ภูมิปัญญาชาวบ้าน ที่ใครก็คิดไม่ถึง
พอมีเวลาว่างบ้าง ผมก็เอารูปเก่า ๆ มาดู เพื่อจะได้รำลึกถึงเหตุการณ์ที่ผ่านมาในอดีต มีภาพอยู่ชุดหนึ่งที่ทำให้ผมรำลึกถึงเหตุการณ์สมัยเรียนที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ซึ่งผมต้องไปฝึกงานที่บ้านสายลำโพงกลาง อำเภอท่าตะโก นครสวรรค์และเห็นว่าอาจเป็นประโยชน์ต่อพวกเรา เลยถือโอกาสนำมาเล่าให้ฟัง
พวกเราไปฝึกงานกัน 12 คน โดยใช้เวลาประมาณสามเดือน ปัญหาของหมู่บ้านนี้ที่ร้ายแรงที่สุด คือ มีหนูนาจำนวนมากมากัดกินข้าว และพืชผลต่าง ๆ ทำให้เสียหายมาก เรารวมกลุ่มชาวบ้านให้ช่วยกันกำจัดหนู เช่นเอาถังสองร้อยลิตร เติมน้ำครึ่งหนึ่งถังแล้วเอาแกลบโรย จากนั้นเอาข้าวเปลือกใหม่โรยบนแกลบอีกทีหนึ่ง จากนั้นเอาไม้กระดานพาด หนูมันนึกว่าถังข้าวโดดลงไปตาย ทีละครึ่งถัง ก็ยังเอาชนะไม่ได้ คิดวิธีมาหลายวิธี หนูนาก็ยังเต็มบ้านเต็มเมือง
สุดท้ายต้องพึ่งหน่วยกำจัดหนูไทยเยอรมัน จากบางเขน ฝรั่งที่ไปช่วยพวกเราเกณท์ชาวบ้านเอากรงไปดักหนูมาประมาณ 300 กรง ได้หนูมาก็เทใส่ถุงผ้าแล้วดำเนินการชั่งน้ำหนัก จดเพศ ใส่ห่วงที่ขา และใส่รหัส แล้วนำหนูทั้ง 300 ตัวไปปล่อยที่สุพรรณ เพื่อศึกษาถึงเส้นทางการเดินทางของหนู อีกสองเดือนถ้ายังจับหนูใน 300 ตัวนี้ได้อีก เราก็จะได้ลงรายละเอียดในการกำจัดให้สิ้นซาก
ชาวบ้านคนหนึ่ง ยืนกอดอกดูพวกเรากับฝรั่งทำงาน บังเอิญ ลุงผุยคนนี้สนิทกับผม เลยถามว่า ครูทำอะไรหรือ ผมบอกไปว่าก็ช่วยชาวบ้านกำจัดหนูไง แกบอกว่าวิธีของครูไม่ได้ผลหรอก ผมรู้ทันทีว่าความรู้ที่ฝังลึกในตัวแก กำลังจะปรากฏขึ้นมา จึงถามแกว่าแล้ววิธีที่ได้ผลทำอย่างไร
แกอธิบายว่า เมื่อจับหนูมาได้ให้เลือกตัวโต ๆ ไว้ ประมาณ 8 - 10 ตัว นอกนั้นทุบหัวให้หมด ส่วนหนูที่เลือกไว้ให้เทใส่ถุงผ้าครั้งละตัว รีดถุงเพื่อไม่ให้มันดิ้น แล้วพลิกถุงออก จากนั้นให้เอาพริกขี้หนูแห้ง ยัดใส่ก้นมัน ตัวละ 2-3 เม็ด แล้วเย็บด้ายปิดก้นมันไว้ ไม่ให้มันอึ แล้วปล่อยไป ไม่เกิน 5 วัน หนูตัวนี้จะบ้า อึก็ไม่ออก แถมยังปวดแสบปวดร้อนก้นอีก เจอหนูที่ใหน เจ้าหนูตัวนี้จะกัดตายเรียบ เพราะเราเลือกแต่ตัวโต ๆ ผมและเพื่อน ๆ รวมทั้งฝรั่งก็ไม่เชื่อให้แกทดลองทำให้ดู ผลก็เป็นอย่างที่แกเล่า
วิธีการนี้เป็นวิธีการที่ภูมิปัญญาเก่าแก่ทำกันมา แต่ไม่ได้รับความนิยมเพราะถูกมองว่าเป็นการทรมาณสัตว์ ซึ่งก็จริง ใครจะเอาไปใช้บ้างก็ไม่ว่ากัน ขออย่างเดียวคุณสุภาพสตรีทั้งหลาย เห็นว่าสามีไม่ค่อยอยู่บ้านเพราะชอบเที่ยวกลางคืน สามีกลับมาเพลียหลับ อย่าเอาพริกไปยัดก้นสามีเข้าละ เพราะผลที่เกิดซี่โครงคุณจะหักกี่ซี่ ผมก็ไม่รู้
ใน การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ในการทำงานกศน.
