จารึกที่เกี่ยวข้องกับอาณาจักรศรีวิชัย

จารึกหลักที่ ๒๓ และความหมาย

สวัสดีค่ะเพื่อนๆ ชาว gotoknow ทุกคน

        ไม่ได้เข้ามาบอกเล่าเรื่องราวในอดีตเสียนานเลย  หวังว่าเพื่อนๆ คงยังจำพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ  ชุมพร  ได้นะคะ

        วันนี้เรานำเรื่องราวของอาณาจักรศรีวิชัยมาฝากเพื่อนๆ กันต่อค่ะ  คราวที่แล้ว  เราได้ทราบแล้วนะคะว่า  ศรีวิชัย มีที่มาอย่างไร  และมีข้อสันนิษฐานเรื่องที่ตั้งอย่างไรบ้าง  วันนี้เรามาดูหลักฐานด้านจารึกที่เกี่ยวข้องกับอาณาจักรศรีวิชัยกันบ้างค่ะ

        จารึกที่พบในภาคใต้ส่วนใหญ่เป็นภาษาสันสกฤต แต่ที่เป็นภาษาทมิฬและภาษาเขมรก็พบบ้าง นอกจากนั้นยังได้พบภาษามอญด้วย  แต่เป็นที่น่าสังเกตว่าไม่พบจารึกภาษาบาลีเลยค่ะ 

        สำหรับจารึกที่เกี่ยวข้อกับอาณาจักศรีวิชัย  คือ  จารึกหลักที่  ๒๓ (หนังสือประชุมจารึกสยาม  ภาคที่  ๒)

จารึกหลักที่  ๒๓  นี้  พบที่วัดเวียง  อำเภอไชยา  จังหวัดสุราษฎร์ธานี (หรือที่วัดเสมาเมือง  นครศรีธรรมราช)  ซึ่งเป็นจารึกภาษาสันสกฤต  ตัวอักษรหลังปัลลวะ  จารึกไว้ในปี ค.ศ.๗๗๕ (พ.ศ.๑๓๑๘) จารึกมี  ๒  หน้า
        หน้าที่ ๑ มี  ๒๙  บรรทัด  มีคำว่า  ศรีวิชเยนทรราชา     และ    ศรีวิชเยศวรภูปติ  ซึ่งศาสตราจารย์ยอร์ช  เซเดส์  แปลว่า พระเจ้ากรุงศรีวิชัย  ส่วนศาสตราจารย์แสง  มนวิทูร  แปลว่า ศรีวิชเยนทรราชา และกล่าวถึงการสร้างปราสาทอิฐ  ๓  หลัง  เพื่อบูชาพระโพธิสัตว์ปัทมปาณี  พระพุทธเจ้า  และพระโพธิสัตว์วัชรปาณี
        หน้าที่  ๒  จารึกไว้ไม่จบมี  ๔  บรรทัด  เป็นจารึกภาษาสันกฤตหลัง   ปัลลวะเช่นกัน  เนื้อหาเป็นเรื่องเกี่ยวกับกษัริตย์วงศ์ไศเลนทร

ติดตามเรื่องราวของอาณาจักรศรีวิชัยกับเราต่อในคราวหน้านะคะ  แล้วพบกันค่ะ

เอกสารอ้างอิง

- ผาสุข อินทราวุธ, รองศาตราจารย์ ดร.  " ร่องรอยวัฒนธรรมอินเดียในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้", โครงการอบรมครูสังคมศึกษาด้านโบราณคดีและประวัติศาสตร์ไทย. ภาควิชาโบราณคดี  คณะโบราณคดี  มหาวิทยาลัยศิลปากร  ๒๔ - ๒๘  เมษายน  ๒๕๔๔. (เอกสารอัดสำเนา)