โรงเรียนในฝัน ตอนที่ 9 ผลงานวิชาการงานอาชีพ
ตอนที่ 9 ผลงานวิชาการงานอาชีพ
จากวีดิโอ เด็ก ๆ ได้นำผลงานสิ่งประดิษฐ์ มาเสนอ กรรมการผู้ประเมินได้ซัก ได้ถาม เพื่อพิสูจน์ความรู้จริงของนักเรียน ก็ลองคลิ๊กดูก่อนนะครับ https://www.youtube.com/watch?v=nRvjL8X104M
ครอบครัวในฝัน : ข้อเสนอแนะสำหรับพ่อแม่ ผู้ปกครอง
วิชาการงานอาชีพอยู่ในกลุ่มสาระการเรียนรู้ การงานอาชีพและเทคโนโลยี ที่มุ่งหวังให้นักเรียนมีความรู้ ทักษะ และเจตคติ ในการทำงาน การจัดการ การดำรงชีวิต การประกอบอาชีพ และการใช้เทคโนโลยี เรียนแล้ว เห็นแนวทางในการประกอบอาชีพและการศึกษาต่อ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีสาระสำคัญ ดังนี้
- การดำรงชีวิตและครอบครัว เป็นสาระเกี่ยวกับการทำงานในชีวิตประจำวัน ช่วยเหลือตนเอง ครอบครัว และสังคมได้ในสภาพเศรษฐกิจที่พอเพียง ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม เน้นการปฏิบัติจริงจนเกิดความมั่นใจและภูมิใจในผลสำเร็จของงาน เพื่อให้ค้นพบความสามารถ ความถนัด และความสนใจของตนเอง
- การออกแบบและเทคโนโลยี เป็นสาระการเรียนรู้ที่เกี่ยวกับการพัฒนาความสามารถของมนุษย์อย่างสร้างสรรค์ โดยนำความรู้มาใช้กับกระบวนการเทคโนโลยี สร้างสิ่งของ เครื่องใช้ วิธีการ หรือเพิ่มประสิทธิภาพในการดำรงชีวิต
- เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร เป็นสาระเกี่ยวกับกระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศ การติดต่อสื่อสาร การค้นหาข้อมูล การใช้ข้อมูลและสารสนเทศ การแก้ปัญหาหรือการสร้างงาน คุณค่าและผลกระทบของเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
- การอาชีพ เป็นสาระที่เกี่ยวข้องกับทักษะที่จำเป็นต่ออาชีพ เห็นความสำคัญของคุณธรรม จริยธรรม และเจตคติที่ดีต่ออาชีพ ใช้เทคโนโลยีได้เหมาะสม เห็นคุณค่าของอาชีพสุจริต และเห็นแนวทางในการประกอบอาชีพ
ผลงานวิชาคอมพิวเตอร์ ที่เสนอไว้แล้ว อยู่ในกลุ่มสาระนี้ด้วย ผลงานที่เด็กระดับประถม และมัธยม นำเสนอในวีดิโอ อยู่ในสาระ การอาชีพ สาระนี้คนรุ่นเก่า ๆ มักรู้จักกันในชื่อต่าง ๆ ที่ลงท้ายด้วยกรรม ได้แก่ เกษตรกรรม อุตสาหกรรม คหกรรม ศิลปะหัตถกรรม (เย็บปักถักร้อย ดอกไม้ใบตอง งานประดิษฐ์) รวมถึงวิชาธุรกิจ การบัญชี เป็นวิชาที่ทุกคนเรียนได้ไม่ยาก หากตั้งใจเรียน และบางคนสามารถเรียนได้ดี มีความโดดเด่นได้ เด็กที่เก่งคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ ภาษาต่างประเทศ สังคมศึกษา ภาษาไทย มักจะไม่ค่อยสนใจวิชาเหล่านี้ ทั้ง ๆ ที่เป็นวิชาพื้นฐานที่จะช่วยให้ชีวิตประจำวันสามารถอยู่รอดได้ ดังที่หลายท่านเคยเห็นมาแล้วหลังจากวิกฤติเศรษฐกิจ จนทำให้คนไทยที่เป็นลูกจ้างเอกชน หรือ คนรวย ต้องหันกลับไปจับวิชาเหล่านี้มาทำ เพื่อให้ชีวิตอยู่รอด
