จิตศึกษาโรงเรียนลำปลายมาศพัฒนา

โดย อ.วิเชียร ไชยบัง
17 กันยายน 2549
http://www.lpmp.org/index.php?option=com_content&task=view&id=71&Itemid=30

จิตศึกษาโรงเรียนลำปลายมาศพัฒนาเพื่อพัฒนาความฉลาดทางจิตวิญญาณ (Spiritual Quotient) เน้นการเชื่อมโยงศาสตร์ต่างๆ เพื่อเรียนรู้ที่จะอยู่กับธรรมชาติอย่างอ่อนน้อม อ่อนโยนเข้าใจความสัมพันธ์ของสิ่งต่างๆ อย่างเป็นองค์รวมเป็นหนึ่งเดียว  อย่างมีความสัมพันธ์ซึ่งกันและกันการตระหนักรู้คุณค่าของสิ่งต่างๆ โดยปราศจากอคติ ไม่แบ่งแยก ไม่ตัดสินถูก-ผิด -ขาว-ดำ  มีความรักความเมตตาอันยิ่งใหญ่  มีจิตสำนึกต่อส่วนรวม และ การเข้าถึงแก่นแท้ของชีวิตและ ความหมายของการมีชีวิตอยู่

 ศาสตร์(เนื้อหา)/ตัวอย่างกิจกรรม

1.  เด็กๆ จะได้เรียนรู้ จักรวาลวิทยา (Cosmology)   เพื่อให้เห็นหรือตระหนักรู้ว่าตัวเราเล็กนิดเดียว  โลกเราเล็กนิดเดียว  ได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์จักรวาล ประวัติศาสตร์อันยาวนานของโลก และการผ่านช่วงเวลาต่างๆ ของโลก  การกำเนิดสิ่งมีชีวิต  และการค้นหาเจตจำนงที่มีความหมายของการกำเนิดสิ่งต่างๆ รวมทั้งตัวเอง ตัวอย่างกิจกรรม  ดูดาว  ดูพระอาทิตย์ขึ้นหรือตก  สารคดีการกำเนิดมนุษย์ หรือ การเกิดโลก และจักวาล  เรียนรู้ปรากฏการณ์ธรรมชาติ เช่น ฝนดาวตก  สึนามิ  แผ่นดินไหว

2.  เด็กๆ จะได้เรียนรู้และสัมผัสนิเวศแนวลึก(Deep Ecology)  เพื่อจะได้ตระหนักว่า  จักรวาลหรือโลก คือศูนย์กลาง ไม่ใช่มนุษย์  สิ่งต่างๆ มีคุณค่าในตัว  ไม่ได้มีคุณค่าเพราะเป็นประโยชน์ต่อมนุษย์  ทุกสิ่งมีประโยชน์  การนำสิ่งที่คิดว่าไม่มีประโยชน์มาสร้างประโยชน์  การดำรงอยู่อย่างสัมพันธ์และเชื่อมโยงกับสิ่งต่างๆ อย่างเป็นหนึ่งเดียว  ตัวอย่างกิจกรรม  การดูนก หรือสังเกตพฤติกรรมพืช-สัตว์  การจัดการของเสียให้มีคุณค่า  การใช้ประโยชน์จากสิ่งพื้นๆ  การมองหาคุณค่าจากสิ่งที่ไม่มีค่า

3.  เด็กๆ  จะได้สัมผัสกิจกรรมทางศาสนา  พิธีกรรมบางอย่าง   กิจกรรมการสวดมนต์  การภาวนาฝึกจิตภาวนาแบบทอเลน (เปลี่ยนความเลวร้ายให้บริสุทธิ์ โดยหายใจเข้าเอาพิษร้าย แห่งความเกลียดชัง  ความกลัว  ความโหดร้าย เข้าไป   หายใจออก ทดแทนความชั่วร้ายเหล่านั้นด้วยความดีงาม เช่น ความกรุณา และอโหสิกรรม)  การสร้างศรัทธาต่อชีวิตหรือบางสิ่งบางอย่างที่มีความหมายต่อตน   การฝึกให้เกิดปัญญา  สมาธิ ความเพียร  สติ  ผ่านกิจกรรมกำกับสติ โยคะ รำกระบอง ไท้เก๊ก

