อาทิตย์ก่อน ผมได้อ่านบทความสำคัญ ที่อธิบายถึง tagging (หรือ
folksonomy)
ทั้งในเชิงลึก (กลไกในสมองคน) และเชิงกว้าง (ภาพรวม tag
แบบมหภาค)
เลยขอเอามาเล่าฝากคนที่ติดตามเทคโนโลยีนี้อยู่หลายๆ คน
บทความแรก เป็นการวิเคราะห์กลไกทางสมองของการใส่ tag
เมื่อเทียบกับการ
จัด category โดยในบทความนี้ จะชี้ให้เห็นว่า การใส่ tag
สอดคล้องกับ
ธรรมชาติการคิดของมนุษย์มากกว่า
และมีปัญหาอุปสรรคน้อยกว่าการจัด category
A cognitive analysis of tagging
ผมแปลงแผนภาพเป็นมาเป็นภาษาไทย อธิบายขั้นตอนการใส่ tag ว่า
ขั้นแรกคือการรับรู้ถึงสิ่งที่สนใจจะจำ (เว็บ-del.icio.us,
ภาพ-flickr, ฯลฯ)
จากนั้น สมองจะถูกกระตุ้นให้ความคิด (concept) ที่เกี่ยวข้องอยู่
ลอยขึ้นมา
ในกระบวนการรับรู้ เราก็มีหน้าที่แค่จดคำแทน concept
เหล่านั้นลงเป็น tag
แล้วใส่ในระบบเท่านั้น ส่วนการทำ category
จะซับซ้อนกว่ามาก
อ่านได้ที่บทความเต็มครับ
บทความสำคัญชิ้นที่สอง เป็น paper จาก HP Labs
(วันหลังผมจะพูดถึงอีก)
ชื่อว่า The Structure of Collaborative Tagging
Systems
เป็นการวิเคราะห์โครงสร้างการใส่ tag ในระบบของ del.icio.us
(ใครที่ไม่รู้จัก ผมเคยเขียนแนะนำ del.icio.us ไว้ในบทความก่อน)
ผมแปลบทคัดย่อมาคร่าวๆ ดังนี้
การร่วมมือใส่ tag
เป็นกระบวนการที่ผู้ใช้หลายคน ใส่ metadata
ในรูปแบบ คำหลัก (keyword) ให้กับเนื้อหาของกลุ่ม
ในระยะหลัง
การร่วมมือใส่ tag ได้เติบโตอย่างรวดเร็วบนเว็บ
โดยผู้ใช้ร่วมกันใส่
tag ให้กับ เว็บ, รูปภาพ, และเนื้อหาอื่นๆ
ในบทความนี้เราจะวิเคราะห์
ถึงโครงสร้างของการร่วมมือใส่ tag และพลวัตรของกลไก
เราได้ค้นพบรูปแบบที่เป็นระเบียบของพฤติกรรมผู้ใช้, ความถี่ของ
tag,
ประเภทของ tag, การพุ่งขึ้นของการใส่ tag และการคงตัวของสัดส่วน
ในแต่ละ url
เรายังได้นำเสนอต้วแบบที่ทำนายรูปแบบดังกล่าวว่า
เกิดจากพฤติกรรมเลียนแบบ และการแลกเปลี่ยนความรู้
เว็บดังส่วนใหญ่ จะถูกใส่ tag พุ่งขึ้นอย่างรวดเร็ว แล้วค่อยๆ
ลดลง
สัดส่วนการใช้ tag ต่างๆ ของเว็บหนึ่งๆ จะค่อยๆ
ลู่เข้าสู่สัดส่วนคงที่