ความเห็น (13)
สวัสดีค่ะ
- วันนี้ ท่าน ผอ.ขึ้นบันทึกช้ากว่าดิฉัน ๑ วิค่ะ
- ทบทวนอดีตทำให้มีความสุขได้นะคะ ดิฉันทบทวนจากสมุดบันทึกเล่มเก่าค่ะ
- การจัดการกับสิ่งมีชีวิตล้วนแล้วแต่เป็นการทำบาปทั้งนั้นนะคะ ไม่ว่าจะเป็นเพียงมดตัวเล็ก ๆ
- หากเราไปบอกว่าเป็นบาปเป็นกรรม เราก็คงถูกหมั่นไส้นะคะ
- วิธีการของภูมิปัญญา มีการเย็บก้นหนูอีกด้วย ไม่ง่ายนะคะ จะเป็นที่นิยมหรือเปล่าหนอ
- สงสัยว่าจะขยายความคิดไปให้สุภาพสตรีที่มีสามีแตกแถว ได้นะคะ คงสนุกแน่ค่ะ
- ที่บ้านก็หนูเยอะมากค่ะ กลางคืนวิ่งไล่ขับกันบนเพดานเสียงดังมาก น่ากลัวว่างูจะลักลอบไปจับหนู วันนี้ได้ไปบอกให้ช่างมาปีนดูแต่ไม่พบช่าง
- แต่วิธีการภูมิปัญญาของคุณลุงท่าน คงไม่คิดทำค่ะ ป้องกันปิดประตูหน้าต่างให้มิดชิด ไม่ให้แอบเข้าไปในห้องต่าง ๆ บ้านก็พอใจแล้วค่ะ
- ขอขอบคุณเรื่องที่อ่านสนุกค่ะ
สวัสดีครับ แวะมาทักทาย
เป็นภูมิปัญญาจริงๆนะครับ
สวัสดีค่ะ ท่านผอ.
มาเยี่ยมเยือน ให้กำลังใจ ชื่นชมว่า...เยี่ยมมากค่ะ
สวัสดีครับครูคิม
ช่วงนี้ผมไม่ค่อยมีเวลาเท่าไร มีงานต้องเขียนต้นฉบับให้สำนักพิมพ์แห่งหนึ่ง เกี่ยวกับทักษะการเรียนรู้ รายละเอียดในเล่ม มีเนื้อหา 5 เรื่อง คือ การเรียนรู้ด้วยตนเอง แหล่งเรียนรู้ การจัดการความรู้ คิดเป็น และการวิจัยอย่างง่าย ทำให้ไม่ค่อยมีเวลาติดตามบันทึกของพวกเราเท่าไร
เรื่องของลุงผุย แห่งบ้านสายลำโพงกลาง เกิดขึ้นตั้งแต่ปี 2527 นานมาแล้ว แต่ผมจำได้แม่นยำ นายดอยลูกชายบอกผมว่า พ่อเขียนเรื่องเก่า ๆ ไม่กลัวเขาว่าพ่อแก่หรือ จะไปกลัวทำไมเมื่อเราแก่จริง ขอบคุณครูคิมครับ
สวัสดีครับคุณเปนไท
ผมลืมบอกไปว่า สุดท้ายหนูพวกนั้นก็ตาย ใครจะอยู่ได้ อึไม่ได้ ปวดแสบปวดร้อนอีกต่างหาก แต่ผมว่าพวกเราอย่าไปทำเลยนะครับ สงสารมัน ขอบพระคุณ คุณเปนไทมากนะครับ
ขอบพระคุณครูอ้อยมากครับ ที่ให้กำลังใจพวกเราทุกคนเสมอมา อยากถามมานานแล้ว ตระกูล แซ่เฮ ใน Blog มีกี่คนนะครับ ปัจจุบันผมเห็นออกลูกออกหลานมาเยอะมาก ผมกำลังจะเปลี่ยนไปใช้บ้างแล้ว เป็นนายน้อย แซ่เฮ ดีใหม ขอบพระคุณครับ
อรุณสวัสดิ์ค่ะท่านสมนึก
มาบอกว่าชอบอ่านเรื่องโบๆ ค่ะ ภูมิปัญญาที่เยี่ยมยุทธ์มากค่ะ ปราชญ์ชาวบ้านคือคุณค่าสังคมค่ะ ..
