พระผงสุพรรณมีลักษณะของเนื้อหาโดดเด่น ที่น่าจะมาจากชุดความรู้หลายชุดด้วยกัน ที่จะทำให้พระเนื้อดินดิบมีเนื้อแขงแรงทนทาน และไม่ต้องใช้กรวดทรายผสม
ในระยะหลายวันที่ผ่านมา ผมได้ใช้เวลาศึกษา "พระผงสุพรรณ"
- โดยเน้นการทำความเข้าใจเนื้อหา
- องค์ประกอบ
- ชุดความรู้ในการสร้าง
- วิธีการสรัาง และ
- ผลที่เกิดขึ้นจริงๆ
ตามที่ผมมีพระผงสุพรรณในมือขณะนี้เกือบ 20 องค์ และของพรรคพวกอีกหลายสิบองค์
ทำให้มีตัวอย่างหลากหลายพอสมควร ที่จะสามารถทำความเข้าใจตามเรื่องที่เขียนไว้ในพงศาวดาร
ในขณะเดียวกันมีโอกาสได้สนทนากับผู้รู้ทางด้านพระผงสุพรรณ ซึ่งทำให้ผมมั่นใจได้ว่า
- เนื้อพระผงสุพรรณเป็น "ดินกรอง" โดยระบบการตกตะกอนทรายออกไปก่อน หลายๆรอบ
- แล้วนำละอองดินที่ได้มาตกตะกอน หรือ กรองด้วยผ้าขาวบางจนได้ละอองดินล้วนๆ
- นำมาผสมกับ "ผงละอองเกสร" ดอกไม้ชนิดต่างๆ ตามหลักการของความขลัง
- ที่น่าจะมี ผงปูน จากชอล์ค หรือดินสอพอง ในลักษณะผงวิเศษผสมด้วย และ
- ที่สำคัญยังมี "ว่าน 108" ที่มีองค์ประกอบทำให้เกิดน้ำมันแข็ง
- ที่จะกลั่นตัวออกมาตามอายุ
- มายึดเนื้อดินเหนียวและคลุมผิวพระที่เป็นดินดิบไว้ได้อย่างดี
หลังจากผสมจนเข้ากันดีแล้ว
- ก็น่าจะนำมาปั้นเป็นก้อนพอที่จะอัดลงในแม่พิมพ์ แบบพอดีๆ
- ถ้าน้อยไปก็จะบาง มากหน่อยก็จะหนา
- ทำให้มีลายมือและเนื้อปลิ้นออกทางช่องว่างระหว่างนิ้วกับขอบพิมพ์ ทางด้านหลัง ตามแรงกด
หลังจากนั้นน่าจะนำไปผึ่งลมให้แห้งพอสมควร
- เมื่อแห้งแล้วอาจจะก็นำไปอบด้วยความร้อนพอประมาณ
- ที่จะไม่ทำให้เกิดการทำลายของว่านและละอองเกสรในเนื้อพระ
ในองค์ที่ทั้งส่วนผสม และขั้นตอนการสร้าง ลงตัวหน่อย ทั้งในเชิงส่วนประกอบและการสร้าง
- จะมีความแข็งของดินเหนียวพอสมควร แต่ไม่ถึงกับแกร่ง
- มีผงละอองเกสรเหลือปรากฎให้เห็นมาก และ
- มีน้ำว่านออกมาคลุมที่ผิวเล็กน้อยบางๆ แบบพองาม
- พระลักษณะนี้ จัดว่า งามครบส่วน เป็นที่นิยมสูงสุด
พระผงสุพรรณระดับงามครบส่วนแบบนางงาม
(ให้สังเกตผงละอองเกสรที่ภาพละเอียดขวามือ)
องค์ที่โดนความร้อนน้อย แต่ส่วนผสมว่านไม่พอ ก็จะออกไปทางเนื้อดิน
- เห็นผิวดินเปิดชัดเจน และ
- อาจมีน้ำว่านออกมาคลุมบ้างบางส่วน
- พระลักษณะนี้ เรียกว่า พระแก่ดิน ที่มีสีต่างๆ ได้แก่ แดง และ เหลือง หรือเหลืองปนแดง เป็นส่วนใหญ่
พระผงสุพรรณ เนื้อ "แก่ดิน"
สำหรับพระที่มีว่านผสมมาก ไม่โดนความร้อนมาก
- จะมีน้ำว่านออกมาคลุมทั้งองค์
- ผิวคล้ายๆเคลือบด้วย ยางรัก
- พระลักษณะนี้ มักเรียกว่า พระแก่ว่าน
พระผงสุพรรณ เนื้อ "แก่ว่าน"
จากกระบวนการสร้างพระผงสุพรรณ ที่เดิมเรียกว่า พระผงเกสรสุพรรณ จากลักษณะของผงเกสรที่ผสมอยู่ ทำให้มีลักษณะของเนื้อหาโดดเด่น
ที่น่าจะมาจากชุดความรู้ในการสร้างหลายชุดด้วยกัน
- ที่จะทำให้พระเนื้อดินดิบมีเนื้อแข็งแรงทนทาน และไม่ต้องใช้กรวดทรายผสม
- ไม่ต้องเผาให้เกิดการสลายตัวของมวลสารที่สลายตัวง่าย
- แต่ก็มีพระจำนวนมากที่ลงตัวตามสูตรที่วางไว้
- สมกับสมญานาม พระผงเกสรสุพรรณ
- และถ้าองค์ใดลงตัวเข้าเกณฑ์ก็จะเป็นที่นิยมสูง
- ไม่เข้าเกณฑ์ความนิยมก็ลดลงมาตามส่วน
ทั้งนี้ยังมี
- ความครบถ้วนของตำหนิ
- ความงามของพิมพ์ และ
- ความสมบูรณ์ขององค์พระประกอบด้วย
ฉะนั้น ไม่ใช่ว่า พระผงสุพรรณทุกองค์จะมีความนิยมและราคาเท่ากัน
เพราะมีเงื่อนไขต่างๆ ดังกล่าวมาแล้ว และยังประกอบด้วยผู้สนใจนั้นได้เข้าใจหรือเปล่าประกอบด้วย
แต่ถ้าเข้าเกณฑ์ "นางงาม" แล้ว หกหลักแน่นอนครับ