สรุปแนวคิดที่ได้จากการสัมมนาในประเด็นของ การนำ นวัตกรรม และเทคโนโลยี เข้ามามีส่วนร่วมในการปฏิรูปการศึกษาเพื่อพัฒนาความเป็นมนุษย์
การปฏิรูปการศึกษาเพื่อพัฒนาความเป็นมนุษย์นั้น ควรเน้นที่การจัดการกิจกรรมการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญก่อน โดยการปลูกฝังนิสัยให้ผู้เรียนรักการอ่าน จึงจะทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ด้วยตัวเอง ไม่ใช่การท่องจำ เพราะโดยธรรมชาติผู้ที่อยู่ในวัยเรียนโดยส่วนใหญ่นั้นมักจะมีลักษณะนิสัย สงสัย ใคร่รู้ เป็นทุนพื้นฐานอยู่แล้ว เราจึงควรใช้จุดเด่นในข้อนี้ปลูกฝังนิสัยรักการอ่านให้เขา เป็นการปูพื้นฐานให้เขารู้จักศึกษาหาความรู้ต่อด้วยตนเองทั้งจากหนังสือ และสื่อต่าง ๆ โดยผู้เรียนจะรู้จักคิด จินตนาการมากขึ้น ทำให้มองโลกในแง่บวก มีความฉลาดทางอารมณ์ มีความสามารถทางสังคม รวมทั้งมีวุฒิภาวะและจิตใจที่ดีขึ้น
การนำ นวัตกรรม และเทคโนโลยี เข้ามามีส่วนร่วมในการปฏิรูปการศึกษานั้น ถ้ามองให้ดีจะมีทั้งข้อดีและข้อเสีย ในด้านที่ดี ก็ถือว่าเป็นสื่อที่ช่วยให้การเรียนการสอนมีประสิทธิภาพและเกิดประสิทธิผลที่ดีขึ้น โดยเฉพาะถ้านำมาใช้ในการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย เพราะ ตัวอย่างเช่น รายการโทรทัศน์เพื่อการศึกษานับว่ามีประโยชน์อย่างมากต่อผู้เรียน การหาความรู้จากอินเตอร์เนทก็มีประโยชน์มากเช่นกัน เพราะสามารถตอบคำถามในสิ่งที่สงสัยได้ เพียงแค่ปลายนิ้วมือเลือก นับว่าช่วยทำให้พัฒนาการความรู้ของผู้เรียนนั้นรวดเร็วขึ้นมากเพราะ สามารถหาความรู้ได้หลากหลายมากมาย อีกทั้งถ้ารู้จักเลือกใช้สื่อให้เป็นและให้ดี โดยเลือกใช้ให้เหมาะสมกับพัฒนาการและวัยของผู้เรียน ก็จะมีประโยชน์สูงสุด ในด้านเสียก็คือ การสร้างและใช้สื่อต้องมีการลงทุนในหลายๆ ด้านเป็นจำนวนมาก เพราะเทคโนโลยีมีพัฒนาการไปเรื่อย ๆ บางครั้งสื่อบางอย่างก็มีส่วนในการยับยั้งนิสัยรักการอ่านของเด็ก อาทิเช่น โทรทัศน์เพราะบอกรายละเอียดทุกอย่างทั้งหมด ไม่ส่งเสริมให้เด็กเกิดจินตนาการ เกมส์ทำให้เด็กเสียเวลาในการอ่านเพราะใช้เวลาหลุ่มหลงไปกับการเล่นเกมส์มากเกินไป เป็นต้น
ดังนั้น การใช้สื่อนั้นมีทั้งข้อดีและข้อเสีย ขึ้นอยู่กับว่าเลือกใช้ได้ถูกต้องเหมาะสมหรือไม่ ถ้าถูกต้องเมาะสมก็จะเป็นประโยชน์อย่างมากกับการศึกษาหาความรู้ด้วยตนเองเพื่อที่นำความรู้มาพัฒนคุณภาพความเป็นมนุษย์ในอนาคต แต่ในทางกลับกันถ้าเลือกใช้ไม่เหมาะสมก็จะเป็นโทษและนำมาซึ่งปัญหาในการดำเนินชีวิตในอนาคต ทำให้คุณค่าความเป็นมนุษย์ตกต่ำลงเช่นกัน ดังนั้นครูควรสอนให้เด็กรู้จักอ่าน รักการอ่าน เพื่อให้เขานำความรู้ไปสร้าง ระบบความคิด วิเคราะห์ ประเมินค่า และตัดสินใจเลือกใช้สื่อในการส่งเสริมสร้างสรรค์ชีวิตของเขาด้วยตัวของเขาเอง
ที่มา : สัมนาวิชาการ หัวข้อ “การปฏิรูปการศึกษา เพื่อพัฒนาความเป็นมนุษย์”
วัน เสาร์ ที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2553 , เวลา 9.30 น.-12.00 น.
ณ. ห้องบอนลูน โรงแรมเกี่ยวอัน อ.เมือง จ.สระบุรี
โดย รศ. วิทยากร เชียงกูล
ไม่มีความเห็น