บ่อยไปที่เรื่องราวเก่าๆ จุดประกายให้เราได้มุมคิดต่างไป เมื่อวันวัยผ่านผัน และยังเป็นน้ำหล่อเลี้ยงใจ คราใดที่ได้ระลึก ถึงความทรงจำดีๆ ที่ประทับใจ ใช่ไหมคะ .. จะรอติดตามอ่านอีกค่ะ
มายืนยันว่าคนโบ เรื่องโบๆ เป็นศิลป์ที่มีเสน่ห์ น่าค้นหา วัยวันแค่สมมติ เพราะเราล้วน young at heart ? คะ ;)
หนูที่บ้าน ท่านมีวิธีการกำจัดอย่างไรครับ อิ อิ อิ จบ
สวัสดีครับคุณpoo
ขอบพระคุณที่ชอบเรื่องที่เกี่ยวข้องกับภูมิปัญญาชาวบ้าน ที่จริงถ้าเราลองนึกดูดี ๆ เราจะพบว่าคนเฒ่าคนแก่ที่ผ่านโลกมามาก มักมีประสบการณ์หลายอย่าง เวลาท่านตักเตือนเรา ล้วนมีเหตุมีผลทั้งนั้น วันหลัง ผมจะบันทึกเรื่องประเภทนี้ให้อ่านก็แล้วกัน ขอบพระคุณครับที่เข้ามาให้กำลังใจกัน
สวัสดีครับครูพิทักษ์
หนูบ้านผมไม่รู้จริงว่าจะใช้ภูมิปัญญาเข้าไปกำจัดอย่างไร รู้แต่เพียงการกำจัดคุณหนู วิธีการง่าย ๆ ครับ ไม่โทรไปหา ปิดมือถือตลอด หรือเปลี่ยนเบอร์ไปเลย หรือตีหน้าเศร้าบอกว่าต้องไปอบรมหรือไปราชการนานโดยมีหลักฐาน(เท็จ)ไปยืนยัน ถ้าทุกวิธีแล้วยังไม่ได้ผล ก็บอกตรง ๆ ว่า ไม่มีตังค์ ชวนไปใหนก็บอกว่าไม่มีตังค์ บ่อย ๆ เข้า เขาจะเบื่อไปเอง ไม่มีใครชอบคนจนหรอกครับ ขอให้สำเร็จนะครับ อิ อิ อิ
สวัสดีค่ะ
อ่านแล้วได้ยิ้ม ๆ ขำ ๆ ทั้งวิธีกำจัดหนูนาและหนูที่ (นอก)บ้าน....
ดูแล้วเจ้าหนูที่ถูกทำให้เป็นบ้านั้น...น่าสงสารมากค่ะ
ขอบคุณค่ะ
(^___^)
สวัสดีครับ
ไม่ต้องสงสารมันหรอกครับ เพราะในที่สุดมันก็ตาย แต่เชื่อใหมในที่ประชุมตอนเราประชุมเพื่อแก้ปัญหานี้ มีพรรคพวกผมคนหนึ่งเสนอไอเดียที่ดีมาก ผมยังคิดอยู่ทุกวันนี้ ว่า มันคิดได้อย่างไร? ลองทายซิว่ามันคิดอย่างไร เฉลยดีกว่า มันบอกว่า ให้ช่วยกันเกณฑ์คนอีสาน มาอยู่ที่สายลำโพง สักพัน สองพันคน รับรองเดียวเรียบ ขอบพระคุณคนไม่มีรากมากนะครับ ตั้งใจเรียนนะครับ จะได้เป็นเจ้าคนนายคน (อวยพรแบบคนโบราณ)
สวัสดีค่ะ
- มาเชิญท่าน ผอ.ไปร่วมกิจกรรมกับเด็กดอยค่ะ
- http://gotoknow.org/blog/publicmindkim/353781