ตัวอย่างภาษาถิ่นภาคใต้
ครูสมเกียรติ คำแหง
ที่ |
คำ |
ความหมาย 1 |
1 |
กง |
คางคกพันธุ์ใหญ่ มักอยู่ตามริมป่า ริมเขา |
2 |
กรวม |
คร่อม เช่น นั่งกรวม (นั่งคร่อม) |
3 |
กราด |
เล็ก แคระแกร็น (มักใช้กับต้นไม้) |
4 |
กริบตา |
กระพริบตา |
5 |
กรี |
อุปกรณ์ที่ใช้ในการดายหญ้า เป็นมีดงอ มีด้ามสั้น |
6 |
กวายหลาย |
ลักษณะอาการของคนที่พยายามไขว่คว้าหาสิ่งยึดเหนี่ยวเพื่อช่วยเหลือตัวเองให้พ้นภัย |
7 |
ก็องซี่ |
อาคารที่พักของคนงานสวนยางเป็นอาคารชั้นเดียวติด ดิน |
8 |
กองลุย, กองเอ |
มากมายก่ายกอง, มีมากเหลือเกิน |
9 |
กะเบอะ |
อันที่จริง, ในความจริง |
10 |
กัน |
ไปกัน " จะหมายถึง ไปด้วย |
11 |
ก้าไหว |
ชื่อการเล่นกีฬาชนิดหนึ่งของเด็กๆในชนบท |
12 |
กางหลาง |
เกเร ทำอะไรที่ค่อนข้างขวางหูขวางตา |
13 |
กาศครู |
อัญเชิญวิญญาณ ของครูหมอตายาย |
14 |
กาหลอ |
ชื่อของการแสดงดนตรีที่ใช้ประโคมในงานศพตามประเพณีปักษ์ใต้ |
15 |
กาหลา |
ชื่อของพันธุ์ไม้ตระกูลข่า พืชท้องถิ่นชนิดหนึ่งของปักษ์ใต้ |
16 |
กุนหยี, กุดหยี |
บานไม่รู้โรย(ดอกไม้) |
17 |
กุบ |
กล่องหรือภาชนะเล็ก ๆ ที่มีฝาปิด ใช้ใส่ของ เช่น "กุบใส่ใบจากยาเส้น" |
18 |
กุบกับ |
รีบด่วน " ทำอะไรกุบกับ " - ทำอะไรที่รีบด่วน |
19 |
กุหลิบ กุหลิบ |
ลักษณะการกระพริบตา มองผู้อื่นโดยสายตาที่ใส |
ที่ |
คำ |
ความหมาย |
20 |
เก้ง |
ทำอะไรไม่เสร็จ |
21 |
เกลือน-อก |
คลื่นใส้สะอิดสะเอียน, รู้สึกรับไม่ได้ ต่อคำพูดหรือการกระทำ |
22 |
เกียงฉอด |
ตะเกียงอะเซติลีน อุปกรณ์ให้แสงสว่างของชาวสวนยาง |
23 |
เกียน |
เกวียน |
24 |
เกี๊ยะ |
ปลวก โดยเฉพาะปลวกทหารที่มีหัวโตทำหน้าที่ป้องกันศัตรู |
25 |
แกร็ด , แก็ด |
กัดแทะ, กิริยาที่ใช้ฟันกัดแทะให้กร่อนทีละน้อย |
26 |
แกร็ดฟ้า |
ลักษณะของผมที่เว้าแหว่งไม่เรียบ ไม่สวย เป็นคลื่นเหมือนเกร็ดฟ้า |
27 |
แกะ |
ชื่อของอุปกรณ์ที่ใช้เก็บข้าวในชุมชนปักษ์ใต้ มีลักษณะเป็นใบมีดเล็กๆติดกับแผ่นไม้ บางๆ ใช้เก็บข้าว(ตัดรวงข้าว)ที่ละรวง |
28 |
โก้โก้ |
กู่ ตะโกน |
29 |
โกง |
ฉ้อโกง |
30 |
ขนพอง |
ขนลุก |
31 |
ข้องใจ |
เป็นห่วง ด้วยความรักและคิดถึง |
