โรงเรียนชาวนาระดับอุดมศึกษา (24) บทเรียนหลังจากการเรียนรู้

บทเรียนหลังจากการเรียนรู้ : โรงเรียนชาวนาบ้านหนองแจง

     ในระหว่างการทดลอง แต่ละกลุ่มก็ประสบปัญหาและอุปสรรคต่างๆ มากบ้างน้อยบ้าง แตกต่างกันไป นักเรียนชาวนาได้สะท้อนปัญหาเพื่อเป็นบทเรียนของการทำงาน ดังนี้

• นักเรียนชาวนายังขาดความรับผิดชอบเรื่องของเวลา มาเข้ากลุ่มช้า หลายรายมาเรียนไม่ต่อเนื่อง และติดตามข้อมูลของเพื่อนๆไม่ทัน

• นักเรียนชาวนาที่ทำหน้าที่บันทึกข้อมูลพัฒนาการของต้นข้าว ในบางกลุ่มบันทึกไม่ต่อเนื่อง จึงทำให้ข้อมูลที่เก็บได้ไม่ครบถ้วนสมบูรณ์ ผลสรุปที่ได้จึงไม่สามารถยืนยันความถูกต้องได้สมบูรณ์

• นักเรียนชาวนาที่มีความรู้ความเข้าใจชัดเจนเกี่ยวกับหลักสูตร เป็นนักเรียนชาวนาที่มาเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง จำนวน ๑๖ คน ซึ่งไม่ใช่นักเรียนจำนวนทั้งหมด จึงจำเป็นที่กลุ่มจะต้องขอให้เพื่อนคนอื่นๆที่ได้ไม่ผ่านการทดสอบ จำนวน ๘ คน มาพัฒนาความรู้ของตนเองใหม่ ส่วนอีก ๘ คน จึงจำเป็นจะต้องพัฒนาตนเองให้ทันเพื่อนๆ

     แต่อย่างไรก็ตาม ถึงแม้การเรียนรู้จะพบปัญหาและอุปสรรคบ้าง ก็เป็นเรื่องธรรมดาและเป็นธรรมชาติของการเรียนรู้อยู่แล้ว แต่สิ่งที่ได้นักเรียนชาวนาทุกคนได้รับ มีคุณค่าที่มากมาย นักเรียนชาวนาแสดงทัศนะไว้ดังนี้

• นักเรียนชาวนามีความใส่ใจและตั้งใจจริง แสดงความรับผิดชอบต่อหน้าที่ของตนเองอย่างเห็นได้ชัด ความตั้งใจส่งผลให้เห็นถึงความพยายามในการที่จะปรับปรุง เปลี่ยนแปลง พื้นที่ของตนเองอย่างจริงจัง

ภาพที่ ๑๒๑ ตัวอย่างของความขยันและความอุตสาหะ

ภาพที่ ๑๒๒ ตัวอย่างของความตั้งใจและความสนใจ

• ผลที่ได้จากการทดลอง แม้ว่าจะไม่สมบูรณ์แบบนัก แต่สามารถสร้างความเชื่อมั่นให้นักเรียนชาวนาเห็นได้อย่างชัดเจนว่า การใส่ใจคัดพันธุ์ข้าวกล้องที่สมบูรณ์ เพื่อการขยายพันธุ์ จะสามารถให้พันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพได้ และจากความเชื่อมั่น จึงทำให้นักเรียนชาวนาหลายครอบครัวได้วางแผนต่อไปว่า จะทดลองคัดพันธุ์ข้าวและนำไปใช้ในแปลงนาจริงของตนเอง

• นักเรียนชาวนามีความสนใจที่จะพัฒนาความรู้ของตนเองอย่างต่อเนื่อง

• นักเรียนชาวนา จำนวน ๒ ราย ที่มาจากหมู่บ้านอื่น มีความตั้งใจที่จะเรียนรู้และอยากนำเอาความรู้ไปถ่ายทอดให้กับเพื่อนในหมู่บ้านของตนเอง ด้วยการจัดตั้งกลุ่มเพื่อการเรียนรู้ โดยที่ตนเองจะทดลองทำหน้าที่เป็นคุณอำนวย

     ปัญหาและอุปสรรคที่นักเรียนชาวนาได้เผชิญมานี้ ถือได้ว่าเป็นบทเรียนที่มีคุณค่าสำหรับทุกคน บทเรียนมุมหนึ่งให้กับคุณอำนวยผู้วางแผน และบทเรียนอีกมุมหนึ่งให้กับคุณกิจผู้ปฏิบัติ เพื่อทั้งคู่จะได้ช่วยกันปรับปรุงและแก้ไขรูปแบบวิธีกันต่อไปในอนาคต แต่ทั้งนี้ คุณกิจได้แสดงทัศนะออกมาแล้วว่า คุณค่าที่ได้จากการเรียนรู้ในครั้งนี้เป็นสิ่งที่สำคัญนัก มีผลต่อการคิดวางแผนการทำนาของตนเองในอนาคต สู่เส้นทางเกษตรกรรมยั่งยืน

 

[นาย ไชยยงค์ คงตรีแก้ว]

ได้เห็นภาพแล้ว มีความชื่นเย็นในหัวใจจัง