เด็กเลี้ยงควาย
อาจไม่มีสาระอ้างอิงอะไรมิได้ในทางวิชาการ ก็เล่าไปตามประสบการณ์ที่น่าจะกระตุ้นความจำใช่วงที่ลางๆของคณะรัฐบาลชุดใหม่ จำได้ว่าในช่วงที่ยังเป็นเด็กเลี้ยงควายที่อุบลฯ มีอะไรทั้งที่สนุกสนานและน่าเบื่อบ้างไปตามประสาเด็กๆ ที่น่าเบื่อก็เห็นจะเป็นทุกๆเช้ามืดในช่วงฤดูทำนา เป็นเช้าที่น่าเบื่อมากที่สุดเพราะจะต้องสะดุ้งตื่นแล้วมานั่งงัวเงียคอยฟังเสียงพ่อบอกบ้าง บ่นบ้าง "รีบเอาควายอีเตี้ย กับอีบุญสูงออกจากคอกจูงไปที่ทุ่งเตรียมไถนา" ขณะที่พ่อบอกประมาณตีห้ายังไม่สว่างเลย อีเตี้ยกับอีบุญสูงเป็นควายเพศเมียที่แสนรู้มาก กินหญ้าเก่งไม่เลือก ที่สำคัญทั้งสองตัวไถนาได้เก่งมากไถตั้งแต่เช้ามืดกว่าจะได้กินหญ้าก็ประมาณ 10 นาฬิกาทุกๆวัน และกว่าจะทำนาเสร็จในฤดูกาลก็ประมาณ 1 เดือน เมื่อปลดจากการไถนาทุกๆวัน ผมจะพาอีเตี้ย อีบุญสูงกับลูกๆ อีก 3 ตัว ไปกินหญ้าที่นาทาม (นาในพื้นที่ราบลุ่มแม่น้ำ) ซึ่งห่างออกไปอีกประมาณ 4-5 กิโลเมตร นี่คือช่วงที่สนุกช่วงหนึ่งสำหรับเด็กเลี้ยงควาย แทนที่ปลดจากแอกจากไถแล้วแทนที่จะสบายบ่า แต่ผมกับสนุกกับการได้ขึ้นนั่งบนหลังระหว่างทางก็จะต้องลุยน้ำลุยขี้ตม (โคลน) ควายผมว่ายน้ำเก่งตอนลุยน้ำลึกไม่ต้องขี่หลัง แต่จะจับหางควายใช้ขาตีน้ำอย่างสนุก ช่วงที่ควายกินหญ้าเด็กอย่างผมก็มีเวลาได้เล่นน้ำไปตามประสา กว่าจะกลับอีกครั้งก็มืดค่ำ หน้าฝนหญ้าธรรมชาติอุดมสมบูรณ์มากควายก็จะสุขภาพดีเพราะได้กินอิ่มทุกวัน หนังสีดำเป็นมันเพราะได้อาบน้ำเป็นประจำ
แม้ควายจะเหน็ดเหนื่อยกับการไถคราดตลอดฤดูกาลทำนา แต่ผมก็ไม่เคยเห็นควายของผมจะแสดงอาการเหน็ดเหนื่อยแต่อย่างใด ควายมันก็ยังคงทำหน้าที่ของมันอย่างซื่อสัตย์ ไม่ย่อท้อ ทึ่งในความแสนรู้ แสนอดทนจริงๆ เติบใหญ่จนกระทั่งได้มีโอกาสทำหน้าที่ดูแลสุขภาพควายในวิชาชีพสัตวแพทย์ สำนึกเสมอว่า "ควายคือผู้มีพระคุณ"
ความเห็น (10)
แถวบ้านคุณหมอใช้ควายนวดข้าวไหม ในภาพคือการย่ำลาน เมื่อถากหญ้าตอซังข้าวเสร็จแล้ว จะใช้ควายย่ำจนดินแน่นดีแล้ว ก็นำขี้ควายมายาลาน
ลานนวดข้าวของ : ชาวบ้านอำเภอหนองบัว นครสวรรค์
วาดภาพโดย : เสวก ใยอินทร์
ภาพจาก.. http://www.gotoknow.org/blog/pknongbur/281711?page=3
การนวดข้าวด้วยควายเหยียบของชาวนาหนองบัว อำเภอหนองบัวนครสวรรค์
