด้วยการจัดทำทะเบียนราษฎร พ.ศ. 2535 ภายใต้พระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎร พ.ศ. 2534 [1]

งานนี้ผู้เขียนขอเอาใจช่วยนักกฎหมายสิทธิมนุษยชนสองท่าน คือ คุณศิวนุชสร้อยทอง และคุณวิกานดาพัติบูรณ์ ที่ได้มีความเพียรพยายามเพื่อเพื่อนมนุษย์ไทยที่ "ด้อยโอกาส" แม้เพียง 2 ราย แต่ก็เป็นกรณีศึกษาที่เป็นจุดเริ่มต้นดำเนินการในรายอื่น ๆ ต่อไป

สืบเนื่องมาจากกรณีนายอำเภอท่าสองยาง ในฐานะนายทะเบียนท้องถิ่น ตามมาตรา 8/2 แห่งพระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎรพ.ศ. 2534 ได้มีคำสั่งทางปกครองเป็นหนังสือแจ้งไม่อนุมัติคำร้องขอแก้ไขรายการในทะเบียนประวัติของ นายชนินทร์ ไม่มีนามสกุล และนายเบียะอ่อ ไม่มีนามสกุล ผู้ถือบัตรประจำตัวบุคคลหมายเลข "6" ซึ่งเป็นบุคคลากรสาธารณสุขไร้สัญชาติ แห่งอำเภอท่าสองยาง ตามหนังสืออำเภอท่าสองยางที่ตก 01518.2/5175, 5176 ลงวันที่ 24 ธันวาคม 2557 เรื่องหารือการแก้ไขรายการในทะเบียนประวัติบุคคลบนพื้นที่สูงถึงนายชนินทร์ และแจ้งสิทธิให้ผู้ร้องทั้งสองอุทธรณ์คำสั่งเป็นหนังสือภายใน 15 วันนับแต่วันที่ได้รับหนังสือแจ้งคำสั่งไม่อนุมัติ [2] ซึ่งผู้เขียนเห็นว่า คำสั่งนายอำเภอท่าสองยางดังกล่าวไม่ได้ให้เหตุผลประกอบไว้ในคำสั่งฯ ทั้งข้อเท็จจริงและข้อกฎหมายใดๆ เลย กล่าวคือ ไม่มีการ "วางธง" ไว้ให้ ฉะนั้น "ธง" คำตอบในการอุทธรณ์ของผู้ร้องจึงไม่มี

ในแง่มุมทางกฎหมายและทางปฏิบัติมักจะมีการ "สวนทาง" กันตลอด หมายความว่าในทางปฏิบัติที่เป็นจริง มักมีปัญหาอุปสรรคที่คาดไม่ถึง ไม่สามารถควบคุมได้ในหลาย ๆ กรณี ช่วงปี พ.ศ. 2532 – 2538 ผู้เขียนได้คลุกคลีกับชาวเขาในพื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทย และปฏิบัติงานโครงการพัฒนาที่สูงกรมการปกครองร่วมกับศูนย์พัฒนาและสงเคราะห์ชาวเขา และหน่วยงาน UNHDP (Highland Development Project) เพื่อลดพื้นที่การปลูกยาเสพติด(ฝิ่น) และการส่งเสริมคุณภาพชีวิตชาวเขาในพื้นที่ทุรกันดาร เขตติดต่ออำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ อำเภอท่าสองยาง และอำเภอแม่ระมาด จังหวัดตาก และที่อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน ได้มีโอกาสร่วมและดำเนินการตามโครงการบันทึกข้อมูลและการขอลงรายการสัญชาติไทยให้แก่ "ชาวไทยภูเขา" หรือ "กลุ่มบุคคลบนพื้นที่สูง" มาพอสมควร ได้แก่ชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง เผ่าม้ง เผ่าลีซอ เผ่ามูเซอ เผ่าเย้า และเผ่าผีตองเหลือง (มลาบรี) ได้พบประสบการณ์ดังกล่าวในหลากหลายกรณี โดยเฉพาะความบกพร่อง ผิดพลาดในรายการของ "ทะเบียนบุคคลบนพื้นที่สูง" ซึ่งจะเป็นกลุ่ม "บุคคลหมายเลข 6" โดยเฉพาะรายการที่เป็นสาระสำคัญต่อการพิจารณาเพื่อให้ได้สัญชาติไทย อันได้แก่ (๑) รายการชื่อบิดา มารดา รวมถึงรายการสัญชาติของบิดามารดา (๒) รายการวันเดือนปีเกิด (๓) รายการสถานที่เกิด เป็นต้น ซึ่งรายการเหล่านี้เป็น "หัวใจ" ต่อการได้รับสัญชาติ "ไทย" ของกลุ่มบุคคลดังกล่าว แต่ด้วยข้อจำกัดในการบันทึก และการจัดเก็บข้อมูล การสื่อสารภาษา การใส่รายการเท็จในทะเบียนฯ โดยการรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ฯลฯ เป็นต้น ทำให้มีความยุ่งยากแก้ไข เพื่อให้ถูกต้องตามข้อเท็จจริง (ตามข้อเท็จจริงที่เป็นจริง)

