สับให้ช้า. สนให้เร็ว
ความสับสนเป็นอาการกำเริบทางอารมณ์ ที่สำคัญหากปล่อยปละละเลย ยอมรับอารมณ์เช่นนี้ให้เข้ามาสิงสู่จิตใจบ่อยๆเข้า บุคลิกภาพของตัวคนนั้น ก็จะเปลี่ยนไปอย่างเห็นได้ชัด กลายเป็นคนขาดความมั่นใจ ดูเงอะงะจับจด ก็เหมือนคนที่มีแต่หมอกควันคุกรุ่นท่วมหัวใจ ย่่อมสะเปะสะปะไปทั่ว แต่ธรรมชาติของจิตคนก็ไม่เคยหยุดนิ่ง เมื่อผสมกับอาการสับสนที่เกิดขึ้น จึงเหมือนแมลงที่บินชนกระจกดันทุรังแต่จะหาทางออกให้ได้ เห็นว่ามีแสงสว่าง ก็เข้าใจว่าพบหนทางออกแล้ว สุดท้ายก็ชนกระจกจนเจ็บตายเท่านั้น
จิตที่สับสน จึงมีอันตรายมาก เพราะมันจะกัดกร่อนกินเวลาและเนื้อที่ของความคิดไปเสียเกือบหมด หวั่นไหวมากขึ้น ตามระยะเวลาที่ผ่านไป และอาจผ่านโอกาสสำคัญๆไปเสียเปล่าๆ ที่จริงคนเราแรกๆนั้นก็มักมีความเชื่อมั่นในตนเองกันทุกคน แต่เมื่อได้รับความผิดหวัง หรือผิดพลาดในชีวิตเข้าบ้างก็เลยขาดภูมิคุ้มกันใจลงไปเรื่อยๆ การมองโลกในแง่ร้าย ก็ทำให้กลายเป็นคนสับสนอะไรได้ง่ายๆ เช่นกัน
เปรียบไปก็เหมือนคนเป็นโรคเรื้อรัง ไม่มีเชื้อโรคจากที่ใดมาซ้ำเติม นอกจากพฤติกรรมส่วนตัวเองที่ทำให้อาการของโรคทรุดลง หรือเลวร้ายลงไปเรื่อยๆ
ทั้งรู้แต่ก็ใช่ว่าคนที่มีความคิดสับสนนั้นจะผิดบาปอะไร มันเป็นจังหวะของชีวิต ที่จะต้องเผชิญอาการเหล่านี้กันเกือบทุกคน บางครั้งอาจเป็นไปชั่วขณะ บางครั้งอาจยาวนาน จนลืมกำหนดเวลา ก็เหมือนการสับสิ่งของต่างๆ ว่าเราจะสับให้แหลกคามือในคราวเดียว หรือจะมีการหยุดพักหรือยั้งมือบ้างเป็นบางครั้ง ซึ่งผิดกับการสน ยิ่งยั้งมือก็ยิ่งสร้างความเจ็บปวดหรืออ่อนใจลงไปเรื่อยๆ
เมื่อมองกันแบบแยกส่วนเช่นนี้ก็นำมาเปรียบเทียบกับตัวเราได้ เมื่อคิดจะตัดสินใจทำสิ่งใดควรให้เวลาบ้างที่จิตจะได้ตริตรอง เห็นคุณโทษ หรือผลลัพธ์สักหน่อยไม่ต้องรีบก็ได้ เหมือนการสับจงค่อยๆสับ จะได้เห็นว่า สิ่งที่เรากระทำลงไปมันมีหัวมีหางไปทางทิศใด เมื่อมีความจำเป็นต้องนำมารวบรวมกันใหม่ จะได้พอเห็นสภาพเดิมกันบ้าง
ส่วนการลงมือทำนั้นก็เปรียบเหมือนการสนตะพายวัว ควาย ต้องเฉียบคม และรวดเร็วอาจมีการบาดเจ็บกันบ้าง แต่ก็ในเวลาสั้นๆ พอทำใจได้ สายตะพายที่ใช้บังคับสัตว์ได้ ก็เหมือนความสำเร็จที่อยู่ในมือเราอย่างรวดเร็วและมีอำนาจทันที คิดช้าหน่อยแต่กระทำอย่างรวดเร็ว จึงเป็นการฝึกให้เราไม่ต้องวกวนอยู่กับความสับสนให้เนิ่นนานไป จนกลายเป็นเรื้อรัง
และไม่ว่าผลลัพธ์ที่เรากระทำดังนี้จะเป็นอย่างไร แต่เชื่อเถอะ ผลการปรับเปลี่ยนทางด้านจิตใจเกิดขึ้นแน่นอน
ขอกราบขอบพระคุณปราชญ์โบราณ ที่บัญญัติถ้อยคำว่าสับสน ให้หมายถึง ความลังเลไม่มั่นใจ ความยุ่งเหยิงทางความคิด ความวุ่นวายในอารมณ์ และผลก็คือออกไปในทางทำให้เสียหายได้ แต่แล้วคำคำเดียวกันนี้ ท่านก็ได้แฝงคำตอบไว้ในตัว เมื่อนำคำว่าสับ-สน มาตีความดังกล่าวข้างต้น ก็สามารถแก้อาการสับสนได้ชะงัก
ผู้เขียนขอนำเสนอแนวทางแก้ไขความสับสนในใจ ที่เคยกำเริบในใจผู้เขียนเองก็หลายครั้งไว้. ณ บันทึกนี้ และขออวยพรให้ทุุกท่าน จงผ่านพ้นความสับสนในใจไปด้วยดีทุกท่านนะคะ
ราตรีสวัสดิ์ค่ะ
ความเห็น (12)
เรียนคุณหมอรุ่ง.....
