การวิจัยในชั้นเรียน(Action Research:6)

การสังเกตเป็นการประเมินตามสภาพจริง ( Authentic Assessment ) ครูผู้ทำวิจัยจะต้องเตรียมเครื่องมือสำหรับการสังเกตให้พร้อมเพื่อที่จะทำการวิจัยในชั้นเรียนให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด

การสังเกต ( Observe )
การสังเกตเป็นการประเมินตามสภาพจริง ( Authentic Assessment ) ครูผู้ทำวิจัยจะต้องเตรียมเครื่องมือสำหรับการสังเกตให้พร้อมเพื่อที่จะทำการวิจัยในชั้นเรียนให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด ผู้เขียนได้กำหนดเนื้อหาสำหรับการสังเกตไว้ดังนี้
3.1 การเก็บรวบรวมข้อมูล ( Collect   data )
3.2 การวิเคราะห์ผล ( Analyze   data )
3.1 การเก็บรวบรวมข้อมูล ( Collect   data )
การเก็บรวบรวมข้อมูลการวิจัยในชั้นเรียนมีหลายวิธี ครูผู้ทำวิจัยในชั้นเรียนจะต้องศึกษาข้อดีและข้อเสียของเครื่องมือที่จะใช้เก็บรวบรวมข้อมูลให้ดีเพื่อจะได้เลือกเก็บข้อมูลได้อย่างถูกต้อง และมีประสิทธิภาพมากที่สุด การเก็บรวบรวมข้อมูลการวิจัยในชั้นเรียนมีดังนี้
1. การจดบันทึก ( Field note ) ครูผู้ทำวิจัยในชั้นเรียนบางคนจดบันทึกหลังการสอน บางคนจดบันทึกระหว่างการสอน การจดบันทึกจะจดบันทึกตามความรู้สึกของผู้สอนว่าพฤติกรรมในชั้นเรียนเป็นอย่างไร         พฤติกรรมของนักเรียนที่ปรากฏออกมาครูผู้วิจัยมีความพอใจต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นหรือไม่กิจกรรมใดที่ควรแก้ไข ปัญหาที่นักเรียนไม่เข้าใจคืออะไร มีกิจกรรมใดที่ดีอยู่แล้วและดีอย่างไร การจดบันทึกจะเป็นประโยชน์แก่ครูผู้ทำวิจัยเพราะการจดจะดีกว่าการจำ จะทำให้มีหลักฐานที่เป็นระบบสามารถตรวจสอบได้
- ตัวอย่างการจดบันทึก
ครูผู้สอนภาษาอังกฤษได้สอนเรื่อง Have / Get   something   done    ครูผู้สอนได้บันทึกไว้ว่านักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6/1 ยังสับสนเรื่องของการเปลี่ยนกริยาเป็นช่องที่ 3 เช่น go นักเรียนไม่สามารถเปลี่ยนเป็น gone ได้ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6/2 ไม่สามารถเปลี่ยนคำว่า make เป็น made ได้   นักเรียนชั้น ม.6/1และ ม.6/2 ตั้งใจเรียนดี การออกเสียง( pronunciation ) นักเรียนยังออกเสียงกริยาช่องที่ 3 บางคำไม่ถูกต้อง
2. บันทึกประจำวันของนักเรียน ( Pupil’s diaries ) ครูผู้สอนให้นักเรียนจดบันทึกหลังการเรียนประจำวัน การจดบันทึกจะเป็นเครื่องมือให้นักเรียนแสดงความรู้สึกต่อเรื่องที่เรียนว่าส่วนไหนนักเรียนเข้าใจและส่วนไหนนักเรียนไม่เข้าใจ เพื่อครูผู้ทำวิจัยจะได้แก้ไขบทเรียนของตนเองได้ การจดบันทึกประจำวันจะช่วยเหลือให้นักเรียนแสดงความรู้สึกออกมา บางครั้งนักเรียนไม่กล้าถามคำถาม ถ้าให้นักเรียนเขียนปัญหาที่ไม่เข้าใจลงในสมุดบันทึกประจำวันก็จะช่วยให้นักเรียนถามปัญหาแก่ครูผู้สอนได้
3. แฟ้มสะสมงาน ( Portfolio ) แฟ้มสะสมงานจะเป็นตัวบ่งชี้ว่านักเรียนมีการพัฒนาในด้านการเรียนอย่างไร แฟ้มสะสมงานเป็นการประเมินผลงานแบบใหม่ เป็นการประเมินตามสภาพจริง ( Authentic Assessment ) ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายการปฏิรูปการศึกษาจะเป็นสิ่งที่ช่วยให้ครูผู้ทำวิจัยสามารถประเมินผลการเรียนของนักเรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพและสอดคล้องกับสภาพความเป็นจริง
