การพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้ากะเหรี่ยง ตะเพินคี่
ปัจจุบันผ้าทอกระเหรี่ยงที่มีเอกลักษณ์ล้ำค่านั้นเป็นเพียงตำนานผ้าที่มีการใช้สอยกันในกลุ่มชนเผ่าเท่านั้น ความงามของลวดลายแลtสีสันทีมีเอกลักษ์เฉพาะตัวตลอดจนเทคนิคการทอผ้า ควรค่าแก่การอนุรักษ์อย่างยิ่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเปลี่ยนแปลงของสภาพสังคม เศรษฐกิจของโลกและสังคม ชนรุ่นหลังต้องออกไปประกอบอาชีพในเมือง ส่งผลทำให้ภูมิปัญญาการทอผ้ามีจำนวนน้อยลง ขาดโอกาสการถ่ายทอดความรู้การทอผ้า จึงทำให้ผ้าทอของชาวกระเหรี่ยงที่มีความสำคัญถดถอนลดน้อยลงตามการเวลา จึงจำเป็นต้องมีการศึกษาและพัฒนาภูมิปัญญาการทอผ้าของชาวกระเหรี่ยงให้กลับมามีชีวิตคุณค่าต่อสังคมและวงการแฟชั่นอย่างภาคภูมิใจ
ดังนั้นการศึกษาลวดลายและการนำผ้าทอกระเหรี่ยงมาออกแบบ และตัดเย็บเป็นเสื้อผ้าสตรี เพื่อเป็นแนวทางในการสร้างมูลค่าและสร้างผลิตภัณฑ์เสื้อผ้าที่มีเอกลักษณ์ ซึ่งเป็นการอนุรักษ์และสืบทอดประเพณีและวัฒนธรรมการทอผ้าให้อยู่คู่กับคนไทย อีกทั้งเป็นการเผยแพร่ลวดลายผ้าทอกระเหรี่ยงและผลิตภัณฑ์เสื้อผ้าสตรีให้เป็นที่รู้จักของชาวต่างชาติ ตลอดจนยังเป็นการถ่ายทอดอารมณ์และความรู้สึกของคนทอผ้าให้ผู้สวมใส่ผ้าทอมือของชาวกระเหรี่ยงได้รู้สึกรักและหวงแหนในถูมิปัญญาของแผ่นดินไทย
ตัวอย่างผ้ากะเหรี่ยง ตะเพินคี่
กะเหรี่ยงจะมี ความชำนาญในการย้อมสีเส้นด้ายด้วยวัสดุจากธรรมชาติ โดยจะกะด้ายให้เพียงพอในการขึ้นเครื่องทอแต่ละครั้ง เพื่อให้ได้สีที่เหมือนกัน การย้อมสีธรรมชาติมีวิธีแตกต่างกันไป โดยขึ้นอยู่กับวัสดุที่้นำมาใช้ แต่ทั้งนี้ถ้าอยากให้สีติดดีต้องนำด้ายมาผ่านกระบวนการละลายไขมัน โดยต้มน้ำเดือดประมาณครึ่งชั่วโมง แล้วซักด้วยนํ้าเย็นจนฝ้ายเป็นสีขาว ปัจจุบันชาวบ้านใช้วิธีซักด้วยผงซักฟอกแล้วล้างออก จากนั้นจึงนำไปย้อมสีขณะด้ายกำลังเปียก
วัสดุธรรมชาติที่นิยมใช้
ชื่อไทย |
ชื่อกะเหรี่ยง |
ส่วนที่ใช้ |
สีที่ได้ |
ขมิ้น |
เส่ยอ |
หัว, เหง้า |
เหลือง |
คราม |
นอข่อ |
ใบ |
กรมท่า |
" |
สะหย่า |
ใบ, ยอด |
ดำ |
- |
โค๊ะ |
ราก |
แดง |
สมอป่า |
- |
ใบ |
กากีแกมเขียว |
" |
- |
เปลือก |
เขียวแก่ |
แก่นขนุน |
- |
แก่น |
เขียวตองอ่อน |
เปลือกเพกา |
- |
เปลือก |
เขียวตองอ่อน |
ประดู่,ไม้แดง |
- |
เปลือก |
แดง |
เงาะป่า |
- |
เมล็ดใน |
แสด |
ต้นปุย |
- |
เปลือก |
ชมพู |
วิธีการ
นำขมิ้นมาตำหรือบดให้ละเอียด ผสมกับน้ำและปูน แล้วนำด้ายลงแช่ พร้อมทั้งนวดจนเปียก จากนั้นตั้งไฟปานกลางให้เดือดประมาณ 20 นาที หลังจากต้มเสร็จแล้วยกด้ายขึ้นตากแดดจนแห้ง ถ้าต้องการให้สีมีความเข้ม และป้องกันสีตก ให้ใส่ปูนลงไปในน้ำย้อมครั้งที่ 2 อีกเล็กน้อย
แนวทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ในอนาคต นำผ้าทอมาผลิตเครื่องใช้ภายในบ้าน เช่น หมอนอิง ผ้าม่าน ผ้าปูโต๊ะ กล่องกระดาษทิชชู ผ้ากันเปื้อน ที่รองแก้ว ที่รองจาน รองเท้าใส่ภายในบ้าน เป็นต้น โดยการนำผ้าทอและเศษผ้าที่เหลือจากการตัดเย็บมาต่อเป็นลวดลายต่างๆให้เกิดเป็นผ้าผืนใหม่ เกิดลวดลายผสมผสาน และเป็นการลดต้นทุนการผลิต ทำให้ผลิตภัณฑ์ที่ออกมาจำหน่ายมีราคาที่ถูกลง
เนื่องจากหมู่บ้านชาวกระเหรี่ยงบ้านตะเพินคี่ อ.ด่านช้าง จ.สุพรรณบุรี เป็นหมู่บ้านขนาดเล็กและมีประชากรไม่มากนัก เพราะวัยรุ่นหนุ่มสาวมักไปประกอบอาชีพกันในเมือง จึงเกิดปัญหาต่อการสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านการทอผ้า จึงมีความจำเป็นที่จะต้องจัดตั้งศูนย์การเรียนรู้และพัฒนาผลิตภัณฑ์ เพื่อสร้างรายได้เสริมให้กับกลุ่มชาวบ้าน และยังช่วยแก้ปัญหาการไปทำงานนอกเมืองของเด็กวัยรุ่น จะช่วยเสริมสร้างชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้านให้ดีขึ้นอย่างยั่งยืน
เริ่มจากการประชาสัมพันธ์เล็กๆในจังหวัดโดยการประสานกับหน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชน เข้ามามีส่วนร่วมในการโฆษณาอาจเกิดจากการวางจำหน่ายผลิตภัณฑ์ในงาน OTOP ของจังหวัดหรือนำผลิตภัณฑ์ไปนำเสนอตามงานต่างๆในจังหวัดและอาจนำผลิตภัณฑ์จาผ้าตะเพินคี่ลงในเว็บไซด์ต่างๆ เพื่อเป็นการโฆษณาที่สะดวก รวดเร็ว ไม่เสียงบประมาณ และเป็นที่แพร่หลาย ทำให้คนทั้งประเทศและทั่วโลกได้รู้จักผ้าตะเพินคี่ได้อย่างรวดเร็วและมากขึ้น
รายชื่อกลุ่ม
เรื่อง การพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้ากะเหรี่ยง ตะเพินคี่
ไม่มีความเห็น