CE3: รอยเท้าของ laser (1) : รู้ได้ไงว่าเมื่อไหร่ต้องเปลี่ยน Laser แล้ว

     และแล้ว วันนี้ก็ถึงวันที่ต้องจากลาไปของ น้องเซอร์ หรือเจ้า laser เครื่อง sequencer รุ่น 3130 ที่ใช้มาได้เพิ่งจะเข้าปีที่ 5 เอง น้องเซอร์คงอ่อนละโหยโรยแรงจากการใช้งานหนักมาก มาตลอด 5 ปี มาวันนี้ก็เลยทำใจไม่ได้ ขอตาม Whitney Houston ไปพักผ่อนด้วย โปรดหลับอย่างสงบ....... เราจะคิดถึงเธอเสมอ

     เพื่อให้การจากไปของน้องเซอร์ มีประโยชน์สูงสุด วันนี้ก็เลยขอบันทึกข้อน่าสังเกตุของการใช้เครื่องวิเคราะห์ลำดับเบสอัตโนมัติหรือเครื่อง sequencer ว่าเมื่อไร ควรต้องคิดเรื่องการเปลี่ยน laser เสียที

     ปกติการใช้งาน laser สำหรับงาน fragment analysis (ผมไม่รวมถึงงาน sequence นะครับ เพราะไม่ได้สังเกตุขณะที่ทำงาน sequence) ในงาน fragment analysis นี้ เครื่องจะใช้งานน้องเซอร์ที่ 15 mW ตลอดเวลา พูดง่ายๆ ก็คือ เมื่อเริ่มเปิดใช้งานน้องเซอร์ ก็จะใช้งานที่ 15 mW ทันที แล้วเป็นอย่างนี้ไปจนเสร็จงาน ขณะที่กระแส หรือ laser current ก็เป็นไปเพื่อให้สามารถผลิตน้องเซอร์ให้ที่ได้ที่ 15 mW ดังนั้นเมื่อเครื่องยังใหม่อยู่ ค่า laser current ก็จะต่ำ (ถ้าผมจำไม่ผิด ดูเหมือนตอนเครื่องมาใหม่ๆ ค่า laser current จะอยู่ที่ 4-5 A พอใช้งานไปได้สักหลายๆปี จนน้องเซอร์เริ่มมีอายุมากขึ้น ก็จะต้องใช้กระแสมากขึ้นเพื่อให้ยังคงได้พลังงานที่ 15 mW ค่า laser current จะสูงสุดเท่าที่เครื่องจะรับได้ คือ  8.9 A ถ้า laser current สูงกว่านี้ มันจะ shut down น้องเซอร์ครับ เพื่อความปลอดภัย แต่ไม่ต้องห่วงเรื่องนั้นครับ เพราะเมื่อเครื่องทำงานที่ 8.9 A ไปสักพัก มันจะไม่สามารถรักษาพลังงานที่ 15 mW ได้ พลังงานก็จะเริ่มไม่นิ่ง สังเกตุค่า จะวิ่งขึ้นลงระหว่าง 13.2-15 mW ช่วงระหว่างนี้ยังคงใช้งานได้ปกติครับ หากยังทนใช้ต่อไป จนค่าที่ laser current ที่ 8.9A ไม่ไหวแล้ว ค่า laser power ก็จะตกลงอย่างรวดเร็ว แล้ว เครื่องจะขึ้น error บอกเราเมื่อค่า laser power ต่ำว่า 2 mW 

     ด้านล่างนี้เป็นภาพ EPT ของเครื่องขณะที่ยังใช้งานได้ปกติ จะเห็นว่า laser power ทำงานที่ 15 mW ได้ตลอดเวลา ขณะที่ laser current จะทำงานที่ 6.8A ค่า current นี้ยิ่งต่ำก็ยิ่งดีครับ แสดงว่าเครื่องยังใหม่อยู่

     ด้านล่างนี้เป็นภาพของ run ที่เกิดปัญหาครับ จะเห็นว่า laser current ค่อยๆเพิ่มขึ้นจนมาสูงสุดที่ 8.9 A โดยพลังงานยังคงได้ 15 mW อยู่ เครื่องจะทำงานจนกระทั่งกระแสที่ 8.9 A นี้ ไม่สามารถให้พลังงานที่ 15 mW ค่าพลังงานก็จะลดลง จนไม่ไหวแล้ว ค่าพลังงานก็จะตกลงอย่างฮวบฮาบจนต่ำกว่า 2 mW เครื่องก็จะขึ้นไฟแดง แล้วมี flag บอกให้รู้ว่ามีข้อผิดพลาดครับ

 

      เราพูดถึงเรื่อง laser power และ laser current แล้วจะดูเจ้าค่าทั้งสองนี้จากไหน

     เมื่อเปิด Data collection แล้วให้คลิ๊กที่ MC3130 ในหน้าต่างด้านซ้ายมือ หน้าต่างด้านขวามือก็จะแสดงค่าต่างๆ ดังภาพข้างล่างนี้ครับ

      ค่า laser current ที่เห็นควรมีการบันทึกไว้เป็นระยะๆครับ ก็จะทราบว่า น้องเซอร์ยังใช้งานได้ดีอยู่หรือไม่ จากประสพการณ์ ผมคิดว่า หากค่า laser current เริ่มสูงกว่า 7.5 A หมายถึงน้องเซอร์ต้องใช้กระแส 7.5 A เพื่อให้ได้พลังงาน 15 mW ก็น่าจะเตรียมตัวสำหรับการติดต่อบริษัท เพื่อซื้อสัญญาบำรุงรักษาพร้อมอะไหล่ครับ     

     เปลี่ยน laser ใหม่ตัวนี้ ราคาประมาณ 6 แสนบาท รับประกันการใช้งาน 3 เดือนครับ