EMS and referral management

ในอดีตที่ผ่านมา การแพทย์ฉุกเฉินยังขาดระบบบริหารจัดการด้านบุคลากร อุปกรณ์ และเครื่องมือช่วยเหลือผู้ป่วยฉุกเฉิน ทำให้ผู้ป่วยฉุกเฉินต้องสูญเสียชีวิต อวัยวะ หรือเกิดความบกพร่องในการทำงานของอวัยวะรวมทั้งทำให้การบาดเจ็บหรืออาการป่วยรุนแรงขึ้นโดยไม่สมควรเพื่อลดและป้องกันความสูญเสียดังกล่าวประเทศไทยได้มีการพัฒนาระบบการแพทย์ฉุกเฉินโดยการประกาศใช้ พรบ.การแพทย์ฉุกเฉิน เมื่อ วันที่ 6 มีนาคม 2551 โดยมีสถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ(สพฉ.) เป็นหน่วยงานรับผิดชอบด้านการแพทย์ฉุกเฉินของประเทศ รับผิดชอบการบริหารจัดการ ประสานระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐและเอกชนและส่งเสริมให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเข้ามามีบทบาทในการบริหารจัดการ ทำให้ผู้ป่วยฉุกเฉินได้รับการคุ้มครองสิทธิในการเข้าถึงระบบการแพทย์ฉุกเฉินอย่างทั่วถึง เท่าเทียม มีคุณภาพมาตรฐาน และได้รับการช่วยเหลือและรักษาพยาบาลที่มีประสิทธิภาพและทันต่อเหตุการณ์มากขึ้น

การแพทย์ฉุกเฉิน (Emergency Medicine)  หมายถึง  การปฏิบัติการฉุกเฉิน การศึกษา การฝึกอบรม การค้นคว้า การวิจัยและการป้องกันการเจ็บป่วยที่เกิดขึ้นฉุกเฉินที่เกี่ยวกับการประเมิน การจัดการ การบำบัดรักษาผู้ป่วยฉุกเฉิน นับตั้งแต่การรับรู้ถึงภาวการณ์เจ็บป่วยฉุกเฉิน จนถึงการดำเนินการให้ผู้ป่วยฉุกเฉินได้รับการบาบัดรักษาให้พ้นภาวะฉุกเฉิน จำแนกเป็นการปฏิบัติการในชุมชน และการปฏิบัติการต่อผู้ป่วยฉุกเฉินทั้งนอกโรงพยาบาลและในโรงพยาบาลโดยมีขั้นตอนการปฏิบัติงานในระบบการแพทย์ฉุกเฉินทั้ง 6 ขั้นตอน ได้แก่ 1)การเจ็บป่วยฉุกเฉินและการพบเหตุ(Detection) 2)การแจ้งเหตุขอความช่วยเหลือ(Reporting) 3) การออกปฏิบัติการของชุดปฏิบัติการฉุกเฉิน(Response) 4) การรักษาพยาบาล ณ จุดเกิดเหตุ(On Scene care) 5) การลำเลียงขนย้ายและให้การดูแลระหว่างนำส่ง(Care in transit) และ 6)การนำส่งสถานพยาบาล(Transfer to the definitive care) โดยเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉินสามรถแจ้งเหตุ 1669 จะไปติดที่ศูนย์สั่งการที่จังหวัดนั้น เจ้าหน้าที่ศูนย์สั่งการจะสอบถามผู้แจ้งถึงลักษณะเหตุที่เกิด/ประเมินความรุนแรงและสถานที่เกิดเหตุ เพื่อจะได้มีคำสั่งแจ้งไปยังชุดปฏิบัติการที่มีขีดความสามารถเพียงพอและใกล้จุดเกิดเหตุ เช่น รถพยาบาลระดับสูงสุด (Advance life support - ALS) มักจะเป็นรถของโรงพยาบาล รถพยาบาลระดับกลาง (Basic life support - BLS) หรือชุดปฏิบัติการระดับต่ำสุด (First  responder - FR) โดยมักจะเป็นอาสาสมัครหรือมูลนิธิเพื่อการกุศลต่างๆซึ่งผ่านการอบรมแล้ว การช่วยเหลือ ณ จุดเกิดเหตุและกระบวนการนำส่งผู้ป่วยโดยไม่ถูกวิธีอาจเพิ่มความพิการหรือสูญเสียได้

( สุกัญญา  กาญจนบัตร / สรุป )