ฟาดข้าว

หลังจากเกี่ยวข้าวเสร็จตากให้แห้งแล้วมัดเป็นมัด

   หลังจากเกี่ยวข้าวแล้วเสร็จแล้วเมื่อฟางเหี่ยวลงบ้างแล้วก็มัดเป็นฟ่อนๆ เอาไปกองไว้ให้ข้าวแห้ง พอข้าวแห้งบ้างแล้วก็ทำการแยกเมล็ดออกจากรวงข้าวซึ่งทางบ้านผู้เขียนเรียกว่าฟาดข้าว ที่เรียกฟาดข้าวเพราะฟาดจริงๆ โดยการใช้ไม้คู่หนึ่งซึ่งมัดโยงด้วยเชือกให้ไม้ห่างกันประมาณศอกเศษมัดให้ห่างจากริมไม้เข้าไปประมาณคืบหนึ่งในข้างหนึ่ง อีกข้างมัดชิดขอบ ไม้คู่นี้เรียกว่าไม้ฟาดข้าว  เมื่อจะฟาดก็เอาไม้คู่นี้ไปคีบเอามัดฟ่อนข้าวโดยสอดให้เชือกโอบฟ่อนข้าวและเอาปลายไม้ขัดกันแล้วใช้เท้าเหยีบกดลงให้ฟ่อนข้าวหักตรงด้านใกล้ตอกมัดแล้วยกฟ่อนข้าวขึ้นข้ามหัวแล้วฟาดลงที่ไม้กระดานข้าวก็จะหลุดออกจากรวง ลักษณะนี้จึงเรียกว่าฟาดข้าว  ไม่ทราบว่าพี่น้องทางภาคอื่นมีวิธีเอาข้าวออกจากรวงอย่างไรทำไมถึงเรียกว่าตีข้าวล่ะคะ

     ที่บ้านผู้เขียนฟาดเสร็จแล้วเมื่อเย็นวันที่๑๘โดยว่าจ้างเด็กหนุ่มนักเรียนมัธยม ๕คนมาฟาดให้เขาคิดค่าจ้าง๒มัดต่อ๑บาท เขาฟาดจนเสร็จกรอกใส่กระสอบแล้วขนเข้ายุ้งให้ เสร็จตอนตีหนึ่งหลังจากนั้นก็ต้มบะหมี่ให้กินแล้วก็จ่ายค่าแรงให้คนละ๒๐๐บาท(ให้เพิ่มจากที่คิดเป็นฟ่อนๆเพราะเขาช่วยขนจนเสร็จ)เด็กแข็งแรงมากตอนขนไปเข้ายุ้งพากันแบกทีละ๒กระสอบบอกให้แบกทีละกระสอบก็ไม่ฟัง พ่อบ้านคุยกับเด็กที่มาฟาดข้าวให้ ว่าครูจ่ายเงินให้แล้วอย่าเอาไปเที่ยวต่อหนา เด็กเขาบอกว่าไม่เที่ยวหรอกจะเก็บไว้ใช้ไปโรงเรียน เขายังเล่าว่าปีก่อนเขาไปเกี่ยวข้าวฟาดข้าวได้สามพันบาทปีนี้ยังไม่ได้เลยโรงเรียนมัธยมก็ไม่ปิดให้เหมือนโรงเรียนประถม ก่อนกลับเขายังบอกคุณครูอีกว่าให้เขามาช่วยเกี่ยวช่วยฟาดส่วนที่ยังไม่เกี่ยวอีกด้วย ซึ่งก็คงจะให้พวกเขานี่หละมาช่วย เพราะว่าครูมีงานต้องทำเยอะมากปิดเทอมก็เหมือนไม่ได้ปิด

     ขอบคุณที่เข้ามาอ่านค่ะ

[โสภณ เปียสนิท]

[ธิ]

ตอนเด็ก ๆ ก็ใช้วิธีแบบทางบ้าน คุณ สุภัทรา ทำนะคะ

แต่ตอนนี้ที่บ้านใช้รถเรียกว่า "ปั่นข้าว" ขนข้าวเป็นมัด ๆ ใส่เข้าไป ฟางลอยออกมาเป็นวงโค้งกองสูงสวยเชียว

เมล็ดข้าวไหลออกมาอีกทางหนึ่ง เอากระสอบใส่เป็นถุง ๆ ไป...แต่ว่าชื้นนะคะ เพราะสัปดาห์เดียวเกี่ยวเสร็จ ไม่ทันได้ตากแห้งเท่าไหร่ ก็ปั่นข้าวเลยน่ะค่ะ

เมื่อวานกับวันนี้ก็เพิ่งเอา "ข้าวขึ้นเล้า" ญาติพี่น้องซุมข้าวกับลาบ ต้ม...แซ่บหลาย

วันนี้ได้กินข้าวเหนียวใหม่แล้วนะคะ....นึ่งออกมาใหม่ ๆ หอมมาก

[สุภัทรา เจติโคตร]

• ขอบคุณค่ะท่านอาจารย์โสภณ
• รูปกระถางดอกไม้ริมหน้าต่างสวยงามมากค่ะ
• ขอบคุณค่ะ

[สุภัทรา เจติโคตร]

• ขอบคุณค่ะ คุณหมอ ทพญ.ธิรัมภา

• อบอุ่นนะคะคุณหมอ ซุมเอาข้าวขึ้นเล้า แล้วซุมกินข้าวกัน รู้สึกแซบไปด้วยค่ะ

• ยังไม่ได้กินข้าวใหม่ค่ะเพราะข้าวเก่าสีไว้เยอะเลยกินข้าวเก่าก่อนค่ะ
• พอข้าวเก่าหมดก็คงพอดีข้าวแ้ห้งเอาไปสีได้ค่ะ

[สุภัทรา เจติโคตร]

• ขอบคุณ  คุณSila Phu-Chaya  ที่มามอบดอกไม้ให้ค่ะ
  

[อรวรรณ กุมารสิทธิ์]

เมื่อได้อ่านบทความของคุณสุภัทรา ทำให้คิดถึงบ้านขึ้นมาเลยค่ะ ทางบ้านหนูก็ใช้วิธีนวดข้าวเหมือนกัน แต่ตอนนี้ก็เปลี่ยนมาใช้รถปั่นบ้าง

[สุภัทรา เจติโคตร]

• ต่อไปก็ไม่แน่เหมือนกันค่ะ
• อาจจะปั่นเอาเหมือนกันค่ะ
• แต่คงต้องได้เตรียมที่ตากข้าวก่อนค่ะ

[สุภัทรา เจติโคตร]

• ขอบคุณค่ะน้องทิมดาบ