กำเนิดเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย


กำเนิดเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย

"กำเนิดเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย"

ชนชาติไทยมีเครื่องหมายแสดงเกียรติยศและบำเหน็จความชอบมาเป็นเวลานาน โดยมีรูปแบบเป็นเครื่องใช้ส่วนตัวหรือเครื่องประดับตัว ไม่ได้ใช้ประดับกับเสื้อตามรูปแบบที่ปรากฎเป็นสากลในปัจจุบัน

จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ พบว่า ในสมัยกรุงศรีอยุธยามีการใช้เครื่องหมายเพื่อแสดงเกียรติยศและบำเหน็จความชอบ อันได้แก่ เครื่องราชูปโภคของพระมหากษัตริย์ และ "เครื่องยศ" ซึ่งเป็นเครื่องใช้ที่พระราชทานแก่เจ้านายและขุนนาง มีพานหมาก คนโท กาน้ำ เป็นอาทิ ในบรรดาเครื่องราชูปโภคของพระมหากษัตริย์ ถือได้ว่า พระสังวาลพระนพ ซึ่งพระมหากษัตริย์จะทรงรับก่อนเครื่องราชอิสริยยศอื่นในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก และแหวนทองคำประดับพลอย 9 ชนิด ซึ่งเป็นเครื่องทรงสำหรับพระมหากษัตริย์ ถือได้ว่าเป็นต้นเค้าที่มาของเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นโบราณมงคลนพรัตนราชวราภรณ์ ซึ่งแรกสถาปนาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทยที่ใช้ประดับกับเสื้อ เกิดขึ้นครั้งแรกในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อทรงมีพระราชดำริให้สร้างดาราติดกับเสื้อ โดยนำลายตราตำแหน่งมาทำลายดาราเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ด้วยเหตุนี้จึงมีผู้เรียกดาราเหล่านั้นว่า "ตรา"

ภายหลังจากที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้สร้างดาราไอราพตเครื่องต้นในปี พ.ศ. 2400 แล้ว ต่อมาได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างดาราตราคชสีห์ ดารานพรัตน ดาราช้างเผือก ดารามงกุฎ เหรียญเฉลิมพระชันษา ครบ 60 ปีบริบูรณ์ ดาราตราราชสีห์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย มีวิวัฒนาการมาตามลำดับ อย่างต่อเนื่อง อาทิ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงพระกรุณาให้เรียกเครื่องประดับสำหรับยศว่า เครื่องราชอิสริยาภรณ์เป็นครั้งแรก และทรงพระกรุณาให้มีสายสะพายประกอบเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ตลอดจนให้มีประกาศนียบัตรกำกับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ยกเว้นบางชั้นตราและบางชนิดที่ไม่มีประกาศนียบัตรกำกับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ แต่ก็จะต้องลงประกาศนามผู้ได้รับพระราชทานในราชกิจจานุเบกษา นอกจากนั้น พระมหากษัตริย์ในรัชกาลต่อมาได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเครื่องราชอิสริยาภรณ์เพิ่มเติม ซึ่งส่วนใหญ่ยังคงใช้สำหรับพระราชทานเป็นเครื่องหมายแสดงเกียรติยศและบำเหน็จความชอบสืบมาถึงปัจจุบัน...

ที่มา : สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี

หมายเลขบันทึก: 352893เขียนเมื่อ 20 เมษายน 2010 22:01 น. ()แก้ไขเมื่อ 3 เมษายน 2016 13:59 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (6)

สวัสดีค่ะ

แวะมาเรียนรู้นะคะ

ขอบคุณสำหรับบันทึกนี้ค่ะ

^__^

สวัสดีค่ะ แวะมาเรียนรู้ต้นกำเนิดเครื่องราชฯค่ะ

ครูบันเทิงก็เพิ่งขอไปค่ะ..ยังไม่ได้เลย..รอ รอ ค่ะ

ขอบพระคุณท่านมากๆครับที่ร่วมอนุโมทนาบุญด้วยในครั้งนี้เชื่อว่าอานิสงค์จากการร่วมอนุโมทนาบุญจะส่งผลถึงท่านแน่นอนครับ บุญจากการร่วมอนุโมทนาอาจจะมองไม่เห็นแต่ผมเชื่อว่าท่านจะได้รับครับ

สวัสดีค่ะ...คุณสามารถ...

ขอบคุณค่ะ...

ขอบคุณ...น้องต้นเฟริ์นค่ะ...

ขอบคุณ...ครูบันเทิงค่ะ...

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท