กศน. แลกเปลี่ยน กรมทางหลวง ที่สุราษฎร์
วันที่ 31 สิงหาคม 2549 ผม และ ครูเกษมเมืองคอน (อ.เกษม ผลกล่ำ) มีโอกาสได้ติดสอยห้อยตาม ครูนงเมืองคอน (อ.จำนง หนูนิล) ไปเล่าประสบการณ์การทำ KM ให้กับเจ้าหน้าที่หน่วยงาน กรมทางหลวงที่โรงแรมไดมอนด์ จังหวัดสุราษฎร์ธานี ซึ่งการประชุมอบรมการใช้กระบวนการจัดการความรู้ของหน่วยงานกรมทางหลวง ซึ่งมีแขวงการทาง ศูนย์สร้างทาง ศูนย์สร้างสะพาน ก็ใช้ระบบการจัดการความรู้ในองค์กร ให้เป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ เพื่อนำไปสู่วิสัยทัศน์ของกรมทางหลวง การแลกเปลี่ยนประสบการณ์ ก็คือ การเล่าประสบการณ์จัดการความรู้ของ กศน. ที่ทำกับกลุ่มเป้าหมาย ซึ่งผู้เข้าร่วมอบรมได้จับประเด็นในการ ที่จะปรับใช้กับ หน่วยงานของกรมทางหลวง และได้ตั้งคำถาม เพื่อแลกเปลี่ยน
ประเด็นการแลกเปลี่ยนของวันนี้เป็นประเด็นที่น่าสนใจ โดยเป็นประเด็นของ ผศ.ดร.ประศักดิ์ จากจุฬาลงกรณ์วิทยาลัย ได้ตั้งประเด็นเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ฉุกคิดอย่างไรในการที่เริ่มต้นทำ KM และ จะเริ่มต้นอย่างไรกับหน่วยงานที่เห็นว่าตนทำดีอยู่แล้ว (ถามความคิดของวิทยากรทั้ง 3 ท่าน)
ครูนงเมืองคอน ได้แลกเปลี่ยนและขยายประเด็น โดยเริ่มจากการจัดกิจกรรมวิชาชีพของ กศน.ที่หาร่องรอยไม่ได้ และได้คิดหานวัตกรรมที่จะมาเปลี่ยนรูปแบบของการจัดกิจกรรมการศึกษาอาชีพของ กศน. จนประสบความสำเร็จ ด้วยการใช้วิธีการจัดแบบโครงงานอาชีพ
ผมได้แลกเปลี่ยนในเรื่องของความคุ้มค่า และผลประโยชน์ ที่ประชาชน พึงได้จากการจัดการศึกษาอาชีพซึ่งในยุคก่อน ที่จัดหลักสูตรวิชาชีพระยะสั้น งบประมาณส่วนใหญ่จะไปตกอยู่ที่ ค่าวิทยากร เช่น งบประมาณกลุ่มละ 15,000.- บาท เป็นค่าวิทยากร 12,000.- บาท และเป็นค่าวัสดุให้กับผู้เรียนแค่ 3,000.- บาทซึ่งเรียกว่าเป็นการจัดกิจกรรมที่ลงไปถึงประชาชนไม่เต็มที่ และเป็นการไม่คุ้มที่บางหลักสูตรไม่ได้เป็นที่ต้องการของชาวบ้าน กลุ่มเป้าหมาย ครูเกษมเมืองคอน ได้เสริมต่อในเรื่อง ของการจัดกิจกรรมที่ไม่ตรงกับความต้องการของชาวบ้าน โดยได้ยกตัวอย่างเวทีชาวบ้านที่ท่าเรือ เวทีที่ 1 ต้องการทำกระดาษสาจากกาบกล้วย แต่พอถึงเวทีที่ 4 กลับกลายเป็น การเลี้ยงโคพื้นเมือง เหตุผลของชาวบ้านคือ วัวมีอยู่แล้ว ต้องการเพียงความรู้ในการที่จะเลี้ยงให้ได้คุณภาพ และการเลี้ยงวัวเป็นวิถีชีวิตเดิม ๆ ของชุมชน
อีกตอนหนึ่งของการแลกเปลี่ยน การจัดการความรู้ใน กลุ่มเป้าหมาย เรื่องการทำปุ๋ยหมัก ผมได้เล่าประสบการณ์ กลุ่มที่ลงไปจัดกระบวนการที่ตำบลไชยมนตรีทำแล้วได้ผล ว่าใช้กระบวนการอย่างไร ครูเกษมเมืองคอน ก็เล่าประสบการณ์ การทำกลุ่มปุ๋ยหมักที่ล้มอย่างไม่เป็นท่าที่บ้านของครูเกษมเอง ซึ่งครูเกษมก็ใช้วิธีและขั้นตอนเหมือนกับที่ผมทำที่ตำบลไชยมนตรี เป็นกรณีที่จะให้คิดว่า หลักการวิธีการ ขั้นตอน ของการทำงานของที่หนึ่ง อาจนำไปใช้กับอีกที่หนึ่งไม่ได้ คงต้องนำไปเทียบเคียงปรับใช้ให้เหมาะสม
