12th HA National Forum : Beauty in Diversity (8-2) >>> (ฟังธรรมมะให้รู้... เรื่อง) อิทิปปัจยตากับงานคุณภาพ

(ต่อจากตอนที่แล้ว)

ตอนที่ ๓ : การจัดการความรู้ (KM : Knowledge Management)กับพุทธศาสนา

การจัดการความรู้ (KM : Knowledge Management)ในพุทธศาสนามีมาก่อนแล้ว พระพุทธเจ้ามีการทำ

• KM for MK (Moral Knowledge) และ
• KM for MK (Mankind : ความเป็นมนุษย์)

เราต้องเข้าใจว่าความผิดพลาดทั้งหลายอาจเกิดขึ้นได้ เราจึงต้องชัดใน Concept และ Criteria

คุณค่าของ KM คือ การดึงความรู้ออกจากคนนั้นๆสู่คนอื่นที่ความรู้นั้นสามารถนำไปใช้ต่อได้ ก่อให้เกิดกัลยาณมิตร การแปลความรู้สู่ asset knowledge หรือกรณีศึกษาต่างๆเป็นคุณค่าเชิงประจักษ์ที่เป็นแบบอย่างในการนำไปทดลองใช้ในบริบทของเรา

ตัวอย่าง Best Practice ในพุทธศาสนา

• พระพุทธเจ้าทรงจัดให้มี เอตทัคคะ โดยตั้งตามภารกิจให้ครบตาม core missionตัวอย่างเช่น พระสารีบุตร ผู้เป็นเอตทัคคะในทางผู้มีปัญญา เป็นผู้ที่รู้แล้วแต่ก็ยังตั้งคำถามเพื่อให้ผู้ที่ไม่รู้ได้รู้ในคำตอบด้วย เป็นการแปลความรู้สู่ asset knowledge
• กระบวนการให้รางวัลของพระพุทธเจ้า เป็นการให้รางวัลแบบปัจเจกและสังคม เช่นการออกพรรษา การทอดกฐิน ให้คณะสงฆ์ตกลงกัน เห็นตรงกัน (ญัตติทุติยกรรมวาจา) ในการเลือกคนดีที่เพียบพร้อมหากเห็นไม่ตรงกันให้พูดคุยกันและตกลงกันใหม่ เกิดเป็น กรานกฐิน และอานิสงส์กฐิน
• พระพุทธเจ้ามีการสอนธรรมวินัย และมีการทบทวนวินัย ทุกวันพระขึ้น 15 ค่ำเรียกว่า ทำ Socialization เป็นการทำ KM แบบ Spiral Model

มีนิทาน... พระอาจารย์เล่าว่า

มีขอทานคนหนึ่งทำมาหากินด้วยการขอทาน ได้เงินมาก็นำไปฝากเพื่อนจนมีเงินทองมากมาย พอแก่เฒ่าก็ทำการ “แขวนกะลา” เลิกเป็นขอทาน และกลับไปขอเงินที่ฝากเพื่อนไว้ แต่เพื่อนเอาเงินไปหมุน ไม่มีให้ จึงยกลูกสาวอายุ 18 มาขัดดอก

อยู่มาวันหนึ่งเมียสาวของขอทานก็บ่นว่าเหนื่อย อยากได้คนใช้มาช่วยงาน ขอให้สามีออกไปขอทานอีกครั้ง ขอทานเฒ่าจึงต้องจำใจออกไปขอทานอีกครั้ง

เมื่อออกขอทานได้เงินราว 70% ของที่ต้องการก็รู้สึกเหนื่อย จึงแวะทานข้าวที่เมียสาวห่อมาให้ เมื่อทานข้าวเสร็จก็รู้สึกหิวน้ำจึงวางถุงไว้แล้วไปดื่มน้ำที่บ่อ เมื่อกลับมาก็พบเทพยดา เทพยดากล่าวว่า

“วันนี้ หากเจ้าตรงกลับบ้านภรรยาเจ้าจะตาย แต่หากเจ้าพักระหว่างทางเจ้าจะตาย”

คำพูดดังกล่าวสร้างความทุกข์ให้ขอทานเป็นอย่างมากและตัดสินใจไม่ถูกว่าจะกลับบ้านหรือไม่

ขณะเดินทางต่อได้รู้จากคนข้างทางว่ามีท่านเสณกะบัณฑิตกำลังแสดงธรรม ขอทานเฒ่าจึงนำความทุกข์ไปเล่าให้ท่านเสณกะบัณฑิตฟัง ท่านเสณกะบัณฑิตได้ฟังจึงตั้งคำถามว่า