ประเด็นปัญหา

การแก้ไขรายการในเอกสาร "แบบพิมพ์ประวัติบุคคลบนพื้นที่สูง" และ "ทะเบียนบ้าน ท.ร.13" เพื่อจักได้ดำเนินการขอลงรายการ "สัญชาติไทย" ให้ถูกต้องตามข้อเท็จจริงของประวัติบุคคล แต่ได้ถูกโต้แย้งจากนายอำเภอท่าสองยางผู้มีอำนาจอนุมัติให้แก้ไขรายการในทะเบียนประวัติฯ ว่า พยานประกอบคำร้องของผู้ร้องมีลักษณะเป็น "พยานสมรู้ร่วมคิด" จึงไม่อนุมัติให้แก้ไขรายการในทะเบียนประวัติฯ อย่างไรก็ตาม มีข้อสังเกตว่า จำเป็นต้องแก้ไข "ทะเบียนสำรวจบัญชีบุคคลในบ้าน" หรือ "ทะเบียนประวัติทะเบียนชาวเขา (ทร.ชข.) หรือไม่ อย่างไร ในอำนาจของคณะกรรมการชาวเขาจังหวัด

(๑) กรณีนายชนินทร์ ไม่มีนามสกุล อายุ 33 ปี สัญชาติกะเหรี่ยง

มีข้อมูลส่วนบุคคลประกอบดังนี้ นายชนินทร์ สำเร็จการศึกษา อนุปริญญาสาธารณสุขศาสตร์ สาขาวิชาสาธารณสุขชุมชน จากวิทยาลัยชุมชนตาก เป็นบุคลากรด้านสาธารณสุขในอำเภอท่าสองยาง อีกทั้งยังเป็นอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน มีชื่อในทะเบียนบ้านประเภท ท.ร.13 ตามเลขรหัสประจำบ้าน 6305-902882-6 เลขประจำตัว 6-6305-50083-95-6 เกิดที่บ้านไร่โน๊ะตี่ตู่บอ หมู่ที่ 2 ต.แม่แหละ อ.ท่าสองยาง จ.ตาก (แต่รายการทะเบียนบุคคลบนพื้นที่สูงเกิดประเทศพม่า) เมื่อ พ.ศ. 2524 (ช่วงเทศกาลสงกรานต์) (แต่รายการทะเบียนบ้านระบุ เกิด พ.ศ. 2522)

บิดาชาวกะเหรี่ยงชื่อนายจ่าซวย(จ่าส่วย) ไม่มีนามสกุล เกิดในประเทศพม่า (ในทะเบียนบุคคลบนพื้นที่สูงระบุเข้ามาปี พ.ศ. 2526) อายุมากกว่าภริยานางหมุ่ยแฮประมาณ 3 ปี

มารดาชาวกะเหรี่ยงชื่อนางหมุ่ยแฮ ไม่มีนามสกุล เกิดในประเทศพม่า บัตรประจำตัวเลขที่ 6-6305-50038-90-5 เกี่ยวข้องเป็น มารดาวัน/เดือน/ปีเกิด - - 2484 ที่อยู่ 58/พ หมู่ที่ 2 ตำบลแม่หละ อำเภอท่าสองยางจังหวัดตาก

