คุณเคยหงุดหงิดกับมารยาทของคนบางคนหรือบางองค์กรบ้างหรือไม่ เร็วๆนี้ ดิฉันได้รับจดหมายเชิญจากองค์กรหนึ่งที่ดิฉันเคยทำงาน ซึ่งแน่ใจว่าเขาทราบว่าดิฉันคือผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.อาภา ยังประดิษฐ ผู้ที่เป็นกลุ่มเป้าหมาย จึงส่งหนังสือลงนามโดยผู้บริหารสูงสุด เชิญให้ไปเข้าร่วมประชุมระดับนานาชาติ โดยส่งมายังที่ทำงานใหม่ จ่าหน้าซองว่า เรียน นางอาภา ยังประดิษฐ และในหนังสือก็เรียน นางอาภา ยังประดิษฐ คุณคิดว่าผู้รับจะอยากไปเข้าร่วมประชุมตามคำเชิญหรือไม่ ? บางท่านอาจบอกว่าอย่าไปยึดติดเลย เขาเรียกอะไรก็ช่างเขาเราก็ยังคงเป็นเรา ดิฉันจะเรียนว่า นี่ไม่ใช่ครั้งแรก แต่บ่อยครั้งที่องค์กรนี้ไม่ใส่ใจกับการให้เกียรติคน อยากจะเรียกอะไรก็เรียก ดร. ก็ไม่ให้ใส่ ดิฉันเคยถามเจ้าหน้าที่ว่าทำไมจึงทำเช่นนี้ เจ้าหน้าที่ตอบว่า เป็นระเบียบที่วางไว้ ก็เลยถึงบางอ้อ ว่า ระเบียบขององค์กรนี้กำหนดไม่ให้เขียน “ดร.” (กลัวจะรู้ว่าจบปริญญาเอก) ไม่ให้เขียนว่า “อาจารย์” ขณะที่องค์กรอื่นไม่ได้กำหนด (อยากให้รู้ว่าจบปริญญาเอกและเป็นอาจารย์ไม่ใช่เจ้าหน้าที่สาย ข)
หลายองค์กรที่เชิญบุคลากรสาธารณสุขที่มีความรู้และประสบการณ์มาเป็นวิทยากร ก็มักเรียกชื่อเป็น “นาง” “นาย” ซึ่งผู้จัดมักไม่คิดอะไร วันหนึ่งดิฉันไปเข้าฟังการบรรยายเรื่องภาษี จากวิทยากรผู้ซึ่งบรรยายเก่งมากและมีคิวแน่นแต่ก็สละเวลามาให้ความรู้ ท่านวิทยากรบอกว่า ที่มาบรรยายวันนี้ก็เพราะหน่วยงานนี้ เรียกท่านว่า “อาจารย์” ท่านจึงแบ่งเวลามา และท่านยังเล่าว่า เมื่อท่านเดินเข้ามาในบริเวณสถานที่ประชุม เจ้าหน้าที่ของหอประชุมเรียกท่านว่า “คุณ” แม้ผู้ที่เชิญช่วยพูดนำว่า “อาจารย์” เจ้าหน้าที่คนนั้นยังไม่รู้ตัว ยังเรียกว่าคุณอีก เห็นไหมคะ เรื่องแบบนี้ดูเหมือนเป็นเรื่องเล็กแต่อาจทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงได้ ถ้าดิฉันเกิดส่งจดหมายกลับแล้วเรียนท่านผู้บริหารคนนั้นว่า ดิฉันไม่สามารถเข้าร่วมประชุมได้เนื่องจากติดภารกิจ โดยเรียกท่านว่านางสาวบ้างจะเป็นอย่างไร ??