สาระการอาชีพ ผมมีข้อกังวล ตรงที่มีเวลาเรียนน้อย และการสอนของคุณครูที่ยากลำบากในการสอนให้ตอบสนองความมุ่งหวังของหลักสูตร ที่ให้นักเรียนมีความรู้ ทักษะ และเจตคติ ในการทำงาน การจัดการ การดำรงชีวิต การประกอบอาชีพ และการใช้เทคโนโลยี เรียนแล้ว เห็นแนวทางในการประกอบอาชีพและการศึกษาต่อ เพราะครูโดยทั่วไปจะเก่งในการสอนบางวิชาที่ครูเรียนมาเป็นวิชาเอกมา เช่น เกษตร คอมพิวเตอร์ บัญชี ธุรกิจ คหกรรม เด็ก ๆ จึงมีโอกาสที่จะเลือกในสิ่งที่ชอบและอยากเรียนได้ยาก จึงต้องจำใจเรียน ในส่วนที่มีเวลาเรียนน้อยก็ไม่สามารถสอนให้ลึก ๆ ได้ การสอนสาระนี้ ถ้าจะให้ดีต้องมีครูที่จบเรื่องการจัดการความรู้สาระการอาชีพ ซึ่งก็ไม่ทราบเหมือนกันว่ามีแล้วหรือยัง ที่จะช่วยให้มีความสามารถในการจัดการให้นักเรียนในเรื่อง ที่อยากเรียน ตรงนี้คือช่องว่างที่พ่อแม่ผู้ปกครองต้องช่วยลูก
ท่านที่ทำงาน กิจการใดอยู่แล้ว ก็ต้องให้ลูกช่วยด้วย แม้โรงเรียนจะไม่ให้คะแนนในการสอบ ลูกก็จะได้อะไรที่มากกว่าโรงเรียนสอนเสียอีก
ท่านที่รับราชการ หรือเห็นคุณค่าของวิชาเหล่านี้ แต่ไม่รู้ว่าจะทำอย่างไรดี จะใช้วิธีการของผมก็ได้ ตอนลูกเรียนชั้น มัธยมศึกษาตอนต้น อยากให้มีวิชาว่าด้วยการขายติดตัวบ้าง แม่จึงทำถั่วเคลือบโกโก้ให้ไปขายที่โรงเรียน แรก ๆ ก็ ขายส่ง ให้เพื่อนที่ขายเก่งไปขายต่อ ได้เงินเท่าไรก็มอบให้เข้าบัญชี ต่อมาเรียนมัธยมศึกษาตอนปลายก็ให้ร่วมกับเพื่อน ตามดำริของครูประจำชั้น ขายลูกชิ้นปิ้ง ขายไปยอดขายลด ก็ให้คิดว่าจะทำอย่างไร ดีเขาบอกว่า หมูยอทอดก็น่าจะขายดี ก็ไปซื้อหาให้ไปขาย อย่างน้อย ๆ เขาก็ได้แนวคิดการขายติดตัวไปบ้าง
วิชาการงานอาชีพนั้น จะเหมาะสำหรับ นักเรียนทุกคน ในส่วนที่จะช่วยสร้างความคิดริเริ่มสร้างสรรค์เป็นอย่างดี รวมทั้งการคิดวิเคราะห์ด้วย ในวีดิโอที่ผมให้เด็ก ๆ จำแนกแยกแยะประเภทของสิ่งประดิษฐ์ ที่กองกันอยู่นั้น นั่นคือการวิเคราะห์และสังเคราะห์ ซึ่งเป็นทักษะที่สำคัญ ที่จะช่วยให้เกิดความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ และยังนำไปช่วยให้คิดเก่ง คิดคล่องในวิชาอื่น ๆ ด้วย
สำหรับโรงเรียนมัธยม ในตอนที่ให้คำแนะนำกับครูนั้น จะถามว่าได้สอนให้ เด็ก ๆ ขาย ผ่านทางเว็บไซต์กันบ่างแล้ว หรือ ยัง ทำได้ไหม อย่างน้อยก็พอให้เด็ก ๆ เห็นเป็นแนวทาง แต่ครูการงานอาชีพก็ทำยังไม่ค่อยจะได้ อันนี้ทำให้เด็ก ๆ ขาดโอกาสการเรียนรู้ ที่จะไปอยู่กับสังคมในอนาคต ทั้งไทย และใน ASEAN