มีพี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกันรวม 3 คน คือ (1) นางมึฉิ ไม่มีนามสกุลเกี่ยวข้องเป็นพี่สาวคนที่ 1 วัน/เดือน/ปีเกิด – 2509 ที่อยู่ 58/พ หมู่ที่ 2 ตำบลแม่หละ อำเภอท่าสองยางจังหวัดตาก (2) นางแปะวา เกิดปี พ.ศ. 2518 ที่ประเทศพม่า (3) นายชนินทร์

รายชื่อพยานรับรองการเกิดของนายชนินทร์ ไม่มีนามสกุล

(1) นางหมุ่ยแฮ ไม่มีนามสกุลบัตรประจำตัวเลขที่ 6-6305-50038-90-5 เกี่ยวข้องเป็น มารดา วัน/เดือน/ปีเกิด - - 2484 ที่อยู่ 58/พ หมู่ที่ 2 ตำบลแม่หละ อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก

(2) นางมึฉิ ไม่มีนามสกุลเกี่ยวข้องเป็นพี่สาวคนที่ 1 วัน/เดือน/ปีเกิด – 2509 ที่อยู่ 58/พ หมู่ที่ 2 ตำบลแม่หละ อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก

(3) นางสีทอน กมลสุขดำรง บัตรประจำตัวเลขที่ 3-6305-0011-77-4 เกี่ยวข้องเป็น เพื่อนบ้าน วัน/เดือน/ปีเกิด - - 2499 ที่อยู่ 59 หมู่ที่ 2 ตำบลแม่หละ อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก

(4) นางเนาะกา ข้างเคียงขุนเขา บัตรประจำตัวเลขที่ 8-6305-8414-37-6 เกี่ยวข้องเป็นเพื่อนบ้าน วัน/เดือน/ปีเกิด - - 2494 ที่อยู่ หมู่ที่ 2 ตำบลแม่หละ อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก

สรุปรายการบันทึกที่ผิดพลาด และมีความประสงค์ขอแก้ไขรายการฯให้ถูกต้องกรณีนายชนินทร์ ไม่มีนามสกุล

เมื่อวันที่ 8 กรกฎาคม 2534 มีการสำรวจเพื่อจัดทำแบบพิมพ์ประวัติบุคคลบนพื้นที่สูง เกิดความผิดพลาดในการบันทึกในแบบพิมพ์ฯ

ขอแก้ไขรายการในทะเบียนประวัติบุคคลฯ ให้ถูกต้อง รวม 3 ประการ ดังนี้

(1) นายจ่าซวย บิดานายชนินทร์ ขอแก้ไขการเข้ามาอยู่อาศัยในประเทศไทยเมื่อปี พ.ศ. 2521 เป็นปี "2526" (คลาดเคลื่อนไป 5 ปี) นางหมุ่ยแฮ มารดานายชนินทร์ ขอแก้ไขการเข้ามาอยู่อาศัยในประเทศไทยเมื่อปี พ.ศ. 2521 เป็นปี "2526" (คลาดเคลื่อนไป 5 ปี)

เนื่องจากแบบพิมพ์ประวัติบุคคลบนพื้นที่สูง ระบุว่า หัวหน้าครอบครัวเข้ามาในประเทศไทยเมื่อปี พ.ศ. 2526 ซึ่งผิดจากข้อเท็จจริงอันปรากฏจากการสอบปากคำพยานบุคคลผู้รู้เห็นการเกิดของนายชนินทร์ ว่าเข้ามาในเมืองไทยเมื่อปี พ.ศ. 2521 แต่ในแบบพิมพ์ประวัติบุคคลบนพื้นที่สูง จัดทำเมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2534 ระบุว่า นายจ่าซวยอพยพเข้ามาในประเทศไทยเมื่อปี พ.ศ. 2526 จึงมีความผิดพลาดจากข้อเท็จจริง

(2) นายชนินทร์ ขอแก้ไขจากวันเดือนปีเกิดจาก 2522 เป็น "2524"