“ตอนที่ท่านลงไปดื่มนั้น ท่านมัดปากถุงก่อนลงไปดื่มน้ำ หรือดื่มน้ำก่อนมัดปากถุง”

ซึ่งท่านเสณกะบัณฑิตวิเคราะห์ว่า อาจมีงูเลื้อยเข้าไปอยู่ในถุงขณะที่ขอทานลงไปดื่มน้ำ หากขอทานไม่กลับบ้านและเปิดถุงอาจถูกงูกัดตาย และหากกลับบ้านนำถุงไปให้เมีย เมียสาวอาจถูกงูกัดตาย

นิทานเรื่องนี้เป็นตัวอย่างการแก้ปัญหาด้วยหลัก อริยสัจ 4 ได้แก่

1. กำหนดปัญหา (ทุกข์) คือ การระบุปัญหาที่ต้องการแก้ไข
2. ตั้งสมมติฐาน (สมุทัย) คือ การวิเคราะห์หาสาเหตุของปัญหาและตั้งสมมุติฐาน
3. ทดลองและเก็บข้อมูล (นิโรธ) คือ การกำหนดเป้าประสงค์และวิธีทดลองเพื่อพิสูจน์สมมุติฐานและเก็บรวบรวมข้อมูล
4. วิเคราะห์ข้อมูลและสรุปผล (มรรค )คือ การนำข้อมูลมาวิเคราะห์และสรุป เป็น process และ performance

 

วิธีการนำเครื่องมือคุณภาพต่างๆมาใช้ “อย่า Best on Tools แต่ให้ Based on Tools”

มองปัญหาองค์กรก่อน อย่าตัดสินใจเร็วในการแก้ไขปัญหา ให้ใช้ ศีล สมาธิ ปัญญาปรับมุมมอง ความคิดสู่พฤติกรรม

ผู้เขียนฟังธรรมมะบรรยายรอบนี้จบลง บอกตัวเองในใจแบบวัยรุ่นว่า...(โหเจ๋ง...) เป็นการแสดงธรรมบรรยายที่เชื่อมโยงธรรมมะสู่ HA และ KMได้เนียนเป็นเนื้อเดียวกัน... (สุดยอด...)

คนคอเดียวกันจริงๆเจ้าค่ะ

นมัสการพระคุณเจ้า

และลำดับถัดไปเป็นการนำเสนอ Best Practice ของฆราวาส เป็นผลงานการพัฒนาคุณภาพโรงพยาบาลที่นำเสนอโดย นพ.นิรันดร มณีกานนท์ ผู้อำนวยการ รพ.พระยืน จ.ขอนแก่น

นพ.นิรันดร มณีกานนท์ ให้แนวคิดว่า

•  
  • ถ้ามีความเพียร ความพยายามจะมีความสำเร็จ
  • ท่านผู้ใดคิดเพื่อผู้อื่น ทำให้ผู้อื่น คือผู้ประเสริฐ
  • ไม่ทำอะไรเกินตัว
  • ขวัญและกำลังใจปลูกยาก บั่นทอนง่าย ให้ทำนุบำรุงทุกวันคล้ายปลูกต้นไม้
  • ทางแสนไกล ไปไม่ถึงถ้าไม่ลุกขึ้นเดิน

นพ.นิรันดร มณีกานนท์ เป็นตัวอย่างของผู้นำองค์กรที่มีจุดยืนของตนเอง บนความเหมาะสมและถูกต้องของผู้นำที่มีวิสัยทัศน์ ที่สามารถเชื่อมโยงคุณภาพเข้ากับวัฒนธรรมองค์กรที่สอดคล้องกับแนวคิดมาตรฐานคุรภาพอย่างมีความสุข ...แบบ HA HA ... ฮาๆๆ...

[วอญ่า-ผู้เฒ่า-natachoei--]

สวัสดีครับอาจารย์

สุดยอดแนวคิด นพ.นิรันดร

ขอนำไปเยียวยาปลุกปลอบขวัญคนทำงาน HA

[แม่น้ำ]

รพ.แวงน้อยได้ไปดูงานที่ รพ.พระยืน หลังจากอาจารย์มาเยี่ยมค่ะ อ.นิรันดรณ์น่ารักเป็นกันเองมากค่ะ ท่านบอกว่า "ก่อนที่จะทำให้ผู้รับบริการมีความสุขได้ ผู้ให้บริการต้องมีความสุขก่อน และก่อนที่จะได้ใจคนอื่นต้องให้ใจเค้าก่อน" ได้แนวคิดเยอะค่ะ และก็ได้แผ่นซีดีที่ ท่านบรรยายที่ งาน Forum ด้วย ก็เลยพอจะนึกบรรยากาศที่อาจารย์เล่าให้ฟังได้ค่ะ