32 |
ข้องเชิง |
พันขาตัวเอง |
33 |
ขอย |
สอย |
34 |
ข่อย |
ด้วย |
35 |
ข้างตีน, ประตีน |
ทิศเหนือ |
36 |
ข้างเริ่น ข้างเรือน |
ข้างบ้าน ใกล้ๆบ้าน |
37 |
ข้างหัวนอน, ประหัวนอน |
ทิศใต้ |
38 |
ขาดหุ้น |
มีสติปัญญาไม่ครบสมบูรณ์ ไม่เต็มเต็ง |
39 |
ข้าวต้ม |
ข้าวต้มมัด ( ภาษาถิ่นใต้ นครศรีธรรมราช เรียกว่า เหนียวห่อกล้วย |
40 |
ข้าวต้มโจ้ก |
ข้าวต้ม หรือ โจ้ก (หมู,ไก่)
|
ที่ |
คำ |
ความหมาย |
41 |
ข้าวนะ |
อาหาร หรือสำรับกับข้าวที่เตรียมไว้ใส่บาตรพระ หรือนำไปถวายพระที่วัดในงานบุญ |
42 |
ข้าวเปียก |
ข้าวที่ต้มให้เละๆ ข้นๆ ใส่น้ำตาลให้หวานหรือไม่ใส่ก็ได้ มักทำให้คนไข้ หรือ เด็กทาน |
43 |
ขี้กรา วังขี้กรา |
น้ำครำใต้ถุนครัว ที่มีตะไคร่น้ำขึ้น |
44 |
ขี้ใก่มวนเทียน |
ขี้ไก่ที่มีลักษณะสีดำเหนียว เหลว และมีกลิ่นเหม็นมาก |
45 |
ขี้ชิด , ขี้เรียด |
ตระหนี่ ขี้เหนียว |
46 |
ขี้โดก |
(ผลไม้)ที่มีเมล็ดมาก เนื้อน้อย หรือใช้เรียกคนผอมว่า " คนขี้โดก " ก็ได้ |
47 |
ขี้เตรย |
หญ้าเจ้าชู้ |
48 |
ขี้แตระ |
พื้นที่บริเวณในป่าพรุ ที่น้ำท่วมไม่ถึง แต่มีน้ำล้อมรอบ ในหน้าแล้งหากมีไฟไหม้ป่า จะคงเหลือแต่ หัวขี้แตระ ที่มองไกลจะเห็นตะปุ่มตะป่ำ ไปทั่วทุ่ง |
49 |
ขี้พร้า |
ฟักเขียว |
50 |
ขี้ร้อง |
ขี้แย |
51 |
ขี้ลม |
ก้อนเมฆ |
52 |
ขี้ฮก , ขี้เท็จ |
โกหก พูดไม่จริง |
53 |
ขึ้นขี้ |
ตั้งเค้า |
54 |
ขุ่นขิ่น (คุ่นคิ่น) |
เกือบหมด, เกือบจะไม่พอ |
55 |
เขน |
พระจันทร์เสี้ยว |
56 |
เขลอะ |
ซุกซน ขี้เล่น |
57 |
เขี่ย |
แคะ เช่น เขี้ยฟัน ก็คือ แคะฟัน |
58 |
เขือตูน , มะเขือตูน, เขือช่อ , มะเขือช่อ โลกแว้ง |
มะเขือพวง |
ที่ |
คำ |
ความหมาย |
59 |
แข็งหัว |
เขกหัว |
60 |
แขบ |
เร่ง, รีบ |
61 |
ไข่ขาง |
ไข่ของแมลงวัน (ที่ยังไม่เป็นตัวหนอน) |
62 |
ไข่อุ้ง |
โรคใส้เลื่อน ( ถุงอัณฑะโต ) |
63 |
คง |
ข้าวโพด |
64 |
คด ขดแข็ด คดเค็ด |
ลักษณะการคดที่วก วนไป วนมา |
65 |
คนด้น |
คนดุ , นักเลง |
66 |
ครม (คร็อม) |
เพลี้ย |
67 |
คร่อม |
กระดูกไหปลาร้า |
68 |
ครัน |
มาก |
69 |
ครูหมอตายาย |
วิญญาณของครูบาอาจารย์ และบรรพบุรุษ |