เนื่องจาก แบบพิมพ์ประวัติบุคคลบนพื้นที่สูง ระบุว่า นายชนินทร์ เกิดเมื่อปี พ.ศ. 2522 ซึ่งผิดจากข้อเท็จจริงอันปรากฏจากการสอบปากคำพยานบุคคลผู้รู้เห็นการเกิดของนายชนินทร์ ว่าเกิดเมื่อปี พ.ศ. 2524

(3) นายชนินทร์ ขอแก้ไขสถานที่เกิดจาก "ประเทศพม่า" เป็น "ประเทศไทย"

เนื่องจากแบบพิมพ์ประวัติบุคคลบนพื้นที่สูง ระบุว่านายชนินทร์เกิดในประเทศพม่าซึ่งผิดจากข้อเท็จจริงอันปรากฏจากการเดินเผชิญสืบและสอบปากคำพยานบุคคลผู้รู้เห็นการเกิดของนายชนินทร์ ว่าเกิดประเทศไทย

(๒) กรณีนายเบียะอ่อ หรือ นายยาว ไม่มีนามสกุล อายุ 29 ปี สัญชาติกะเหรี่ยง

มีข้อมูลส่วนบุคคลประกอบดังนี้ นายเบียะอ่อ สำเร็จการศึกษาอนุปริญญาศิลปศาสร์ (อ.ศศ.) สาขาวิชาการปกครองท้องถิ่น วิทยาลัยชุมชนตาก มีเลขประจำตัวประชาชนหมายเลข 6 เกิดเมื่อ พ.ศ. 2528 (แต่รายการทะเบียนบ้านระบุ เกิด 12 มิถุนายน 2527) จากบัญชีบุคคลในบ้านของศูนย์พัฒนาสังคมหน่วยที่ 16 จังหวัดตาก (สำรวจปี พ.ศ. 2528)

นายเบียะอ่อหรือยาว ไม่มีนามสกุล น่าจะเกิดจริงในประเทศไทย เมื่อวันที่ 8 มิถุนายน พ.ศ. 2528 (ตามหลักฐาน"ใบเกิดไม้ไผ่"ของชาวกะเหรี่ยง) *** ณ หมู่บ้านตะวอซอ หมู่ที่ 4 ตำบลแม่อุสุ อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก มีน้องชายชื่อ เด็กชายสุธา เกิดในประเทศไทยปี พ.ศ. 2534

บิดา คือ นายมุกรุ ไม่มีนามสกุล เกิดประมาณปี พ.ศ. 2500 ณ บ้านแม่ล่ะย่อ รัฐกะเหรี่ยง ประมาณปี พ.ศ. 2514 – 2515 เข้ามาในประเทศไทย เพื่อเข้ามาทำงานรับจ้างทั่วไปในหมู่บ้านแม่ตะวอ (หรือชุมชนบ้านท่าสองยาง) ตำบลท่าสองยาง อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก ซึ่งอาศัยอยู่ได้ประมาณ 2 ปี ได้พบรักกับมารดาของนายเบียะอ่อ คือ นางมึหน่อ ไม่มีนามสกุล

มารดา คือ นางมึหน่อ ไม่มีนามสกุล เกิดประมาณปี พ.ศ. 2506 ณ บ้านวะหมี่กา รัฐผาอัน ประเทศเมียนมาร์ ต่อมาในเขตพื้นที่ชายแดนประเทศเมียนมาร์ ได้มีการสู้รบระหว่างประชากรชาติพันธุ์รัฐกะเหรี่ยงกับรัฐบาลทหารพม่าอย่างต่อเนื่อง จนกระทั่งในปี ค.ศ. 1982 หรือ พ.ศ. 2525 เข้ามาอาศัยในประเทศไทยของมารดา ประมาณปี พ.ศ. 2525 (เพื่อนบ้านยืนยัน) เข้ามาในประเทศไทยที่ชายแดนจังหวัดตากและเข้ามาอยู่ในกระท่อมชาวบ้านที่พอรู้จักกันที่บ้านตะวอซอ ตำบลแม่อุสุ อำเภอท่าสองยาง

ประมาณปี พ.ศ. 2526 บิดามารดาได้แต่งงานตามประเพณีของชาวกะเหรี่ยง ที่บ้านตะวอซอ ตำบลแม่อุสุ อำเภอท่าสองยาง

