เครื่องมือและความเนียนในงาน

การทำกิจกรรมกลุ่มและการจัดการความรู้เป็นเครื่องมือในการทำงาน

ในการประชุมศูนย์บริหารวิทยากรคุณภาพของ กฟผ. วันนี้เป็นวันที่ได้มีการเชิญประธานคนใหม่ มีการแสดงความคิดเห็นของทุกคนที่เข้าร่วมประชุม เป็นการพูดและฟัง แต่สิ่งที่ผมสังเกตเห็นคือเรายังเป็นแบบเดิมอยู่กับร่องความคิดเดิม ฟังเหมือนไม่ได้ฟัง การจัดสถานที่ รูปแบบการนั่งทำให้เรากลับไปอยู่กับแบบเดิมของการประชุม เราไม่ได้ฟังกันอย่างลึกซึ้ง เราไม่ได้ละตัวตนในการฟัง เรายังอยู่กับตัวเราไม่ได้เข้าถึงเขา เรายังฟังแบบเลือกฟัง และอีกสารพัดที่เราไม่ได้แก่นแท้ของการสร้างความคิดร่วม เรายังถูกบังคับ และเขาก็ถูกบังคับด้วยกฏระเบียบ เกณฑ์ ที่ต้องนำมาใช้ เราเข้าไม่ถึงความเข้าใจในระบบทั้งหมด แก้ที่หนึ่งก็จะเกิดปัญหาอีกที่หนึ่ง เราไม่ได้ใช้ศาสตร์ใดๆ ความรู้สึกใดๆ และไม่แม้แต่จะใช้จินตนาการที่ปราศจากการครอบงำ จากเหตุผลและความรู้สึก

คำถามบางคำทำให้เราเห็นว่าแก่นแท้ของการพัฒนายังไม่เป็นไปตามความเป็นจริง เป็นเพียงสิ่งสมมุติที่ต้องทำให้แล้วเสร็จเท่านั้น คนที่ทำมีเจตนาของตน กลุ่มและองค์กรก็เช่นกัน

เราทุกคนได้แลกเปลี่ยนเล่าประสบการณ์ให้กันและกันฟัง ท้ายของประสบการณ์ทุกคนต่างมีคำถาม ที่เหมือนได้รับคำตอบ ตอบด้วยตัวเอง รวมท้้งผมด้วย

เรายังไม่เข้าถึงแก่นของเครื่องมือเราเห็นว่าเครื่องมือมีมากเกินไป อันที่จริงเครื่องมือหนึ่งๆ เหมาะกับงานหนึ่งๆ ที่มีเครื่องมือหลากหลายนั้นเพื่อให้เราเลือกใช้ มุ่งงานเป็นการพัฒนาองค์รวม พัฒนาตัวเรา พัฒนาองค์กร พัฒนาประเทศ และทำให้โลกของเราน่าอยู่กว่าเดิม เกิดมาไม่เสียชาติเกิดว่างั้นเถอะ

เพื่อนผู้หนึ่งบอกว่าผมคงจะบอกได้ว่าเครือข่ายจะสร้างได้อย่างไร ผมเสนอไปว่า ความสัมพันธ์นำมาซึ่งเครือข่าย อยู่ที่ประธาน และพวกเราจะสร้างความสัมพันธ์บนระยะทางที่ห่างไกลได้อย่างไร เราใช้เครื่องมือพื้นฐานที่มี กายและใจ ของเราสร้างได้ ไม่ต้องรอการสนับสนุนใด กายที่พยายาม ใจที่ใฝ่หาความสัมพันธ์ และทุกอย่างจะเป็นไปตามครรลองของมันเอง ตามที่ธรรมชาติต้องเป็น ภรรยาผมบอกเสมอว่าอะไรที่ไม่เป็นไปตามธรรมชาติ ตามธรรมดาต้องใช้แรงมาก มากมหาศาล และคับเครียด ปราศจากความผ่อนคลาย นั่นคือเราจะไม่เรียนรู้ เราจะตกร่องความคิดเดิม

ในการทำกิจกรรมกลุ่มพัฒนางาน(QCC) เราเป็นวิทยากรกันทุกคน เรามารวมกันพยายามสร้างความสัมพันธ์ แต่องค์กรยังไม่ได้ปรับเปลี่ยนทัศนคติ ไม่สร้างระบบและโครงสร้างมารองรับ เราต้องใช้ความพยายาม ความตั้งใจให้มากในการสร้างเครือข่าย และถ้าสร้างได้จะเป็นเครือข่ายที่ยั่งยืนด้วยความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้น แลกเปลี่ยน รับและให้ โดยไม่มีเงื่อนไข

เราต้องใช้เครื่องมือเป็น ให้เนียนในงาน ไม่สร้างสิ่งรุงรังเหมือนแบกหินหลายๆก้อนไว้ สัมพันธ์ที่เนียนในธรรมชาติงานจะเป็นสิ่งที่ทดแทนโครงสร้างที่แหว่งโหว่ได้

เราจบการประชุมด้วยเวลาดูเหมือนว่าจะดี แต่ความค้างคาใจยังคงอยู่ เราผ่านวันเวลา และเหตุการณ์ด้วยความจำกัด เราเข้าใจแต่ปรารถนาจะออกไปให้พ้นจากข้อจำกัดแต่เป็นไปไม่ได้ เราต่างต้องบริหารจัดการพัฒนาไปบนธรรมชาติขององค์กรของเรา