มีอยู่หลายโรงเรียน ที่เด็ก นำผลงานเมนูอาหารคาวหวานมานำเสนอ เช่น โรงเรียนหนึ่ง มีเด็ก ๆ นำผลงานการทำถั่วเน่า หรือ กะปิที่ทำกับถั่วเหลือง เป็นแผ่นกลม ๆ อาหารพื้นเมืองมาเสนอ ผมก็จะถามว่า มันคืออะไร ทำไมเขาจึงตั้งชื่ออย่างนั้น ทำอย่างไรให้มันเน่า เน่าแล้วจะดีตรงไหน มีส่วนประกอบอะไรบ้าง มีขั้นตอนการทำอย่างไร ขายถุงละได้เท่าไร จากต้นทุนเท่าไร ไปขายที่ไหน ขายใคร ใครไปขาย ถั่วเน่าที่พวกหนูทำนี่เป็นสูตรโบราณใช่ไหม หนูทำสูตรใหม่ที่แตกต่างไปจากเดิมได้ไหม ทำอย่างไรถึงจะจะแตกต่างไปจากเดิม แตกต่างด้วยส่วนผสม ได้ไหม แตกต่างจากแบบกลม ๆ เป็นสี่เหลี่ยม สามเหลี่ยม กลมเล็ก หรือ ใหญ่กว่าเดิมได้ไหม หีบห่อละ จะทำอย่างไร ให้ดูดีกว่าเดิม ลงท้ายก็แนะนำว่า ครูมาคราวหน้า ครูจะขอดูทั้งสูตรดั้งเดิม และสูตรใหม่ที่พวกหนู ๆ คิดเอง
ครั้งต่อมาไปอีกน่าดีใจครับ เด็กๆ เขาก็ดีใจที่ได้นำถั่วเน่ารูปแบบใหม่มาเสนอ ถามอะไรก็ตอบได้ฉอด ๆ กันทุกคน
ขอย้ำว่าอย่ามองข้ามวิชาการงานอาชีพ เพราะจะเรียนอะไร ๆ สุดท้ายก็ทำงาน การปลูกฝังการทำงานที่ดี ที่ต้องทำอะไร ๆ ร่วมกับคนอื่นให้ดี ก็อยู่ที่การปลูกฝังเมื่อยังเยาว์วัยใช่ไหมครับ
ความเห็น (3)
คุณครูจากอินโดนีเซีย เธอกำลังไปศึกษาดูงานอยู่ที่นิวซีแลนด์ feedผ่่าน facebook มา ก็นำมาให้ดูกันว่าต่างประเทศเขาสอนการงานอาชีพกันอย่างไร อยู่ใน album เฟสบุ๊คของผม lechat yaboon
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.236921549741730.39453.100002716617916&type=3
ผมลองคลิ๊กดู ก็ยังไม่เข้า อยากให้ดูว่าเป็นอย่างไรขอแอดเฟรนกับผมไปก่อนนะครับ (จะเอาขึ้นโกทูโน ก็ยังทำไม่เป็นครับ 555) การสอนของเรากับของเขา แตกต่างกันอย่างไร ที่เด็กไม่อยากเรียน วิชาช่าง ทั้ง ๆ ที่จำเป็นในชีวิต ส่วนหนึ่งก็เพราะเป็นการเรียนที่ยากลำบาก จะตัดไม้ ไสกบ นี่แสนยาก เครื่องไม้ เครื่องมือ ก็ไม่พร้อมเรียนแล้ว ยากลำบากไปเสียหมด ที่จะเรียนก็เพราะใจชอบจริง ๆ ฝรั่งเขาเรียนทั้งเด็กผู้ชายเด็กผู้หญิง คงเเป็นเพราะเรียนง่าย อีกทั้งดูดีมีระดับ อยากให้ปรับปรุงเรื่องการสอนวิชาช่างจริงๆ ครับ ถ้าไม่ปรับ เราคงจะมีแต่ช่างไร้ฝีมือ ไปทำงานในอาเซียนเมื่อไร ก็คงต้องเป็นลูกไล่เพื่อนไปก่อนแน่ ๆ
ไม่แน่ใจว่าการดูภาพจาก facebook จะสะดวกหรือไม่ จึงนำมาให้ไว้ที่นี่อีก
ด้วยความห่่วงใยในการสอนวิชานี้จริง ๆ http://www.gotoknow.org/media/files/806061