เทคโนโลยีสารสนเทศกับการดำเนินชีวิต

ปัญหาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศย่อมมีเป็นธรรมดา แต่ปัญหาที่สำคัญมิใช่ปัญหาด้านเทคโนโลยี แต่เป็นปัญหาที่ดัวมนุษย์เอง

 

  เทคโนโลยีสารสนเทศกับการดำเนินชีวิต 

 

                                                ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ธวัชชัย นาคะบุตร

                                                                      27 พฤศจิกายน 2554

                                                                แก้ไขเมื่อ 3 ธันวาคม 2554

              การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology- IT) ช่วยลดเวลาในการสื่อสารช่วยลดค่าใช้จ่าย ช่วยลดระยะทาง ช่วยให้มนุษย์ทำงานได้เกือบจะทุกหนทุกแห่งในโลก ในอวกาศบางส่วนและในอนาคตอาจจะสามารถสื่อสารและทำงานด้วยกันได้ระหว่างดวงดาว

                ปัญหาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศย่อมมีเป็นธรรมดา แต่ปัญหาที่สำคัญมิใช่ปัญหาด้านเทคโนโลยี แต่เป็นปัญหาที่ตัวมนุษย์เอง ขณะที่มนุษย์หลายล้านคนในโลกนี้ยังไม่มีความสามารถและทักษะในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ มนุษย์จำนวนไม่น้อยที่มีความรู้ ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีข่าวสารและมีโอกาสเข้าถึง ยังมิได้ใช้เทคโนโลยีข่าวสารอย่างจริงจังและสม่ำเสมอ หลายท่านเป็นอาจารย์ที่สอนคอมพิวเตอร์ในมหาวิทยาลัย หลายท่านเป็นผู้สำเร็จการศึกษาด้านคอมพิวเตอร์และการสื่อสาร หลายท่านทำงานด้านเทคโนโลยีข่าวสาร แต่มิได้เช็คอีเมลเป็นประจำ    ไม่เชื่อลองอีเมลติดต่อเว็ปมาสเตอร์ของเว็ปไซต์ต่างๆ ดู ผมลองแล้ว แทบไม่เคยได้รับคำตอบกลับมาเลย บางท่านเป็นกรรมการสภามหาวิทยาลัยแต่ไม่ใช้อีเมล  ผมคาดว่าผู้บริหารองค์กรของรัฐจำนวนไม่น้อยที่มิได้ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศอย่างจริงจัง

                ผมเชื่อมั่นว่าเทคโนโลยีสารสนเทศจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารจัดการองค์กรได้มากหากมนุษย์ได้ใช้มันอย่างจริงจัง

                ผมพบว่าการนำเสนอเอกสารในการประชุมด้วยคอมพิวเตอร์บนจอภาพขนาดใหญ่หรือจอคอมพิวเตอร์ในเครือข่าย (ในห้องประชุม) ช่วยให้การประชุมมีประสิทธิภาพ  ผู้เข้าประชุมทุกท่านเห็นพร้อมกันว่าจะให้แก้ไขคำ ข้อความเป็นอย่างไร ช่วยให้เลขานุการทำงานได้ง่าย  รวดเร็วขึ้นและลดความผิดพลาด ควรติดตั้งคอมพิวเตอร์ไว้ที่โต๊ะผู้เข้าประชุมทุกท่าน เลขานุการเป็นผู้กำหนด (ตามคำสั่งของประธานที่ประชุม) ให้ผู้เข้าประชุมท่านใดท่านหนึ่งนำเสนอผ่านระบบเครือข่ายเข้าสู่จอภาพขนาดใหญ่และจอคอมพิวเตอร์ทุกเครื่องในห้องประชุม

                ผมได้ใช้เว็ปไซต์บนมัลติพลาย (http://tawatchainakabut.multiply.com/) มากว่า 2 ปี

                ผมได้เริ่มใช้ Google Docs, Google Map, Google Calendar, Skype และ Facebook

                ยิ่งใช้ยิ่งพบว่าเทคโนโลยีสารสนเทศมีประโยชน์ต่อตนเอง เพื่อน ญาติและสาธารณะ หลายท่านอาจบอกว่าเสียเวลา แต่สำหรับผมเห็นว่า เกินคุ้มกับเวลาที่ “ใช้” (มิใช่เวลาที่”เสีย”)

                ขณะนี้ผมกำลังใช้ใบสมัครผู้เข้ารับการฝึกสอนเทนนิสภาคฤดูร้อน พ.ศ.2555 แบบออนไลน์ด้วย Google Docs และทำทำเนียบนิสิตมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์แบบออนไลน์

                เมื่อเดือนที่แล้วผมทดลองใช้ Skype พูดคุยกับภรรยา บุตรสาว และบุตรเขย ได้ดูหลานอายุ 5  เดือนขณะที่ผมอยู่ที่สวนมะขามหวานนาคะบุตร อ.หนองไผ่ แต่ภรรยา บุตรสาว บุตรเขยและหลานอยู่ที่ร้านนิกิ๊ฟเซนทรัล ที่อำเภอเมืองเพชรบูรณ์  ห่างกัน 51 กิโลเมตร พูดคุยแบบออนไลน์ในเวลาที่นัดหมายกันไว้ล่วงหน้า (ประมาณ 20.30 น.)โดยมิได้เสียค่าบริการใดๆ เพิ่มเติม หลายท่านคงใช้อยู่แล้ว แต่เสียดายที่หลายท่านยังไม่ได้ใช้ ทั้งนี้อาจใช้บริการอื่นๆ อาทิ บริการของทีโอที  MSN ฯลฯ

                ผมใช้อีเมลและเว็ปไซต์ในการบันทึกงานที่ทำร่วมกับการใช้โปรแกรมประมวลผลคำ (word proceesing) ผมเรียนรู้ที่จะใช้การลิงค์ไปเว็บเพจอื่นของตนเองและเว็บเพจของผู้อื่นเพื่อให้บล็อกมีเนื้อหาสาระเพิ่มขึ้น ผมใช้ ้Scheduale ของโทรศัพท์เคลื่อนที่ในการบันทึกกิจกรรม การนัดหมาย เตือนการนัดหมาย ใช้ Office Mobile ในการบันทึกข้อมูล ความคิด ของที่จะจัดหา แผนงาน ฯลฯ ผมคิดว่าเพียงแค่นี้ก็เป็นประโยชน์ต่อการดำเนินชีวิตและการทำงานของผม แต่ผมก็มิได้หยุดเพียงแค่นี้ ยังต้องศึกษา เรียนรู้และพัฒนาเพิ่มขึ้นอีก              

                องค์กรควรมีฐานข้อมูลที่เป็นแบบกระทำทันที (real-time) และแบบพลวัต (dynamic)  ควรใช้การจัดการแบบอิเล็กทรอนิกส์ (e-management)

เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ (e-document) การเรียนการสอนแบบอิเล็กทรอนิกส์ (e-learning) บุคลากรในองค์กรต้องมีความรู้ ทักษะในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ใช้อย่างจริงจังและสม่ำเสมอ องค์กรทุกองค์กรควรเร่งฝึกอบรมบุคลากรพร้อมกับบังคับให้ใช้เทคโนโลยีข่าวสารอย่างยิ่งจัง โดยมีเป้าหมายที่ชัดเจน ทั้งนี้ไม่ควรเกิน 1 ปี ที่จะใช้เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ ส่วนการจัดการแบบอิเล็กทรอนิกส์ ไม่ควรเกิน 2 ปี องค์กรใดไม่มีเว็บไซต์อาจขอใช้ Source Code ของ Gotoknow ซึ่งให้ใช้โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย

                วิธีการง่ายๆ ในการจัดการแบบอิเล็กทรอนิกส์ คือ บุคคลากรที่พิมพ์เอกสารนำแฟ้มทุกแฟ้มขึ้นเว็บไซต์ หากยังไม่เรียบร้อยก็วงเล็บไว้ว่าเป็นร่างหรือบันทึกเป็นร่าง (save as draft) แฟ้มใดเป็นเอกสารลับก็ให้กำหนดผู้ที่มีสิทธิ์ดู ผู้มีสิทธิ์แก้ไขไว้ อาจใช้เว็บไซต์ที่ให้บริการโดยไม่คิดค่าใช้จ่าย (หากไม่ผิดเงื่อนไขของผู้ให้บริการ) ในกรณีที่เว็บไซต์ขององค์กรยังไม่พร้อม

                กฏหมาย ระเบียบ ข้อบังคับควรได้รับการแก้ไขให้เอื้อต่อการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ  

เทคโนโลยีสารสนเทศจะช่วยให้การดำเนินชีวิตของมนุษย์มีประสิทธิภาพสูงขึ้น สะดวกขึ้น มีประโยชน์มากขึ้น หากมนุษย์ศึกษาและใช้เทคโนโลยีสารสนเทศให้คุ้มค่า