ฉบับที่ ๐๐๑ “สิ่งที่เราทำไม่ได้หรือยังไม่ได้ทำ”
ผู้เขียนได้มีโอกาสเข้าร่วมประชุมเมื่อวันที่ 19 ธันวาคม 56
เรื่อง “การประชุมหารือแนวทางการขับเคลื่อนจังหวัดปลอดบุหรี่”
ที่โรงแรมริชมอนด์ จังหวัดนนทบุรี มีผู้เข้าร่วมประชุมประมาณ 70 คน
ทำให้ได้รู้จักเครือข่าย มีการพูดคุยกันเรื่องการดำเนินจังหวัดปลอดบุหรี่
มีจังหวัดที่เข้าร่วมจังหวัดปลอดบุหรี่ เพิ่มอีก 17 จังหวัด โดยเฉพาะอย่างยิ่งเป็นจังหวัดที่มีอัตราการสูบบุหรี่สูง รุ่นนี้เป็นรุ่นที่ 2
บรรยากาศในที่ประชุม มีบุคคลที่ร่วมในโครงการมาจากจังหวัดต่างๆ มาร่วมหารือและแชร์ประสบการณ์เรื่องจังหวัดปลอดบุหรี่ และเล่ากรณีตัวอย่าง จังหวัดปลอดบุหรี่ที่ดี หนึ่งในนั้น คือ จังหวัดลำพูน
คุณพวงพกา สุริวรรณ [email protected]
สำนักงานสาธารณสุข จังหวัดลำพูน
เล่าประสบการณ์การทำงานชุมชนปลอดบุหรี่ในจังหวัดลำพูน การทำงานในภาคของชุมชน ว่าได้ทำงานอย่างไรบ้าง
“จังหวัดลำพูน บ้าน วัด โรงเรียนปลอดบุหรี่”
- ปัญหาการสูบบุหรี่ในชุมชนยังมีสูง เน้นเป้าหมายการทำงานไปที่พื้นที่เสี่ยงการสูบบุหรี่ของชุมชน เน้นการพัฒนาต้นแบบทำอย่างไรให้ชุมชนมีส่วนร่วมของการรณรงค์ โดยใช้ภาคีเครือข่ายในพื้นที่ชุมชนในการทำงาน
- เพื่อลดอัตราการสูบของบุหรี่ ทั้งนักสูบหน้าเก่าและนักสูบหน้าใหม่ จะเน้นการเลิกสูบบุหรี่ด้วยตนเอง
- ต้องการปรับพฤติกรรมกลุ่มเสี่ยงไม่ให้สูบบุหรี่
เล่าขยายความ พฤติกรรมและประเพณีของคนทางภาคเหนือที่สืบเนื่องกันมาช้านาน โดยส่วนใหญ่ของชาวภาคเหนือ เวลามีประเพณีต่างๆ เช่น งานทำบุญ งานศพ จะมีการเลี้ยงอาหาร ขนมต่างๆ หนึ่งในนั้นที่ชาวภาคเหนือนำมาเลี้ยงก็คือ “เมี่ยง” ซึ่งจะเป็นของคู่กันกับ “บุหรี่” ตั้งแต่นั้นเดิม “เมี่ยง” เป็นใบชาชนิดน้ำ ที่นำมาหมักแล้วนำไปทำให้มีรสกลมกล่อม กินคู่กันกับการสูบบุหรี่ ส่วนใหญ่คนที่กินเมี่ยง ก็จะเป็นคนสูงอายุ ระยะหลังมาสืบทอดมาจนถึงในวัยรุ่น ซึ่งเป็นวัฒนธรรมที่สืบเนื่องกันมา ที่ยังมีอยู่
ทำอย่างไร ? ให้คนปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ไม่ให้การสูบบุหรี่ อยู่คู่กับประเพณีกินเมี่ยง
- ใช้สื่อวิทยุ ชุมชน เพราะเข้าถึงในพื้นที่ให้ความรู้พิษภัยของการสูบบุหรี่และข้อมูลจากเจ้าหน้าที่สาธารณสุข อาสาสมัคร (อสม.) เพื่อปรับความคิดเรื่อง “กินเมี่ยง” กรณีเช่น ห้ามมีการถวายบุหรี่และเมี่ยงให้กับพระภิกษุสงฆ์
-
สร้าง “ต้นแบบ” คนต้นแบบคือ คนที่เลิกบุหรี่ได้ด้วยตนเอง มาเป็นต้นแบบและขยายผลต่อไป
- จัดตั้งคลินิก รพ.สต. ให้คำแนะนำและวิธีเลิกบุหรี่
การทำงาน เน้นการทำงาน setting บ้าน วัด โรงเรียน
แกนนำ (ผู้นำชุมชน) คุณหมอที่โรงพยาบาลบอกว่า “ผู้นำมีพฤติกรรมยังไง คนที่เจริญรอยตามก็จะเป็นลูกบ้าน” ในส่วนใหญ่ผู้นำจะสูบบุหรี่เยอะมาก ระยะหลังเราเริ่มมีการรณรงค์ ทำให้สามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และเราสนับสนุนกิจกรรม มีการแจกรางวัลให้ มีโล่ให้ เป็นต้น
อ่านเพิ่มเติมได้ที่ ศจย.
ผลของการทำงานที่ได้คือ - ได้ชุมชนต้นแบบ 16 ชุมชน ในปี 56 และขยายผลต่อในปี 57
- ได้บุคคลต้นแบบ 90 กว่าคน มอบโล่และขยายผลต่อไป
- ภาคีเครือข่ายเพิ่มขึ้น จากโรงเรียน ผู้นำหมู่บ้าน ชุมชน
- มีมาตรการทางสังคม
- มีสวนสาธารณะในชุมชน ซึ่งเป็นที่ปลอดบุหรี่
คุณพวงพกา สุริวรรณ กล่าวว่า “สิ่งที่เราทำไม่ได้หรือยังไม่ได้ทำ” ดังนั้น “เราจะทำได้ก็คือสิ่งที่เรากระทำ
การหารือและร่วมวางแผนแนวทางการบริหารจัดการ และดำเนินงานขับเคลื่อนสู่จังหวัดปลอดบุหรี่ครั้งนี้ ให้ตระหนักถึงบทเรียนทางสังคม บทเรียนการทำงาน เปลี่ยนค่านิยมทางสังคม ให้ความรู้ และการทำงานร่วมกับภาคีเครือข่าย ซึ่งจะขยายผลในครั้งต่อไป ...
ถอดความโดย รติกร เพมบริดจ์
Admin blog ศจย.
ความเห็น (4)
ประชาคมปลอดเหล้า พัทลุง มาให้กำลังใจ ...และขอเชิญแลกเปลี่ยนประชาคมปลอดเหล้า ปลอดสิ่งเสพติดพัทลุงที่นี้ครับ
ขอบคุณสำหรับกำลังใจค่ะ ยินดีแลกเปลี่ยนความรู้เพื่อส่งต่อค่ะ
-สวัสดีครับ..
-ตามมาเยี่ยมและให้กำลังใจครับ..
-ณ ตอนนี้เราต้องช่วยกันส่งเสริมการ ลด ละ เลิก ยาเสพติด ทุกชนิดครับ..
-ขอบคุณสำหรับกิจกรรมดี ดี นะครับ
ขอบคุณค่ะคุณเพชรน้ำหนึ่ง เมนูอาหารอะไรคะ น่าทาน