70 |
ควน |
เนินเขา, เขาเตี้ยๆ |
71 |
คึง |
(น้ำ)ที่ค้างอยู่ ยังคงอยู่ ยังขังอยู่ |
72 |
คุ่นคิ่น |
เกือบหมด, เกือบจะไม่พอ |
73 |
คุบ หวิบ |
อารมณ์โกรธ ที่เกิดขึ้นทันทีทันใด อารมณ์โกรธ ที่เกิดขึ้นทันทีทันใด |
74 |
คูจง พุงจง |
สัตว์จำพวกบ่างแต่มีขนาดใหญ่พบมากตามป่าเขา แนวเขาบรรทัด ในเขต สตูล-พัทลุง- สงขลา |
75 |
คูรำ |
เลียงผา ( แพะภูเขา )เลียงผา ( แพะภูเขา ) |
76 |
เคง |
หวอด หรือฟองน้ำที่แม่ปลาพ่น ลอยเป็นกลุ่ม ใช้เป็นที่วางไข่ |
77 |
เคย |
กะปิ เช่น กะปิกุ้ง เรียกว่า เคยกุ้ง, กะปิที่ทำจากปลา เรียกว่า เคยปลา |
78 |
เคร่า |
รอคอย |
79 |
เคอะ |
ทะลึ่ง, แสดงกริยาวาจาที่ไม่รู้จักที่ต่ำที่สูง ไม่รู้จักกาละเทศะ ไม่เข้าใจที่บอกที่สอน |
80 |
แค่ |
ใกล้ , เกือบ |
ที่ |
คำ |
ความหมาย |
81 |
แค็ก |
ยืด , เบ่ง , เต๊ะท่า, กิริยาท่าทางที่ถือดี อวดเก่ง |
82 |
แค้น |
จุก , ติดคอ |
83 |
แคระ |
สะพาย |
84 |
แคว็ก |
แคะ ควัก ตัก ขุด (อุปกรณ์ที่ใช้ จะต้องมีขนาดเล็กเช่น ช้อน, มีด, นิ้ว) |
85 |
แคว็ด |
คด, ไม่ตรง, เอียงไปมาก |
86 |
แคว็ด-จ้อน |
ลักษณะการนุ่งผ้าโสร่งของผู้ชายปักษ์ใต้ ที่ดึง ส่วนล่างของโสร่งขึ้นมาเหน็บตรงสะเอว (มักใช้เวลาลุยน้ำ ไม่ให้โสร่งเปียก) |
87 |
โค่-เค่ |
คู่ คี่ ( เลขคู่ เลขคี่ ) " นกโค่เค่ " จะหมายถึง นกเงือก |
88 |
จกเจ็ก |
พูดมาก พูดพร่ำเพรื่อ พูดไม่หยุด |
89 |
จริงอะแหละ , จริงฮันแหละ |
จริงๆด้วย, เป็นอย่างนั้นแหละ |
90 |
จอก |
ภาชนะใส่เหล้า หรือ น้ำดื่ม |
91 |
จ๊องหม๊อง |
ปลาทะเลชนิดหนึ่ง ลักษณะเหมือนปลากระเบนแต่ตัวเล็กกว่า |
92 |
จัง |
ล้น, หก, กระฉอก |
93 |
จังกับ, จากับ |
พูดคุยพูดคุย |
94 |
จังหู, จังเสีย, จ้าน , เจ็กเจ็ก |
มากมาย, เหลือเฟือ, เยอะแยะ |
95 |
จาน |
ภาชนะใส่อาหาร |
96 |
จ้าน |
มาก, จังเลย |
97 |
จาพุทโธ |
คำอุทาน เวลามีเรื่องเศร้าสลด |
98 |
จิ้งจัง |
ปลาตัวเล็กหมักเกลือ ( ภาษาถิ่นใต้ในบางที่ ออกเสียงคำนี้เป็น ฉิ่งฉาง ) |
99 |
จิม |
ใกล้ๆขอบ, เกือบถึงขอบ, ริม, |
100 |
จี |
ย่าง (ปลา เนื้อ ฯลฯ ) บนถ่าน ที่ไฟไม่ร้อนจนเกินไป |
ไม่มีความเห็น