รายชื่อพยานรับรองการเกิดของนายเบียะอ่อ ไม่มีนามสกุล

(1) นายมุกรุ ไม่มีนามสกุล บัตรประจำตัวเลขที่ 6-6305-50125-951 เกี่ยวข้องเป็น บิดา

วัน/เดือน/ปีเกิด - - 2500 ที่อยู่ 24/พ ตำบลแม่อุสุ อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก

(2) นางมึหน่อ ไม่มีนามสกุล บัตรประจำตัวเลขที่ 6-6305-50125-969 เกี่ยวข้องเป็น มารดา

วัน/เดือน/ปีเกิด - - 2506 ที่อยู่ 24/พ หมู่ 4 ตำบลแม่อุสุ อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก

(3) นางเนาะกอข่า ไม่มีนามสกุล บัตรประจำตัวเลขที่ 6-6305-50128-453 เกี่ยวข้องเป็น ยาย

วัน/เดือน/ปีเกิด - - 2486ที่อยู่ 117/พ หมู่ 4 ตำบลแม่อุสุ อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก

(4) นายส่วยที ประภาสวนารี บัตรประจำตัวเลขที่ 3-6305-00034-892 เกี่ยวข้องเป็น เพื่อนบ้าน

วัน/เดือน/ปีเกิด - - 2470 ที่อยู่ 47 หมู่ 4 ตำบลแม่อุสุ อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก

(5) นางวรรณา คีรีประพาส บัตรประจำตัวเลขที่ 3-6305-00032-74-1 เกี่ยวข้องเป็น เพื่อนบ้าน

วัน/เดือน/ปีเกิด - - 2482 ที่อยู่ 4/2 หมู่ 4 ตำบลแม่อุสุ อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก

(6) นางคำพร คีรีประพาส บัตรประจำตัวเลขที่ 3-6305-00035-872 เกี่ยวข้องเป็น เพื่อนบ้าน วัน/เดือน/ปีเกิด - - 2483 ที่อยู่ 1/1 หมู่ 4 ตำบลแม่อุสุ อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก

(7) นายสมชาย ประภาสวนารี บัตรประจำตัวเลขที่ 3-6305-00034-922 เกี่ยวข้องเป็น เพื่อนบ้าน วัน/เดือน/ปีเกิด - - 2504 ที่อยู่ 172 หมู่ 4 ตำบลแม่อุสุ อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก

(8) นางนอมาลี่ ไม่มีนามสกุล บัตรประจำตัวเลขที่ 6-6305-50039-051 เกี่ยวข้องเป็น เพื่อนบ้าน วัน/เดือน/ปีเกิด - - 2475 ที่อยู่ 22/พ หมู่ 4 ตำบลแม่อุสุ อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก

(9) นายสายัณห์ คีรีประพาส บัตรประจำตัวเลขที่ 3-6305-00032-601 เกี่ยวข้องเป็น เพื่อนบ้าน

วัน/เดือน/ปีเกิด - - 2489 ที่อยู่ 1/1 หมู่ 4 ตำบลแม่อุสุ อำเภอท่ายาง จังหวัดตาก

*** พยานหลักฐานอื่น คือ "ตะระกาแดะ" หรืออาจารย์หมอซึ่งมีความรู้เรื่องไสยศาสตร์ในหมู่บ้าน เขียน "ใบเกิดไม้ไผ่" ให้กับนายเบียะอ่อ ซึ่งในใบเกิดไม้ไผ่ระบุว่า "น้องเบียะอ่อ เกิดในวันพฤหัสที่ 8 มิถุนายน เวลาตีสาม ปีจุลศักราช 1347 ซึ่งเทียบได้กับปี พ.ศ. 2528

(ภาษาที่จารึกบนไม้ไผ่ หรือ "แซะกะริ" เป็นภาษาพม่า: ปี 1347-เดือนสามของพม่า-12 (AD: 1985-May-30), พฤหัส 3:00 AM)

สรุปรายการบันทึกที่ผิดพลาด และมีความประสงค์ขอแก้ไขรายการฯให้ถูกต้องกรณีนายเบียะอ่อ หรือ ยาว ไม่มีนามสกุล

