ภาวะ ปวดประสาทไทรเจมินัล ( Trigeminal neuralgia or Tic douloureux )

ปวดฟันไม่ได้เกิดจากฟันผุ

               คนไข้บางคนเดินเข้ามาหาทันตแพทย์บอกว่าปวดฟันมาก  แตะฟันไม่ได้เลย สาเหตุอาจจะไม่ได้เกิดจากฟันผุ แต่อาจเกิดจากปัญหาที่แขนงของเส้นประสาทสมองคู่ที่ 5  ซึ่งทำหน้าที่บริเวณใบหน้าของเรา 

                ภาวะปวดประสาทไทรเจมินัล  ( Trigeminal  neuralgia  )  สาเหตุยังไม่แน่ชัดแต่เชื่อว่าผู้ป่วยส่วนใหญ่เกิดจาก  aeterial หรือ venous loop ไปกดรั้งแขนงประสาทสมองคู่ที่5 ทำให้เกิดอาการระคายเคือง และการส่งกระแสประสาทที่ผิดปกติ  อาการปวดนี้จะพบบ่อยในผู้ป่วยสูงอายุเพศหญิงมากกว่าเพศชาย  โดยมีอุบัติการณ์ 5.9 ราย และ  3.4 ราย ต่อประชากร 100,000  รายต่อปี      

ลักษณะอาการปวดจะมีอาการปวดรุนแรงเป็นพักๆเหมือนไฟฟ้าช็อต  เสียวแปลบไปตามใบหน้าไม่กี่วินาทีแล้วเป็นซ้ำอีกต่อ ๆ กัน  บางครั้งการสัมผัสที่ใบหน้า กระพุ้งแก้มฟันหรือการกลืน  ที่มีประสาทสัมผัสจากเส้นประสาทสมองคู่ที่ 5 แขนงเดียวกันทำให้เกิดอาการปวดขึ้นทันที  บางรายผู้ป่วยมักจะมีจุดกระตุ้นอาการ  (  trigger  point  )  หรือปัจจัยกระตุ้นชัดเจน เช่น ลมพัดใบหน้า  การแปรงฟัน  การโกนหนวด  ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการเป็นช่วงๆ สลับกับปกติ  แต่ส่วนใหญ่มักมีอาการถี่ขึ้นและรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งผู้ป่วยเหล่านี้จะมีอาการปวดตลอดเวลาแบบตื้อๆร่วมกับอาการปวดแปลบๆเป็นพักๆ

การรักษาส่วนใหญ่ใช้ยาเพื่อบรรเทาอาการ  ถ้าใช้ยาไม่ได้ผลควรพิจารณาเพื่อทำการผ่าตัดต่อไป