องค์กร ก็เหมือนร่างกายคนเรา

ในองค์กรมีหลายระบบที่ต้องดูแล กว่าจะสร้างงานที่เป็นเลิศ

  การพัฒนาองค์กรให้สร้างผลงานที่เป็นเลิศ ประกอบด้วยระบบหลายอย่างที่ต้องดูแล ทุกวันนี้แม้ว่าจะขายสินค้าได้ มีกำไร แต่สิ่งที่หลายองค์กรในปัจจุบันต้องการไม่ใช่เรื่องนี้เรื่องเดียว  นอกจากมีกำไรแล้ว จะสร้างชื่อเสียง นวัตกรรม หรือช่วยเหลือชุมชนสังคมได้อย่างไร

 เปรียบไป องค์กรก็เหมือนร่างกายมนุษย์ ที่มีชีวิต ระบบต่างๆ ในร่างกายต้องยังคงทำงานประสานงานกันได้ดี เราจึงเดินได้ ทำงานได้ หากมีระบบใดทำงานไม่สมบูรณ์ อาการเจ็บป่วยจะเกิดให้เห็น แต่เราก็ยังทำกิจกรรมต่างๆ ได้ เพียงแต่เจ้าของร่างกายนั้นจะต้องไปหาคุณหมอเพื่อตรวจดู หาสาเหตุ และรักษาเยียวยาให้หาย

 ในทางแพทย์แผนจีน หากชี่ในร่างกายติดขัด ไหลเวียนไม่สะดวก เพราะอวัยวะใดมีปัญหา ก็จะทำให้เจ็บป่วย เหมือนกัน บางคนไม่ช่างสังเกต ไม่รักษาเก็บไว้นานกลายเป็นโรคร้ายแรงก็เห็นมาเยอะแล้ว

กลับมาที่องค์กร หากต้องการประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น ก่อนจะหาวิธีพัฒนา ต้องให้คุณหมอมาวินิจฉัย ว่าองค์กรนี้ติดขัดที่ใด สภาพปัจจุบันแต่ละระบบเป็นอย่างไร บริษัทที่ปรึกษาจึงเป็นสิ่งจำเป็นไปเสียแล้วในการพัฒนาองค์กร เพราะมีผู้เชี่ยวชาญ หลักการ มีเครื่องมือพิเศษ หากใช้คนในองค์กรก็คงตรวจหาเหตุลึกๆ ไม่พบ หรือพบก็รักษาไม่ได้ เพราะเครื่องมือไม่ทันสมัย

 พนักงานภายในบางคนเมื่อรู้ว่าบริษัทจ้างที่ปรึกษาภายนอก มีทั้งเห็นด้วย ไม่เห็นด้วย คนที่ไม่เห็นด้วย ก็อาจจะไม่อยากร่วมมือเพราะดูเหมือนจะมายุ่งกับเขาให้มีภาระงานบางอย่างเพิ่มขึ้น อีกอย่างก็คือ ไม่เห็นว่าต้องแก้ไขอะไรเพราะบริษัทก็มีกำไรอยู่แล้ว  อันนี้เป็นสัญญาณอันตรายของบริษัท เพราะเหตุแห่งปัญหาที่ซ่อนอยู่ใต้ภูเขาน้ำแข็งจะยังไม่ปรากฎออกมาทันทีทันใด เมื่อสะสมไว้นานๆ ไม่แก้ไข ความซับซ้อนของปัญหาจะเป็น complexity ที่แกะออกยากมาก 

 เมื่อองค์กรอยากพัฒนาตัวเอง ต้องกำหนดเป้าหมาย ทิศทางที่ชัดเจนให้ได้ก่อนที่จะกำหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ และสร้างภาพให้พนักงานเห็นเป้าหมายข้างหน้าเป็นภาพเดียวกัน

แล้วเรื่องของ วัฒนธรรมองค์กร คน ภาวะผู้นำ ระบบงานสนับสนุนอื่นๆ วิธีคิด วิธีทำงานปัจจุบันเป็นอย่างไร ต้องวิเคราะห์ให้ครบถ้วน ที่บอกว่าคนเหมือนองค์กรก็ตรงนี้แหละ ในระบบใหญ่ประกอบด้วยระบบย่อย ๆ มากมาย บางระบบมีปัญหา แต่องค์กรก็ยังเดินหน้าต่อไปได้ ยังทำกำไรได้ ทำให้พนักงานอาจไม่เห็นความจำเป็นในการเปลี่ยนแปลง

งานของคนพัฒนาองค์กรจึงต้องชี้ให้เห็นความเชื่อมโยง และระบบต่างๆ ที่ยังติดขัดไม่ลื่นไหล หรือพัฒนาจุดใดแล้วจะทำให้องค์กรเดินหน้าได้เร็วกว่านี้ วิธีคิดที่คนพัฒนาองค์กรทุกคนต้องมีคือการคิด แบบ Systemic คิดแบบเห็นภาพรวมทุกระบบเชื่อมโยงสัมพันธ์กัน