4. เด็กๆ จะได้ปฏิบัติงาน ศิลปะ ดนตรี หรือ การละคร เพื่อการเข้าถึงความรู้สึกอันละเอียดอ่อนด้านในของมนุษย์5.  เด็กๆ ได้มีส่วนร่วมในการทำกิจกรรมทางสังคม  จิตอาสา และ การบำเพ็ญประโยชน์  เช่น อาสาสมัครช่วยสอนหนังสือน้องในโรงเรียน หรือ โรงเรียนอื่นๆ   

5. เด็กๆ ได้ฝึกกิจกรรมเพื่อการรับรู้และเรียนรู้ แบบไดอะล็อค  การสนทนาที่เน้นการฟังอย่างมีคุณภาพ ไม่ตัดสิน เพื่อให้เกิดสติและปัญญาร่วม

6. เด็กๆ ได้มีโอกาสทำกิจกรรมการปลีกวิเวก  (Retreat) ไกลจากผู้คนใกล้ชิดธรรมชาติ  สงัด  สงบ ลำพัง  เช่น  เข้าค่ายอนุรักษ์  ได้อยู่มุมเงียบๆ ตามลำพังบนบ้านต้นไม้

7.   การให้เด็กๆ ได้ผ่านการโปรแกรมจิต  ซึ่งเป็นการเพาะเมล็ดพันธุ์ดีไว้ในจิตใต้สำนึก โดยกำหนดกิจวัตรวิถีชีวิตที่เรียบง่ายงดงาม เด็กๆ คาดการณ์สิ่งที่จะเกิดขึ้นได้  และได้ทำอย่างสม่ำเสมอต่อเนื่อง  และ สอดแทรกคุณค่าอันดีงามผ่านกิจกรรมเปิดจิตใต้สำนึก เช่น การฟังนิทาน การนอนสแกน  กิจกรรมวัยเด็กเพื่อเพิ่มพลังกันละกัน

8. เด็กๆ ได้ทำกิจกรรมของหลักสูตรซ่อน ซึ่งไม่มีการกำหนดเป้าหมาย  เวลา เครื่องมือ หรือการวัดผลใดๆ ไว้เลย  เช่นการเล่นอิสระ  การปะทะกับสังคมและสิ่งแวดล้อม  การกลับไปสู่วัยเด็กอันบริสุทธิ์

 

อ่านเพิ่มเติม : http://sph.thaissf.org/?module=article&page=detail&id=210

 

[Dr. Ple]

- จิตศึกษา....โรงเรียนลำปลายมาศพัฒนา...โรงเรียนนี้....เห็นผลงานแล้ว.... Happiness....เกรด...A......ค่ะ

[นงนาท สนธิสุวรรณ]

เป็นแบบอย่างที่ดีค่ะ..

[ดร. ภิญโญ รัตนาพันธุ์]

น่าพัฒนาเป็นวิทยาลัยทางเลือก แนวคิดนี้นะครับ..

ผู้ใหญ่จะได้เจออะไรดีๆด้วย

[พิชชา]

น่าสนใจมากค่ะ ^^

[ราชิต สุพร]

ยินดีทุกท่านเข้ามาเยือน แลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้วยกันนะครับ

[ณัฐพร นาวิศิษฎ์]

ไปดูงานลำปายมาศพัฒนามาแล้ว เกิดแรงผลักดัน จะนำมาปรับใช้กับนักเรียนที่เชียงรายให้เกิดผลดีกับนักเรียนต่อไปค่ะ

[นายสุวรรณ วงศ์สุวรรณ]

ผมสอนระดับมัธยมต้น ได้ไปอบรมจิตศึกษา จากโรงเรียนโคกทอง โรงเรียนในเครือข่าย รู้สึกว่าสามารถปรับพฤติกรรมครูและนักเรียนได้ดี จึงอยากมาศึกษาโรงเรียนต้นแบบให้กระจ่างมากยิ่งขึ้น นำมาปรับใช้กับนักเรียนได้แต่ต้องค่อยเป็นค่อยไป ขั้นแรกต้องปรับพฤติกรรมครูให้ได้เพื่อเป็นแบบอย่างนักเรียนต่อไป