ปี พ.ศ. 2534 นายเบียะอ่อได้รับการบันทึกทะเบียนประวัติบุคคลบนพื้นที่สูง ซึ่งเจ้าหน้าที่ได้ถ่ายภาพและปั้มลายนิ้วมือของคนในครอบครัวของนายเบียะอ่อไว้และทะเบียนประวัตินี้ได้บันทึกผิดพลาดว่า นายเบียะอ่อเกิดในประเทศพม่า โดยถือข้อมูลตามทะเบียนสำรวจบัญชีบุคคลในบ้าน เป็นการจดบันทึกจากการสัมภาษณ์ คัดลอกมาจากบัญชีบุคคลในบ้านของศูนย์พัฒนาสังคมหน่วยที่ 16 จังหวัดตาก (สำรวจปี พ.ศ. 2528) หรือทะเบียนประวัติทะเบียนชาวเขา (ทร.ชข.) ซึ่งมีวันเดือนปีเกิดที่ผิดพลาดคลาดเคลื่อนไม่ตรงกับข้อเท็จจริงมาก่อน แต่สำหรับ "น้องสุธา" ซึ่งเพิ่งเกิดนั้นได้รับการบันทึกถูกต้องว่าเกิดในประเทศไทย

ขอแก้ไขรายการในทะเบียนประวัติบุคคลฯ ให้ถูกต้อง รวม 3 รายการ ดังนี้

(1) นายมุกรุ บิดานายเบียะอ่อ ขอแก้ไข การเข้ามาอยู่อาศัยในประเทศไทย ประมาณปี พ.ศ. 2514-2515 เป็นปี "2526" (คลาดเคลื่อนไป 11-12 ปี) และ นางมึหน่อ มารดานายเบียะอ่อ ขอแก้ไข การเข้ามาอยู่อาศัยในประเทศไทย ประมาณปี พ.ศ. 2525 (เพื่อนบ้านยืนยัน) เป็นปี "2526" (คลาดเคลื่อนไป 1 ปี)

(2) นายเบียะอ่อ ขอแก้ไข สถานที่เกิดจาก "ประเทศพม่า" เป็น "ประเทศไทย"

(3) นายเบียะอ่อ ขอแก้ไข วันเดือนปีเกิด จาก "12 มิถุนายน 2527" เป็น "8 มิถุนายน 2528" (ขอรับรองการเกิด ทร. 20/1)

อ้างอิงหนังสือสั่งการเกี่ยวข้องในการแก้ไขรายการในทะเบียนประวัติบุคคลบนพื้นที่สูง

(1) หนังสือสำนักทะเบียนกลาง ที่ มท 0310.1/ว17 ลงวันที่ 25 พฤษภาคม 2544 เรื่อง การดำเนินงานตามโครงการกำหนดสถานะบุคคลบนพื้นที่สูง ตอบชี้แจงการแก้ไขรายการในทะเบียนประวัติบุคคลบนพื้นที่สูงที่จัดทำในปี 2533-2534 ตามหนังสือสำนักทะเบียนกลาง ที่ มท 0310.1/8370 ลงวันที่ 21 ตุลาคม 2539 ได้กำหนดวิธีการเกี่ยวกับการแก้ไขรายการในทะเบียนประวัติบุคคลบนพื้นที่สูงไว้แล้ว และทะเบียนประวัติชุมชนบนพื้นที่สูงที่ได้จัดทำเมื่อปี 2541-2542 การแก้ไขเปลี่ยนแปลงรายการในทะเบียนประวัติจึงจำเป็นต้องใช้ความละเอียดรอบคอบเป็นพิเศษ โดยอาศัยเอกสารประกอบหรือพยานบุคคลที่ น่าเชื่อถือได้ ให้ทำการสอบสวนและพิจารณาจากหลักฐานหรือพยานประกอบแล้วเสนอให้นายอำเภอฯแต่เพียงผู้เดียวเป็นผู้พิจารณาอนุมัติหรือไม่อนุมัติการแก้ไขรายการในทะเบียนประวัติ

