มาเข้าใจปัญหาของนักศึกษาไร้สัญชาติในประเทศไทยที่อพยพมาจากประเทศเมียนม่าร์ (?)
ตอบคุณ “หนูรักประเทศไทย” - นักศึกษาไร้สัญชาติในประเทศไทยที่อพยพมาจากประเทศเมียนม่าร์
โดย รศ.ดร.พันธุ์ทิพย์ กาญจนะจิตรา สายสุนทร
เมื่อวันที่ ๒ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๕๗
---------
คำถาม
---------
มีท่านผู้หนึ่งเขียนข้อความผ่านผ่านโกทูโนมาถึง อ.แหววเมื่อวันที่ ๒๙ เมษายน พ.ศ.๒๕๕๗ โดยใช้ชื่อว่า “หนูรักประเทศไทย”และให้หัวข้อของข้อความว่า “ร้องขอสัญชาติ”เธอเล่าว่า
“หนู และครอบครัว มาอยู่ประเทศไทยประมาณ ๒๐ กว่าปีได้แล้วมั้งคะ ทางอำเภอเรียกทำบัตรก็หลายครั้งโดยผ่านผู้ใหญ่บ้าน เท่าที่จำได้ เคยไปทำเอกสารที่อำเภอจริงๆ ประมาน ๒ ครั้งเห็นจะได้ แต่ตอนนั้นเป็นบัตรอะไรก็ไม่รู้เท่าที่ดูคงเป็นบัตรแรงงาน หรือ แค่ใบสำรวจเฉยๆ ก็หลงดีใจกันยกใหญ่ว่า อาจจะได้สัญชาติเหมือนคนอื่นเค้า แต่ก็ไม่ใช่ จากนั้นก็เรียกอีกหลายๆ ครั้ง หลังๆ มานี้ ทำบ้านกำนัน ไม่ได้ไปอำเภอ ก้อได้เขียนแค่เอกสารและเสียเงินอีกเช่นเคย แล้วก้อไม่ได้อะไร
พอหนูจบม.๓ น้องหนูเพื่อเข้าเรียน ม.๑ รร ที่เดียวกัน ตอนเรียน พวกหนูอายมาก ที่เวลาเค้าให้พกบัตร หรือจดเลขบัตรประชาชน พวกหนูจะหลบเพื่อนๆ ตลอด ทุกคนที่บ้านเคยถามว่า เรียนจบจะได้อะไร บัตรก้อไม่มี คงไม่พ้นทำไร่ทำนา เลยตัดสินใจออกม.๓ มาทำงานเป็นเด็กเสิร์ฟร้านหมูกระทะแถวบ้าน แต่ยังคิดถึงการเรียน หนูอยากเรียนหนังสือมาก เลยมาเรียน กศน จนจบม.ปลาย แล้วเค้าก้อมาทำบัตรกัน แต่เป็นบัตรหัว ๐ ก้อแบดีใจ อย่างน้อยก้อจะได้แสดงตัวตนของเรา แต่ก้ออย่างว่า สมัครงานเค้าก้อไม่ค่อยรับ จำกัดงาน พอได้เลยดั้นด้นมาเชียงใหม่ สมัครงานบางที่ก้อเข้าใจ แต่บางที่ก้อไม่รับ เลยทำให้เราพลาดโอกาส ทั้งที่เกิดเป็นคนด้วยกันแท้ๆ พวกหนูไม่เคยทำผิดอะไร พอได้งานที่พอเลี้ยงตัวเองได้ หนูกับน้องสาวเลยสมัครเรียนหลายที่ แต่มาลงตัวที่วิทยาลัยพาณิชย์แห่งหนึ่ง พวกหนูจึงได้โอกาสเรียนอีกครั้ง แต่เป็นภาคเทียบโอนเอา
เวลาเดินทางต้องขอเอกสารทุกครั้ง เคยไปร้องขอหรือปรึกษาที่อำเภอเค้าบอกว่าคนที่เรียนมีโอกาสขอสัญชาติได้ง่ายกว่าคนอื่นพวกหนูท้อมากพวกหนูเป็นคนจน แค่อยากได้บัตรหางานทำเพื่อให้พ่อแม่สบาย
ตอนนี้หนูอายุ ๒๔ แล้ว น้องสาวอายุ ๒๒ เลยอยากถามท่านว่า พวกหนูพอมีโอกาสบ้างไหมคะ จะขอความเมตตาจากกระทรวงไหนได้บ้าง น้องหนูเรียนบริหารการจัดการ ส่วนหนูเรียนบริหารเหมือนกันค่ะแต่เป็นบัญชี พอจบคิดว่า จะเรียนต่อป.ตรี อีกค่ะ แต่จบแล้วพวกหนูคิดว่าอุปสรรคคงไม่พ้นเรื่องบัตรใครเค้าอยากจะรับคนถือบัตรแบบนี้ โอกาสมีเหมือนคนอื่น แต่ไม่เคยเท่าคนอื่น หนูอายุเยอะแล้วแต่ก้ออยากเรียนในสิ่งที่พลาดโอกาส ขอความกรุณาท่านตอบหนูทีนะคะ
แล้วบัตรนี้ขึ้นเครื่องเที่ยวในประเทศได้ใช่ไหมคะ
ขอบคุณที่กรุณาตอบค่ะ
หนูรักประเทศไทย
----------
คำตอบ
----------
อ.แหววจึงตอบท่านผู้นี้ในวันที่ ๓ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๕๗ นี้ว่า
“From: Phunthip Saisoonthorn
Sent: Saturday, May 03, 2014 11:27 PM
To: 'หนูรักประเทศไทย''
Subject: ตอบคุณ "หนูรักประเทศไทย"
“อ.แหววแนะนำให้คุณเข้าใจในชีวิตค่ะ
การได้สัญชาติไทยอย่างถูกต้องเป็นเรื่องยากค่ะ แต่การมีสถานะบุคคลตามกฎหมายไทยตามธรรมชาติของจุดเกาะเกี่ยวที่คุณมีกับประเทศไทยนั้นเป็นไปได้ค่ะ
สิทธิเดินทางเป็นไปได้ในทุกช่องทางค่ะ เพียงแต่ต้องขออนุญาตออกจากพื้นที่
สิทธิในการทำงานก็เป็นไปได้ และจะสะดวกขึ้นกับสถานการณ์อาเซียนค่ะ
อ.แหววแนะนำให้กลับไปพิสูจน์สัญชาติพม่า/เมียนม่าร์ หากทำได้ การเป็นคนสัญชาติเมียนม่าร์ก็ขออนุญาตมาอาศัยอยู่และเรียนหนังสือในประเทศไทยได้ค่ะ
อ.แหววค่ะ”
ความเห็น (2)
เป็นเรื่องเศร้าของเด็ก ๆ ในภาคเหนือหลาย ๆ คนเลยครับ อาจารย์ ;(
บางทีก็เหนื่อยนะคะ ตามเก็บปัญหามาเกือบสามสิบปีแล้ว ระบบการจัดการโดยกฎหมายและนโยบายก็ชัดเจนนะคะ แต่ก็ยังมีปัญหาอยู่อีก