คำที่มีความหมายใกล้เคียงกัน ตอน แนะนำ ชี้แนะ ชี้แจง สั่งสอน ตักเตือน

         เมื่อคืนวันที่ ๑๖ ธันวาคมที่ผ่านมา เวลาประมาณสี่ทุ่มกว่า ๆ ผมได้รับโทรศัพท์จากน้องสาวสุดที่รักว่า "พี่ชายช่วยให้คำแนะนำน้องด้วย"

         สืบเนื่องมาจากครูที่บ้านของเขาได้โทรศัพท์มาปรึกษาในฐานะที่เป็นนักศึกษาครุศาสตร์ภาษาไทย ของมหาวิทยาลัยราชภัฏแห่งหนึ่งในภาคอีสาน

         เขาพยายามสืบค้นหาข้อสงสัยที่ได้รับเป็นคำถามมาจากคุณครูที่เคยให้ความรู้เขามา แต่เขาไม่สามารถที่จะไขความเข้าใจได้ทั้งหมด จึงนึกถึงพี่ชาย และได้หยิบโทรศัพท์ขึ้นมา

         ข้อสังสัยมีอยู่ว่า คำต่อไปนี้เป็นอย่างไร "แนะนำ ชี้แนะ ชี้แจง สั่งสอน ตักเตือน"

        ผมจึงได้พยายามค้นหาคำตอบช่วยด้วยความเต็มใจเพื่อพัฒนาการใช้และคงความถูกต้องของการใช้ภาษาไทยเอาไว้

        หากสังเกตในเบื้อต้นจะสามารถตอบในใจได้ว่าคำเหล่านี้น่าจะมีความหมายไปในทิศทางเดียวกัน แต่คงไม่เหมือนกันแน่นอน ซึ่งสรุปเป็นหลักการง่ายๆ ว่า "มันมีความหมายใกล้เคียงกัน"

        จากการค้นคว้าและทำความเข้าใจพจนานุกรรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ ซึ่งประมาลเป็นข้อความไว้ดังนี้

        แนะนำ เป็นคำ กริยา หมายถึง ชี้แจงให้ทำหรือปฏิบัติ เช่นแนะนำให้ทำความดี แนะนำในการใช้ยา บอกให้รู้จักกันตามธรรมเนียม

        ชี้แนะ เป็นคำกริยา หมายถึง แนะแนวทางให้ หรือเรียกว่า ชี้นำ

        ชี้แจง เป็นคำกริยา หมายถึง พูดขยายความให้เข้าใจชัดเจน

         สั่งสอน เป็นคำกริยา หมายถึง ชี้แจงให้เขาใจและบอกให้ทำ เช่น แม่สั่งสอนลูกให้เป็นคนดี เรียกว่า สอนสั่ง ก็ได้

          ตักเตือน เป็นคำกริยา หมายถึง สั่งสอนให้รู้สำนึกตัว

              แม้มันจะเป็นเพียงข้อสงสัยของคนเพียงคนหนึ่งที่หวังจะสั่งสอนลูกศิษย์ในทางที่ถูกต้อง แต่มันก็กลับให้เราได้ย้อนกลับไปค้นหาคำตอบ ซึ่งคำตอบที่ได้ทำให้เราได้ย้อนคิดว่า เราใช้คำเหล่านี้เมื่อครั้งในอดีตจะถูกต้องมากน้อยเพียงใด แน่นอนว่าเรายังใช้ในความเข้าใจที่ผิดๆ อยู่ด้วย และวันนี้จึงนับเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีและเริ่มต้นโดยความถูกต้อง

[[email protected]]

ขอบคุณมากค่ะ ดิฉันก็ต้องค้นเหมือนกันเพราะ ตัวเองพอเข้าใจแต่ถ้าจะนำไปสอนชี้แจงให้น.ร.ฟังก็ต้องหาข้อมูลที่ถูกต้อง ขอบคุณนะคะ