หากจะพูดถึงหนังสือ หลายท่านก็จะเลือกในส่วนที่ตัวเองชอบ และมีความสนใจ ตักตวงเอาไว้ เพื่อจะรวบรวมเป็นองค์ความรู้ ถ่ายทอดออกมาเป็นเรื่องราวที่มีประโยชน์ต่อผู้ที่จะศึกษา
สำหรับผม หนังสือที่ผมชอบเล่มที่ 1 นี้ (บอกได้ว่าเป็นหนังสือเล่มแรกที่ซื้อเอง)เป็นหนังสือที่อิงประวัติศาสตร์ที่ยังมีการศึกษาค้นคว้ากันอยู่ เพื่อให้ข้อยุติที่ถูกต้องเหมาะสม ผมเชื่อว่า หลายท่านชอบเป็นส่วนตัวอยู่แล้ว ตามมาดูกันเลยครับ
(ก่อนอื่นต้องขออนุญาต ผู้เขียนหนังสือเล่มนี้ คือ พิมาน แจ่มจรัส ที่นำรูปหน้าปกหนังสือมาประกอบการเขียนบันทึก ด้วยครับ)
หนังสือเล่มนี้ได้กล่าวถึง พระราชประวัติของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช พระสุพรรณกัลยา และ พระเอกาทศรถ มีการแปลและเรียบเรียงข้อเสนอ ข้อคิดเห็น อันหลากหลาย จากนักวิชาการ หรือนักประวัติศาสตร์ โดยอ้างอิงถึงพงศาวดารไทยและพงศาวดารพม่า
แต่ที่มีบันทึกตรงกันก็คือ การทำสงครามยุทธหัตถีชนช้าง ระหว่างสมเด็จพระนเรศวรมหาราชและ สมเด็จพระมหาอุปราชา โดยมีคำตรัสของสมเด็จพระนเรศวรมหาราชถึงพระมหาอุปราชา ที่ตรึงใจมาตลอด ว่า
"...พระเจ้าพี่ เราจะยืนอยู่ไยในร่มไม้เล่า เชิญออกมาร่วมทำยุทธหัตถีด้วยกัน ให้เป็นเกียรติยศไว้ในแผ่นดินเถิด ภายหน้าไปไม่มีกษัตริย์ที่จะได้ยุทธหัตถีแล้ว..."
(พระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา: โอเดียนสโตร์, 2505)
เหตุผลที่ชอบหนังสือเล่มนี้เพราะ โดยส่วนตัวมีความเคารพ ชื่นชมในวีรกรรมความกล้าหาญของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ความรักของพระเอกาทศรถ และความเสียสละของพระสุพรรณกัลยา ที่ทรงประกาศอิสระภาพ นำความเป็นเอกราชของไทยกลับคืนสู่ มาตุภูมิ แผ่นดินเกิดได้อย่างไม่เกรงกลัวต่อภยันอันตรายใด ๆ ทำให้ลูกหลานได้ยืนหยัดอยู่บนผืนแผ่นดินนี้ ด้วยความสงบสุข ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา...
หนังสือเล่มนี้ ทำให้ผมได้แรงบรรดาลใจ ในการศึกษาค้นคว้าประวัติศาสตร์ ไม่ว่าจะเป็นประวัติศาสตร์ชาติไทย ประวัติศาสตร์การเมืองไทย พุทธประวัติ หากมีโอกาสที่จะได้นำความรู้ที่ได้รับจากการศึกษาค้นคว้าด้วยการอ่านหนังสือเล่มนี้ ไปบอกกล่าว แลกเปลี่ยนความคิด กับผู้ที่สนใจประวัติศาสตร์เหมือนผม ต่อไป ครับ
การศึกษาเรื่องราวทางประวัติศาสตร์เป็นสิ่งที่ดีมากเลยครับ
ได้ทราบถึงความเป็นมาทางประวัติศาสตร์ วีรกรรมต่าง ๆ ที่บรรพบุรุษของเราได้กอบกู้มา
เป็นหนังสือที่มีคุณค่า และควรแก่เก็บรักษาไว้เป็นอย่างมากครับ