มาทำความเข้าใจคำว่า "เกลียวความรู้(Knowledge Spiral)" กันดีกว่า ....

ใจกว้าง เปิดใจ

เกลียวความรู้(Knowledge Spiral)

 

 

         เกลียวๆๆ คำคำนี้ หลายคนคงนึกถึงภาพหลายอย่างในความคิด เช่น ภาพการหมุนของวงกลม ลักษณะการขันน็อต หรืออะไรที่มันหมุนๆ ดูแล้วอาจจะเป็นกริยาอาการอย่างใดอย่างหนึ่ง พอมารวมกับคำว่าความรู้ ก็ทำให้เกิดมีสาระมากยิ่งขึ้น แล้วความหมายที่แท้จริงของคำๆนี้ละคืออะไร

         เกลียวความรู้ หรือวงจรความรู้ หมายถึง ความรู้ได้ถูกใช้หรือส่งผ่านหมุนเวียนเปลี่ยนสภาพและที่อยู่ไปเรื่อย ๆ แต่ไม่ได้หายไปไหนหรือไปไกลมาก  ยังคงวนเวียนกลับไปกลับมาอยู่ระหว่างแหล่งความรู้นั่นเอง และจะไม่มีวันสิ้นสุดยุติ แหล่งความรู้ทั้งสองแหล่งนั้นก็คือ

(1) ความรู้ที่อยู่ภายในคน (แหล่ง) ที่เรียกว่า tacit knowledge

(2) ความรู้ที่อยู่นอกตัวคน (แหล่ง) หรือคนแสดงออกมาแล้ว ที่เรียกว่า explicit  knowledge ( ที่มา lib.kru.ac.th/ebook/4000111/doc3.doc)

         แล้วการได้มาซึ่งเกลียวความรูละเราใช้วิธีการอะไร  

      ใช้วิธีการสนทนากันในรูปแบบต่างๆ เช่น

(ก) เจอหน้ากันตรงๆ แลกเปลี่ยนความรู้ทันที ได้แก่ จับเข่าคุยกัน คุยแบบกัลยาณมิตร คุยแบบปิยวาจา ,เวทีชาวบ้าน ล้อมวงคุยกัน กินไปคุยไป, สนทนาโต๊ะกลม ทุกคนเท่าเทียมกัน ,world cafe, พูดคุยหลังกิจกรรมสำคัญ (AAR), Reflection สะท้อนความรู้สึก การเปลี่ยนจากรับรู้เป็นเรียนรู้,คุยถึงความสำเร็จและล้มเหลวที่ผ่านมา,เล่าสู่กันฟัง(Show and share) เป็นต้น

(ข) เจอกันใน internet ทำให้สามารถแลกเปลี่ยนความรู้ได้ทันทีแม้อยู่ไกลกัน ไม่ต้องนัดเจอตัว

(ค) เปิด webboard ให้ผู้ร่วมสนทนาได้เข้ามาโพสต์ โดยอาจจะไม่สามารถแลกเปลี่ยนได้ทันที ทำให้ผู้สนทนาได้มีเวลาคิด

(ง) เวทีสัมมนา งานนิทรรศการ ที่เปิดโอกาสให้มีการคุยกันได้ทั้งแบบทันที หรือมีกระดานดำให้ติดกระดาษความคิด

     การดึงความรู้ออกมาจากเกลียวความรู้ที่อาศัยการปฏิบัติตามเครื่องมือ จะต้องเน้นคนและกระบวนการให้มาก ก่อนการพูดคุย คนจัดควรแน่ใจว่า ได้ใส่กระบวนการต่างๆ ให้พวกเขา ใส่จนแน่ใจว่า "ใจ" ของเขากว้างพอ เปิดใจ กระบวนการสำคัญควรทำก่อนการสนทนา เช่น กิจกรรมละลายพฤติกรรม กิจกรรมการเรียนรู้แบบ Constructionism learning พาไปดูงานในสังคมที่เขาเปิดใจแล้ว เป็นต้น

       เป็นไงครับ คงเข้าใจคำว่า "เกลียวความรู้" ดียิ่งขึ้นนะครับ