(2) หนังสือกรมการปกครอง ด่วนที่สุด ที่ มท 0309.1/16671 เรื่อง หารือเรื่องการแก้ไขรายการในทะเบียนประวัติบุคคลบนพื้นที่สูง ลงวันที่ 24 ตุลาคม 2557 (ตอบหารือจังหวัดตาก) กรมการปกครองตอบข้อหารือว่า การจัดทำทะเบียนประวัติคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยตามพระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎร พ.ศ. 2534 ทำโดย การสอบถามประวัติบุคคลเป้าหมายและบันทึกตามข้อเท็จจริงนั้นซึ่งอาจเกิดความผิดพลาดได้หลายสาเหตุ เมื่อเจ้าของรายการในทะเบียนประวัติ/ผู้มีส่วนได้เสียยื่นคำร้องขอแก้ไขทะเบียนประวัติ (1) นายทะเบียนต้องรับคำร้อง (2) นายทะเบียนต้องสอบสวนข้อเท็จจริงว่ารายการในทะเบียนมีความไม่ถูกต้องจริงหรือไม่ (3) หากมีความไม่ถูกต้องเกิดขึ้นจริง และไม่ได้เกิดความผิดพลาดขึ้นโดยทุจริตนายทะเบียนอำเภอ/นายอำเภอสามารถแก้ไขความถูกต้องได้ตาม ข้อ 115 (1) หรือ (2) แห่งระเบียบสำนักทะเบียนกลางว่าด้วยการจัดทำทะเบียนราษฎร พ.ศ. 2535 ภายใต้พระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎร พ.ศ. 2534

หมายเหตุ
เมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม 2557 ผู้ร้องทั้งสองได้ยื่นคำร้องฯ ต่อนายทะเบียนอำเภอท่าสองยาง ขอแก้ไขรายการในทะเบียนประวัติบุคคลบนพื้นที่สูงรวมสามรายการ คือ (1) ขอแก้ไขการเข้ามาอยู่อาศัยในประเทศไทย (2) ขอแก้ไขวันเดือนปีเกิด (3) ขอแก้ไขสถานที่เกิดเป็นเกิดในประเทศไทย

เมื่อวันที่ 16 ตุลาคม 2557 จังหวัดตากได้หารือการขอแก้ไขรายการในประวัติบุคคลบนพื้นที่สูงฯ และเมื่อวันที่ 24 ตุลาคม 2557 กรมการปกครองได้ตอบข้อหารือ ตามหนังสือด่วนที่สุดที่ 0309.1/16671 เรื่อง หารือเรื่องการแก้ไขรายการในทะเบียนประวัติบุคคลบนพื้นที่สูง

เมื่อวันที่ 24 ธันวาคม 2557 นายอำเภอท่าสองยางมีคำสั่งไม่รับคำร้องขอแก้ไขรายการในประวัติบุคคลบนพื้นที่สูงฯ

*** จากการตรวจสอบใหม่โดย อ.ศิวนุช สร้อยทอง ระบุว่านายเบียะอ่อ เกิดวันที่ 30 พฤษภาคม 2528 (ตามหลักฐาน “ใบเกิดไม้ไผ่” ของชาวกะเหรี่ยงพุทธ)

========================

[1] ข้อ 115 การแก้ไขเปลี่ยนแปลงรายการในเอกสารการทะเบียนราษฎร ให้ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์และวิธีการดังต่อไปนี้

(2) ในกรณีที่ผู้ยื่นคำร้องขอแก้ไขเปลี่ยนแปลงรายการในเอกสารการทะเบียนราษฎรไม่มีเอกสารราชการมาแสดง ให้นายทะเบียนอำเภอหรือนายทะเบียนท้องถิ่นสอบสวนพยานหลักฐานแล้วรวบรวมหลักฐานเสนอนายอำเภอพร้อมด้วยความเห็นเมื่อนายอำเภอพิจารณาเห็นว่าพยานหลักฐานดังกล่าวเชื่อถือได้ ให้นายอำเภอสั่งนายทะเบียนแก้ไขเปลี่ยนแปลงรายการในเอกสารการทะเบียนราษฎรให้