คุณเคยสังเกตไหมว่า ถ้าไปซื้อของที่ตลาด แม่ค้ามักจะเรียกเราว่า “พี่... ป้า..” และใช้คำว่า “จ๊ะ..... จ๋า” ถ้าไปซื้อของที่ร้านใหญ่หน่อย มักเรียกว่า “คุณ” และใช้คำว่า “ค่ะ” แต่ถ้าเป็นร้านหรูหรือห้างสรรพสินค้าใหญ่ๆ จะเรียกเราว่า “คุณผู้หญิง” หรือ “ท่าน” คุณเคยไหม ไปโรงพยาบาลหรือสถานพยาบาล พยาบาลหรือเจ้าหน้าที่พูดกับเรา (ซึ่งแก่กว่าคุณแม่ของเขาอีก) โดยใช้คำว่า “จะ... จ๊ะ” ซึ่งยังไม่รวมกิริยาท่าทางที่ไม่ได้ให้เกียรติในฐานะที่ผู้ใช้บริการเป็นคนสูงวัย
ดิฉันเชื่อว่าผู้บริหารคงไม่ทราบเรื่องแบบนี้หรอกค่ะ เพราะเวลาลงนามท่านไม่ได้เห็น เจ้าหน้าที่ถ่ายเอกสารที่ท่านลงนามไว้ แล้วใช่ชื่อคนลงไปทีหลัง เรื่องนี้ดิฉันเคยบอกเจ้าหน้าที่ ถ้าเป็นเรื่องที่ดิฉันต้องลงนาม ดิฉันขอลงนามสด เพื่อจะได้ตรวจสอบหนังสือทุกฉบับที่ส่งออกไป แม้จะเป็นร้อยฉบับ แค่เสียเวลาเซ็นชื่อนิดหน่อยแต่คุ้มค่า ผู้รับก็จะรู้สึกว่าให้เกียรติกับเขา
เช่นกัน ถ้าผู้บริหารสถานพยาบาลเดินไปโรงพยาบาลที่ไม่มีใครรู้จักท่าน แล้วได้รับบริการที่ไม่ให้เกียรติแบบนี้ ท่านก็คงไม่พอใจ หรือท่านลองให้ญาติท่านมารับบริการโดยไม่ให้ใครทราบว่าเป็นญาติท่าน ดูซิคะว่าจะได้รับบริการแบบไหน
ดิฉันเขียนเรื่องที่บางคนหรือบางองค์กรเห็นว่าเป็นเรื่อง “เล็กๆน้อยๆ” แต่สำหรับบางคนหรือบางสถานการณ์กลับเป็นเรื่องใหญ่ การให้เกียรติกัน ยกย่องกันเป็นมารยาทที่จำเป็น ไม่เสียเวลา ไม่เสียหาย มีแต่ได้กับได้ คุณคิดอย่างไรกับเรื่องนี้ ถ้าแสดงความคิดเห็นกลับมาบ้างก็จะถือว่าให้เกียรติกับดิฉันมากเลยค่ะ
ไม่ยากเลยค่ะ....ลดอัตตา...ลง (ลดEgo)...ทำตัวให้เล็กๆๆ เข้าไว้...ใส่ใจผู้อื่น...และ Care & Share & Fair ต่อกัน นั้นOKค่ะ
ขอบคุณบทความดีดีนี้ค่ะ
ขอบคุณที่ให้เกียรติแสดงความคิดเห็นดีๆค่ะ
ชลัญขอแสดงความคิดเห็นในมุมที่ตัวเองก็งงๆ กับการใส่ตำแหน่งหน้าชื่อ คือเราไม่ได้เรียนจบมาทางด้าน การ พิมพ์หนังสือราชการ บางครั้งใส่ไม่ถูกเหมือนกัน อย่างให้ผู้อำนวยการลงนามนี่ ตอนแรกพิมพ์ไป นายแพทย์.......... ท่านตีกลับหนังสือมาว่าให้ใส่ นายเฉยๆ ตรงตำแหน่งก็ระบุอยู่แล้วว่าเป็นผู้อำนวยการโรงพยาบาล ประมาณนี้ จริงๆ งง นะค่ะ ถถ้าจะมีใครให้รายละเอียดเรื่องนี้ น่าจะดี เพราะบางทีเวลาทำหนังสือไม่ใช่ว่าไม่ยากไม่ให้เกียรติ แต่กลัวใส่ตำแหน่งผิด ก็เลยใส่เป็นกลางๆ หรือเปล่าไม่แน่ใจ .... ขอบคุณค่ะ อาจารย์ที่มาให้แนวคิดในประเด็นนี้
ครับ ให้เกียรติกัน เคารพกัน มันยากนักหรือ ก็แค่เอาใจเขามาใส่ใจเรา ก็เท่านั้น เรื่องนี้ครูต้องฝึกกับเด็ก ตั้งแต่ประถมยันมหาลัยเลย เชียวล่ะ ขอบคุณครับ
ขอบคุณสำหรับความคิดเห็นของคุณชลัญธร เราควรแยกให้ออกระหว่างการออกคำสั่งหรือหนังสือราชการภายใน กับการติดต่อสื่อสารกับภายนอก การสื่อสารกับภายนอกต้องให้เกียรติกัน ไม่มีใครมากำหนดว่าถ้าให้เกียรติแล้วจะถูกลงโทษ บางแห่งถึงกับใช้คำว่า เรียน ท่านผู้อำนวยการ เรียน ท่านอาจารย์ ถือว่าเป็นการให้เกียรติ ไม่เป็นเรื่องผิดค่ะ
อาจารย์คะ ลอง vote หาสถานพยาบาลของรัฐ ที่มี service mind & respect everybody แล้วช่วยเล่าประสบการณ์ทางบวก จะดีไหมคะ