ปลูกผักกินได้ในบ้าน

ปลูกผักกินได้ในบ้าน

ได้เขียนถึงการปลูกผักนอกบ้านในกระถางริมฝาบ้านด้านนอกไปแล้ว คราวนี้ถึงคิวการปลูกในบ้านบ้าง ซึ่งมีแดดน้อยกว่านอกบ้านมาก 

ก่อนอื่นพึงเข้าใจว่าแสงแดดมีสองลักษณะคือแสงแดดตรงกับแสงสะท้อน ซึ่งสองอย่างนี้มีสมบัติทางฟิสิกส์ต่างกันมาก คือแสงตรงจะมีช่วงความถี่คลื่นเต็มระบบของเขา ส่วนแสงสะท้อนมีช่วงความถี่ต่ำกว่ามาก มักอยู่ในย่านที่เรียกกันว่า อินฟราเรด ซึ่งพวกพืชเขาก็วิวัฒน์กันมาเป็นล้านปีเพื่อสนองต่อแสงทั้งสองส่วนในการสังเคราะห์แสง  บางพืชสังเคราะห์ได้ดีทั้งสองแสง บางพืชดีเฉพาะแสงตรง บางพืชดีเฉพาะแสงสะท้อน (แดดรำไร)  

 แต่มีอีกพวกที่ชอบแสงสะท้อนที่อ่อนมากๆ  เช่น พวกตะใคร่ พวกไรเค็น (ภาษาไทย?)  รวมทั้งเห็ด รา และ พืชอื่นๆ เช่น กระสัง (ผักกินได้ชนิดหนึ่ง)  ซึ่งเรื่องพวกนี้น่าจะมีการศึกษาวิจัยให้มากเพื่อความมั่นคงทางอาหารของประเทศ แต่ผมกล้ารับรองว่าในประเทศไทยแทบไม่มีนักวิชาการศึกษา เพราะรัฐบาลไทยส่งคนไปเรียนแต่พืชฝรั่งเมืองนอก  จบมาก็วิจัยพืชนอกกันหมด  เช่น ผมเคยหาคนวิจัยไข่ผำ ในโลกนี้มีแต่ฝรั่งสองคน  เลยต้องมาทำการวิจัยเอง  พบสิ่งแปลกประหลาดเหลือเชื่อ เช่น เป็นพืชที่สืบพันธุ์ด้วยการแบ่งตัวแบบแบคทีเรีย 

สำหรับการปลูกพืชในบ้านซึ่งมีแดดสะท้อนเข้ามาแบบอ่อนมาก โดยเข้มที่ริมหน้าต่าง แล้วอ่อนลงตามลำดับในตัวบ้าน ก็สามารถปลูกผักกินได้ตามความเข้มแสงแดดในบ้าน   อาจต้องมีการวัดความเข้มแสงด้วยเครื่องมือวัดประกอบการตัดสินใจว่าจะปลูกพืชใดในส่วนไหนของบ้าน (เรื่องแบบนี้ฝรั่งมันไม่วิจัยอยู่แล้วหละ เพราะแสงบ้านฝรั่งมันอ่อนเกินไปกว่าจะปลูกอะไรได้ ...อาจยกเว้นเห็ด) 

ที่ปลูกได้แน่ๆ ก็คือผักกระสังหนึ่งละ (เคยกินไหม จิ้มน้ำพริก ต้นเล็กๆ คล้ายวอเตอร์เครส ชอบขึ้นตามหินหน้าผาที่ชื้นแฉะ)   เอ๋า..วอเตอร์เครส (ผักแพง) ก็ใช่เลย เวลาปลูกในเมืองไทยนั้นเขาต้องมุงหลังคาให้มันด้วยซ้ำไป แดดแค่ ๒๐ ปซ. ดังนั้นก็เหมาะต่อการปลูกในบ้าน  เพราะมีหลังคามุงให้อยู่แล้ว   พวกผักสลัดที่มาจากเมืองฝรั่งน่าจะปลูกได้อีกหลายอย่าง พวกอะไรที่เป็น งอกๆ (sprout)  ทั้งหลายก็น่าปลูกได้หมด เช่น ถั่วงอก (bean sprout)  

เห็ดทั้งหลาย ปลูกได้แน่    เรื่องเห็ดนี้ผมเคยเสนอขนาดว่าให้ปลูกในห้องน้ำ  เพราะแสงรำไร และมีความชื้นสูง สภาพเหมาะสมมาก 

มีผู้อ่านท่านใดจะเสนอผักอะไรเพิ่มไหมครับ  เรื่องนี้ถ้าศึกษาให้ดีก็รวมเล่มทำเป็นหนังสือได้เลย 

ปลูกผักนอกบ้านริมผนัง ในบ้านริมหน้าต่าง ข้างบันใด ในห้องน้ำ  ..ไม่ต้องไปซื้อผักพิษในตลาดให้โง่   อีกหน่อยปลูกข้าวกินบนหลังคาบ้านด้วย ไม่ต้องไปง้อข้าวจำนำ (ปลูกข้างหลังคาบ้าน ผมคิดไว้แต่พศ. ๒๕๓๓ เขียนให้คนไทยอ่านผ่านเน็ตยุคแรกด้วย   ตอนนี้ญี่ปุ่นเอาไปทำแล้ว..แต่คนไทยยังไม่สน ได้ข้าวแล้วยังทำให้บ้านเย็นด้วย) 

..คนถางทาง  (๖ มิถุนายน ๒๕๕๖) 

[คนถางทาง]

คนไทยเขาเห่อผักฝรั่ง เช่น วอเตอร์เครส  ทำให้ผมนึกถึงว่า กระสัง เรานี่แหละผักไทยเราแท้ๆ วิจัยให้ดีๆ อาจดีกว่า ลักษณะคล้ายกันคือชอบแดดน้อย ชื้นสูง และเย็นสักหน่อย  แต่พอบอก "กระสัง"  คนไทยหาว่าผักบ้านนอก  ไม่กินหรอก  บ้าเอ๊ย

[ดร. ธวัชชัย ปิยะวัฒน์]

ผักกระสังมีวิตามินซึมากพอๆ กับผักน้ำ (วอเตอร์เครส) ครับ