ระเบียบสำนักทะเบียนกลาง ว่าด้วยการพิจารณาลงรายการสถานะบุคคลในทะเบียนราษฎรให้แก่บุคคลบนพื้นที่สูง พ.ศ. 2543 ลงวันที่ 21 เมษายน 2543

ข้อ 47 ในกรณีที่บุคคลบนพื้นที่สูงซึ่งอ้างตนว่าเป็นผู้ได้รับอนุญาตให้มีถิ่นที่อยู่ในราชอาณาจักรได้รับการเพิ่มชื่อลงในทะเบียนบ้านโดยมิชอบด้วยกฎหมายหรือระเบียบหรือแจ้งข้อความอันเป็นเท็จหรือแสดงหลักฐานอันเป็นเท็จหรือมีการรับรองโดยผิดจากความเป็นจริง ให้นายทะเบียนยื่นเรื่องต่อนายอำเภอ เพื่อให้นายอำเภอวินิจฉัยปัญหาและดำเนินการจำหน่ายชื่อและรายการบุคคลออกจากทะเบียนบ้าน (ท.ร.14) ตามกฎหมายว่าด้วยการทะเบียนราษฎรและระเบียบที่เกี่ยวข้อง

ภายหลังจากการเพิกถอนตามความในวรรคแรกแล้ว ให้นายทะเบียนดำเนินการลงรายการสถานะที่แท้จริงของบุคคลนั้นในทะเบียนราษฎรตามกฎหมายและระเบียบที่เกี่ยวข้องและให้นำความในวรรคสองและวรรคสามในข้อ 43 มาดำเนินการต่อไปโดยอนุโลม

ระเบียบสำนักทะเบียนกลางว่าด้วยการสำรวจและจัดทำทะเบียนสำหรับบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน พ.ศ. 2548
ข้อ 16 "การจำหน่ายชื่อและรายการบุคคล และการแก้ไขรายการในทะเบียนประวัติเอกสารการทะเบียนราษฎรอื่นและฐานข้อมูลทะเบียนประวัติของบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนให้นายทะเบียนปฏิบัติตามระเบียบสำนักทะเบียนกลาง ว่าด้วยการจัดทำทะเบียนราษฎร พ.ศ. 2535 โดยในส่วนของทะเบียนประวัติให้ดำเนินการเช่นเดียวกับทะเบียนบ้าน"

[2] การรับรองความน่าเชื่อถือของ "พยานหลักฐานในการพิสูจน์การเกิดเพื่อแก้ไขทะเบียนประวัติ ฯ ของนายชนินทร์" : ปลาทอง นักกม.โครงการ4หมอ, ศิวนุช สร้อยทอง, 1 มกราคม 2558 เวลา 12:21 น

https://www.facebook.com/notes/siwanoot-soitong/การรับรองความน่าเชื่อถือของ-พยานหลักฐานในการพิสูจน์การเกิดเพื่อแก้ไขทะเบียนประวั/1028547770495966?pnref=story & https://www.facebook.com/notes/1030911383592938/?pnref=story & https://www.facebook.com/notes/1030670270283716 & https://www.facebook.com/notes/1030676490283094

และ ดู รศ.ดร. พันธุ์ทิพย์ กาญจนะจิตรา สายสุนทร, "มาช่วยกันพิสูจน์ข้อเท็จจริงของชนินทร์และครอบครัวกันเถอะค่ะ ...ความพยายามของมวลมิตรเพื่อชนินทร์ค่ะ", 30 สิงหาคม 2557,

https://www.gotoknow.org/posts/575406

และ ดู รศ.ดร.พันธุ์ทิพย์ กาญจนะจิตรา สายสุนทร, "กรณีศึกษานายเบียะอ่อ หรือ ยาว ไม่มีนามสกุล : จากบุคลากรด้านสาธารณสุขแห่งอำเภอท่าสองยางที่ยังประสบปัญหาความไร้สัญชาติ สู่ผู้รับบริการคนหนึ่งในสองคนแรกของคลินิกกฎหมายประจำโรงพยาบาลท่าสองยาง", 7 กันยายน 2557,

https://www.facebook.com/note.php?saved&&note_id=10152692460198834
& https://www.gotoknow.org/posts/575872