แนวคิดสำคัญของกระบวนการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม ที่อาศัยกระบวนการที่ยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลางนั่นก็คือ “กระบวนการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม” (Participatory Learning หรือ PL) ได้แก่ หลักการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม การเรียนรู้เชิงประสบการณ์ การเรียนรู้โดยกระบวนการกลุ่ม การกำหนดแผนหรือลำดับขั้นตอนในการสอนที่สอดคล้องกับจุดประสงค์การเรียนรู้ 3 ทั้งด้านคือ การสอนความรู้ การสอนเจตคติ และการสอนทักษะ โดยจะได้นำเสนอแนวคิดโดยย่อเป็นลำดับ ดังต่อไปนี้
การเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม เป็นการเรียนรู้ที่ยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง
ประกอบด้วยแนวคิดหรือความเชื่อพื้นฐานการเรียนรู้ 5 ประการ
ได้แก่
1.
เป็นการเรียนรู้ที่อาศัยประสบการณ์เดิมของผู้เรียน
2.
เป็นการเรียนรู้ที่ทำให้เกิดการเรียนรู้ใหม่ๆ อย่างต่อเนื่อง
และท้าทาย
3.
เป็นการเรียนรู้ที่เน้นที่การปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้เรียนกับผู้เรียนและระหว่างผู้เรียนกับผู้สอน
4.
ปฏิสัมพันธ์ที่เกิดขึ้นนำไปสู่ปการขยายเครือข่ายความรู้ของทุกคน
ทั้งผู้เรียน และผู้สอน
5.
เป็นการเรียนรู้ที่อาศัยการสื่อสารทุกรูปแบบ (พูด เขียน วาดภาพ
การแสดงบทบาทสมมติ ฯลฯ) ที่นำไปสู่การแลกเปลี่ยนประสบการณ์
การสร้างความรู้ความเข้าใจ การวิเคราะห์สังเคราะห์ที่นำไปสู่ข้อสรุป
หรือองค์ความรู้ใหม่
ซึ่งหลักการเรียนรู้ที่สำคัญมี 2 ประการ
ซึ่งจะเป็นกรอบแนวคิดในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ได้แก่
1.
การเรียนรู้เชิงประสบการณ์ (Experiential Learning)
และ
2.
การเรียนรู้โดยกระบวนการกลุ่ม (Group Process)
ที่มา (รวมที่ link) : (ฐิดา สันตีระชัยวัฒนา, 2540;
กรมอนามัย, 2545)