อธิบายภาพ : การนวดข้าวด้วยควายเดินวน ใช้ตะเกียงเจ้าพายุ ระหว่างนวดด้วยควายเดินวน ชาวนาก็จะใช้คันฉายรุฟางข้าวเพื่อพลิกให้ฟางขึ้นมาอยู่ด้านบนและสงเมล็ดข้าวให้หล่นลงด้านล่าง คนเฒ่าคนแก่นั่งกินหมากเป็นกำลังใจ เด็กๆเล่นเงาตะเกียง มีน้ำแข็งเป็นมือใส่กระติกแช่น้ำยาอุทัยหมอมี
ที่มา...http://www.gotoknow.org/blog/nongbua-community/348165
จำจากคำบอกเล่าว่า ชาวนาสมัยนั้นใช้ควายไถนาเฉพาะช่วงเช้า
แดดยังไม่แรงเท่าไร หลังจากนั้นก็ปล่อยให้กินหญ้า
กราบนมัสการที่ให้ความรู้มากๆครับ...ไม่ทราบมาก่อนครับว่าต้องใช้ควายย่ำก่อน แต่ที่เด็กเลี้ยงควายเคยเห็นคือเอาขี้ควายผสมน้ำแล้วกวาดทาลานเลย...ผมชอบเล่นด้วยมันก็ไม่เหม็นมากนะครับ ยังเคยเอาไปทาที่หน้าของพ่อเลย
ถ้านายังไม่ได้ไถเหลืออีกมาก ต้องรีบเร่งให้เสร็จเร็ว ๆ ก็จำเป็นต้องไถตอนเย็นด้วยนะอาจารย์โสภณ ตอนเย็นก็ประมาณสักสี่โมงเย็น แดดร่มลมตกแดดอ่อนๆ
อาตมาไถนาทั้งไถดะ ไถแปรมาเยอะเลยจำได้
ดินเหนียวจะมีรอยแตกเป็นระแหง ถ้าไม่ย่ำก่อน ตอนยาลานขี้ควายก็ไหลลงร่องดินแตกหมด
ร่องดินแตกนี้ ถ้าไม่ย่ำให้ปิดสนิทเมล็ดข้าวสามารถร่วงลงไปอยู่นั้นได้จำนวนมาก
เด็กเลี้ยงควายอย่างอาตมายุคก่อนโน้น มีการเล่นชนิดหนึ่งที่สนุกมากๆนี้ด้วย ไม่ทราบว่าคุณหมอเด็กเลี้ยงควายเก่า เคยเล่นแบบนี้บ้างไหม
ลิงทะโมนกับหมาบ้าบนยอดไม้
ภาพวาดโดย : ดร.วิรัตน์ คำศรีจันทร์
สามารถตามไปอ่านเรื่องราวและที่มาได้ที่นี่...http://www.gotoknow.org/blog/wirat-kamsrichan/293770
กราบขอบคุณอาจารย์ที่ให้ความรู้มากที่เดียว ก็พยายามหาพืชสมุนไพรที่มีกลื่นหอมนะแต่ไม่ทราบว่ามีอะไรบ้าง ช่วยแนะนำด้วยครับ เล่นบนยอดไม้สนุกมากครับเคยตกครั้งหนึ่ง แต่เคยเล่นบนต้นไม้ที่มีเถาวัลย์คลุมจะปีนป่ายได้สะดวก อ.กระตุ้นหวลนึกถึงเด็กเลี้ยงควายอยู่เรื่อยเลย ขอบคุณครับ
เคยเลี้ยงควายค่ะ
เคยใช้ควายนวดข้าว ไถนา...
ควายมีคุณต่อชาวนา
แต่ภาพเหล่านี้ไม่มีแล้ว...
คิดถึงควายค่ะ
เป็นเด็กบ้านนอกเหมือนกัน แต่ยุคหนู ตากะยายขายวัวควายไปหมดแล้ว เลยไม่มีให้เลี้ยงค่ะ
แต่ฟังเรื่องเล่าของแม่ แม่่บอกว่าสมัยเด็กแม่คือ ผู้เชี่ยวชาญในการเลี้ยงควายมากๆค่ะ แม่เป็นเด็กผู้หญิงที่อยู่แต่กับเด็กผู้ชายค่ะ ห้าวนิด เพราะว่าที่บ้านไม่มีผู้ชาย ที่มีก็ยังเด็กมาก แม่เลยรับหน้าที่ เป็นลูกชายไปก่อน คริ ๆ แม่หนูเก่งทั้ง เลี้ยงควาย จับปลา ไถนา งานเด็กผู้ชายแม่หนูเก่งมากๆๆๆๆๆๆๆค่ะ หนูชอบฟังเรื่องเ่ล่าสมัยเด็กของแม่มากๆ โดยเฉพาะเรื่องเลี้ยงควายค่ะ