การเรียนการสอนโดยผู้เรียนใช้การวิจัย

วันนี้ดิฉันได้อ่านหนังสือ เรื่อง “การจัดการเรียนการสอนโดยผู้เรียนใช้การวิจัย เป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการเรียนรู้” หลักการ แนวทาง และวิธีการของรองศาสตราจารย์ ดร.ทิศนา แขมมณี มีบทสรุปที่น่าสนใจสำหรับอาจารย์ที่กำลังสนใจการจัดการเรียนการสอนแบบ RBL ซึ่งอาจารย์ได้สรุปการจัดการเรียนการสอน หรือการจัดการเรียนรู้โดยใช้กระบวนการวิจัยไว้ 4 รูปแบบ คือ

แนวที่ 1 ครูเป็นคนอ่านงานวิจัยและนำผลการวิจัยมาใช้ในการสอนของตนเองในลักษณะใดลักษณะหนึ่ง เช่น นำเนื้อหาที่เป็นผลการวิจัยมาให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ หรือมาเล่าให้ผู้เรียนฟัง เป็นการเรียนรู้เพิ่มเติม

แนวที่  2  ให้ผู้เรียนเป็นคนไปอ่านงานวิจัย  ไปศึกษาค้นคว้างานวิจัยเอง  จะทำให้ผู้เรียนได้ฝึกทักษะการเป็นผู้บริโภคงานวิจัย  ซึ่งเป็นหน้าที่ของครูที่จะต้องเลือกงานวิจัยที่เหมาะกับระดับชั้นและวัยของผู้เรียน  หรือครูอาจจำเป็นต้องทำหน้าที่ย่อยงานวิจัยให้มีความเหมาะสมกับระดับของผู้เรียน

แนวที่  3  ครูใช้กระบวนการวิจัยในการสอน  คือ  ครูออกแบบการสอนโยใช้กระบวนการวิจัยเข้าไปช่วยทำให้ผู้เรียนเกิดความเข้าใจในเนื้อหาสาระที่ต้องการ  ซึ่งครูสามารถใช้กระบวนการวิจัยครบทุกขั้นตอน หรือใช้บางขั้นตอนตามความเหมาะสมกับเนื้อหาสาระการเรียนรู้ วัตถุประสงค์ และข้อจำกัดที่มี

แนวที่  4  ให้ผู้เรียนลงมือวิจัยเอง  โดยครูช่วยให้ผู้เรียนดำเนินการตามขั้นตอนการวิจัยต่างๆ อย่างมีคุณภาพมากที่สุดเท่าที่จะทำได้
              

อย่างไรก็ดี  ทุกแนวทางที่กล่าวข้างต้น ล้วนต้องใช้ทั้งผลการวิจัย และกระบวนการวิจัยควบคู่กันไป  เพียงแต่ว่าแนวทางแต่ละแนวมีจุดเน้นที่ต่างกัน จึงเป็นทางเลือกให้ครูสามารถเลือกใช้ได้ตามความเหมาะสมกับสภาพการณ์และข้อจำกัดของตน