ตื่นมาสับความคิด ให้เนียนเพื่อนำมาเล่าต่อ คงมีสนใจมาแบ่งปันไป อย่างไม่สับสน
สับให้ช้า ... สนให้เร็ว ... อารมณ์เปลี่ยน ... บุคลิกจะเปลี่ยนไป นะคะ
สวัสดีค่ะคุณวอญ่า-ผู้เฒ่า-natachoei การสับเป็นประโยชน์หลายอย่าง การสับให้เนียนเป็นเหมือนการเปรับอารมณ์ชนิดหนึ่งเลยนะคะ ให้เห็นสภาพตามความเป็นจริงว่า สิ่งที่เราเห็นแปรเปลี่ยนได้เสมอ ความสับสนนั้นมีน้อยเท่าไหร่ ใจเราก็จะเห็นตามจริงได้มากขึ้นเท่านั้น สุดท้ายก็เห็นทางไปอย่างเย็นๆ สบายนิค ขอบคุณมากค่ะที่มอบดอกไม้ให้ในยามใกล้สว่างครั้งนี้
สวัสดีค่ะคุณsr ขอบคุณดอกไม้กำลังใจนะคะ การให้กำลังใจแก่ผู้ที่กำลังสับสน จะช่วยให้ผู้นั้นมีสติเร็วขึ้นด้วยนะคะ
กราบนมัสการท่านพระมหาแลด้วยความเคารพ กราบขอบพระคุณเจ้าค่ะกับดอกไม้กำลังใจ ถอดบทเรียนจากอาการของจิตตัวเองเจ้าค่ะ ไว้เตือนตนเจ้าค่ะ
สวัสดีค่ะ อ.นุ ขอบคุณดอกไม้กำลังใจค่ะ ความสับสนก็เหมือนอยู่ท่ามกลางม่านเมฆ ทำให้ต้องวกวนอยู่ในความคิดแบบนั้นนานไปนะคะ
สวัสดีค่ะคุณทิมดาบ เมื่อเร็วๆนี้พี่ก็มีความสับสนเกิดขึ้นเหมือนกัน แต่พอจัดการได้ก็โล่งไปเลยค่ะ ขอบคุณดอกไม้กำลังใจค่ะ
ในบางครั้งการคิดถึงสิ่งที่จะต้องลงมือทำอาจยากกว่าตอนที่ทำจริงๆ นะคะ
ให้กำลังใจในการสับให้ละเอียดและสนให้เสร็จโดยเร็วค่ะ
สวัสดีเช้าวันอาทิตย์พร้อมขอบคุณข้อคิดดีๆ ค่ะ
สวัสดีค่ะคุณkunrapee ความสับสนมาไม่นานความอลหม่านก็จะติดตามมาเช่นกันค่ะ เลยทำให้ยุ่งยากใจ แต่ก็แก้ไขกันไปอย่างตั้งใจจริงและมีสติ เราก็จะชังความสับสนและไม่เห็นประโยชน์มันอีกต่อไป
สวัสดีค่ะคุณsomsri ขอบคุณมากค่ะ ใช่เลยค่ะ สับให้ช้าเพราะสับเร็วก็ยิ่งเร้าอารมณ์ให้วุ่นวายมากขึ้น สนให้เร็ว ก็จะช่วยให้เข้าสู่จุดหมายที่ตัดสินใจไว้ดีแล้วเร็วขึ้น ภาระของใจก็หมดลง ได้พักเสียที
คุณปริมคะสวัสดีค่ะ จริงค่ะเราใช้เวลาในการคิดมากกว่าตอนทำ เพราะนำประสบการณ์เก่าๆมาประกอบการ แต่แท้จริงแล้ว แต่ละเงื่ิอนปมแต่ละอัน มันมีความพิเศษเฉพาะตัวอยู่ ไม่มีทางเป็นเหมือนเดิมแน่นอน นี่คือสิ่งที่มารบกวนความคิดเราให้สับสนได้บ่อยๆ คิดครั้งใหม่ พร้อมกับความสดใหม่ของใจนะคะ
สวัสดีค่ะคุณยายธี ขอบคุณดอกไม้กำลังใจค่ะ ความสับสนก็คือการขาดสติในการไตร่ตรองด้วยเหตุผล ให้เข้าใจถูกต้องตามจริงค่ะ