ชีวิตที่พอเพียง : 1435. ทำความรู้จักสมองของมนุษย์
บทบรรณาธิการเรื่อง Understanding the Human Brain เขียนโดย Sydney Brenner นักวิทยาศาสตร์ รางวัลโนเบล และ Terrence J. Sejnowski ทำให้ผมดีใจว่านักวิจัยพื้นฐาน (basic research) ด้านสมองเขาสนใจนำ ความรู้ยากๆ ออกสู่สาธารณชน ผมอยากเห็นการขับเคลื่อนเรื่องนี้ในประเทศไทยบ้าง
ผู้เขียนบอกว่า The Society for Neuroscience จะเปิดเว็บไซต์ BrainFacts.org ให้ความรู้เรื่องสมอง แก่คนทั่วไป ผมจึงลองค้นใน Google ด้วยคำว่า BrainFacts.org จึงเข้าไปในเว็บไซต์ของสมาคมที่นี่ และเห็นว่าสมาคมฯ ได้เผยแพร่หนังสือ Brain Facts แล้ว ดาวน์โหลดได้ฟรี รวมทั้งสมาคมกำลังจัดตั้งเว็บไซต์ theneurosciencenetwork.org ให้ความรู้ด้านลึกโดยการสัมภาษณ์นักวิทยาศาสตร์ด้านนี้ ผมมองว่านี่คือตัวอย่าง ของการทำหน้าที่ตอบสนองสังคมโดยนักวิทยาศาสตร์พื้นฐาน
ความก้าวหน้าด้าน genomics นำไปสู่ศาสตร์ด้าน -omics อื่นๆ อีกหลายด้าน ได้แก่
ผู้เขียนทั้งสองบอกว่าความก้าวหน้าของ -omics ทั้งหลายจะเป็นการสร้างข้อมูลมหาศาล คล้ายๆ กับระบบการจำแนกชนิดและตั้งชื่อสิ่งมีชีวิตของ Linneus ได้ช่วยจัดระบบข้อมูลของสิ่งมีชีวิต และเอื้อให้เกิดการสร้างความรู้เพิ่มขึ้นมากมาย แต่ความเข้าใจภาพใหญ่ของการมีสิ่งมีชีวิตเหล่านั้นยังไม่เกิด จนกระทั่ง Charles Darwin เสนอทฤษฎีวิวัฒนาการ เราจึงเข้าใจความหมายภาพใหญ่ของระบบสิ่งมีชีวิต
ขั้นตอนของความรู้ได้แก่ data – information – knowledge – understanding เราต้องการความเข้าใจ ไม่ใช่แค่ความรู้
มองที่ระบบสมองของมนุษย์ การวิจัย -omics ทั้งหลายจะสร้างข้อมูลและความรู้เพิ่มขึ้นมากมาย รอให้มีการทำความเข้าใจ
เวลานี้มีเทคโนโลยีหลายอย่างช่วยให้นักวิทยาศาสตร์ด้านสมอง (neuroscientist) นำเอาคลังข้อมูลจาก -omics มาทำความเข้าใจ ได้แก่ความก้าวหน้าของกล้องจุลทรรศน์พิเศษที่ใช้ molecular labeling และ digital imaging ช่วยให้ “มองเห็น” เหตุการณ์ชีวิตภายในเซลล์ได้ เช่นมองเห็นโมเลกุลเคลื่อนตัว ความก้าวหน้าในการ บันทึกกระแสไฟฟ้าภายในเซลล์สมองแต่ละเซลล์ ช่วยให้รู้ว่ามีข้อมูลวิ่งผ่านสมองส่วนไหน แต่เซลล์สมองไม่ได้ ทำงานทีละเซลล์ การวัดกระแสไฟฟ้าจากหลายเซลล์สมองในเวลาเดียวกันจึงให้ข้อมูลสำคัญ ที่เมื่อนำมาวิเคราะห์ ด้วยเครื่องคอมพิวเตอร์กำลังสูงก็จะช่วยให้เข้าใจกลไกการคิดของคน จากที่เราเรียกคนว่า Homo sapiens ก็กลายเป็น Homo neuroeconomicus คือมองมนุษย์เป็นสัตว์ที่มีพื้นฐานตามกลไกสมอง นำไปสู่นักการศึกษาที่ ยึดฐานกลไกสมอง (neuroeducator) นักจริยธรรมที่ยึดฐานกลไกสมอง (neuroethicist) ที่ทำงานภายใต้ความเข้าใจ กลไกทางสมองที่ทำให้เกิดความโกรธ ความเชื่อถือไว้วางใจ ความผูกพัน ฯลฯ
จริงหรือไม่ ที่ neuroscience จะช่วยให้มนุษย์รู้จักมนุษย์ดียิ่งขึ้น
วิจารณ์ พานิช
๔ พ.ย. ๕๔
"...ขั้นตอนของความรู้ได้แก่ data – information – knowledge – understanding เราต้องการความเข้าใจ..."
We have stored knowledge (the Internet), improved (in seconds) recall and filter mechanisms (search engines) and concepts connecting (mapping/linking) technologies, if we can learn how (from the ways) we learn, we would be ready for the next centuries.
เปิดตัวห้องน้ำทองคำ
ใครอยากเข้าบ้าง ก็เรียนเชิญครับ
หลิว ซื่อหรงในวันที่ประสบความสำเร็จในการสร้างคฤหาสน์-ห้องน้ำทองคำ
โดย ผู้จัดการออนไลน์ 7 พฤศจิกายน 2551 20:14 น.
..นักวิทยาศาตร์และนักวิจัย..ช่วยให้มนุษย์รู้จักมนุษย์ดีขึ้น..ที่ว่าในตัวตนของมนุษย์มีองค์ประกอบจาก..พืชสัตว์เซลล์เดียวมาจนเป็นคนที่เรียกว่ามนุษย์..ที่แยกตัวจากความเป็นสิ่ง.ชีวิต..ในโลกนี้ไม่ได้..ด้วยความเป็นมนุษย์..อ้ะ