4. การสังเกต ( Observation ) ครูผู้ที่ทำวิจัยอาจใช้แบบสังเกตการสอน เช่น แบบสังเกตการพูดของครู ( Teacher’s talk ) แบบสังเกตการใช้คำถามของครู ( Teacher’s question ) หรือพฤติกรรมต่างๆที่เกิดขึ้นในชั้นเรียน ครูผู้ทำวิจัยอาจสังเกตการสอนเองหรือให้เพื่อนร่วมงานสังเกตให้ก็ได้ ( Peer Observation ) ถ้าให้เพื่อนร่วมงานสังเกตการสอนจะต้องตกลงกันก่อนว่าจะให้สังเกตตรงจุดใด ใช้แบบสังเกตแบบใด ครูผู้ทำวิจัยจะต้องเตรียมการให้พร้อมและมีระบบ ถ้าครูผู้ทำวิจัยให้เพื่อนร่วมงานสังเกตการสอนจะทำให้สะดวกในการเก็บรวบรวมข้อมูลเพราะไม่ต้องกังวลและสามารถเก็บรวบรวมข้อมูลต่างๆได้อย่างครบถ้วนอีกด้วย
5. การบันทึกเสียง ( Tape recordings ) การบันทึกเสียงเป็นวิธีการที่ประหยัดและง่ายต่อการรวบรวมข้อมูล ครูผู้ทำวิจัยสามารถรู้ได้ว่าเกิดพฤติกรรมใดบ้างจากการถอดเทปเสียง แต่การบันทึกเสียงมีข้อเสียคือไม่สามารถบันทึกพฤติกรรมที่นักเรียนแสดงท่าทางโดยไม่ใช้เสียงไว้ได้ การบันทึกเสียงถ้าเป็นวิชาภาษาไทยหรือวิชาภาษาอังกฤษโดยให้นักเรียนฝึกทักษะการพูด ครูผู้ทำวิจัยจะรู้ว่านักเรียนพูดเป็นอย่างไรบ้าง ครูผู้ทำวิจัยใช้คำถามแบบใดถามนักเรียน นักเรียนตอบว่าอย่างไรเป็นต้น
6. การใช้วีดีทัศน์ ( Video tape recorder ) วีดีทัศน์สามารถเก็บรวบรวมข้อมูลที่เกิดขึ้นในชั้นเรียนได้ทุกขั้นตอนและมีความเที่ยงตรงของข้อมูลค่อนข้างสูง นักเรียนอาจวอกแวกหรือเกิดอาการเกร็งจากการที่ครูผู้ทำวิจัยใช้วีดีทัศน์ในชั้นเรียนก็ได้    ดังนั้นครูผู้ทำวิจัยควรให้นักเรียนในชั้นคุ้นเคยกับการตั้งวีดีทัศน์ในชั้นเรียนเสียก่อนจะทำให้ครูผู้ทำวิจัยเห็นพฤติกรรมต่างๆที่เกิดขึ้นในชั้นเรียนจริงๆ
7. แบบสอบถาม ( Questionnaires ) ผู้เขียนแบ่งแบบสอบถามที่ใช้ในชั้นเรียนไว้เป็น 2 ชนิดคือ
7.1 แบบสอบถามปลายเปิด ( Open-ended questionnaires )เป็นแบบสอบถามที่ถามข้อมูลและความคิดเห็นของผู้ตอบเอง เป็นแบบสอบถามที่ยากแก่การเก็บข้อมูลและแปลผลข้อมูลแต่มีข้อดีคือ จะให้ข้อมูลที่เกี่ยวกับความคิดเห็นได้ดี เช่นต้องการอยากรู้ว่านักเรียนเข้าใจเรื่องที่เรียนหรือไม่อาจถามง่ายๆ
7.2 แบบสอบถามปลายปิด ( Close-ended questionnaires ) เป็นแบบสอบถามที่มีตัวเลือกให้ตอบ ( Multiple - Choice )
8.การสัมภาษณ์ ( Interviews ) การสัมภาษณ์เป็นวิธีการที่ง่ายมากสำหรับการเก็บข้อมูล ครูผู้ทำวิจัยควรวางแผนว่าจะสัมภาษณ์นักเรียนในเรื่องใดที่เกี่ยวกับการเรียนการสอน การสัมภาษณ์ไม่ควรใช้เวลาให้มากนัก ครูผู้ทำวิจัยอาจใช้การสัมภาษณ์ที่ไม่เป็นทางการโดยสัมภาษณ์กับนักเรียนกลุ่มเล็กๆว่ามีปัญหาอะไรบ้าง มีการเปลี่ยนแปลงอะไรในชั้นเรียนที่ครูผู้ทำวิจัยทำขึ้น การได้พูดคุยกับนักเรียนบ่อยๆจะทำให้นักเรียนในชั้นคุ้นเคย นักเรียนจะกล้าพูด กล้าแสดงความคิดเห็นในชั้นเรียนมากยิ่งขึ้น ครูผู้ทำวิจัยสามารถนำผลการสัมภาษณ์มาใช้ในการอภิปรายผลได้

สรุป การใช้เครื่องมือสำหรับการเก็บรวบรวมข้อมูล ครูผู้ทำวิจัยต้องเลือกเครื่องมือสำหรับการเก็บข้อมูลให้เหมาะสมกับการวิจัยในชั้นเรียนนั้นๆ การเก็บรวบรวมข้อมูลอาจใช้การจดบันทึก บันทึกประจำวันของนักเรียน แฟ้มสะสมงาน การสังเกต การบันทึกเสียง การใช้วีดีทัศน์ แบบสอบถามและการสัมภาษณ์การใช้เครื่องมือที่จะเก็บรวบรวมข้อมูลควรให้ผู้เชี่ยวชาญตรวจเสียก่อนว่ามีความเที่ยงตรงของข้อมูลหรือไม่เมื่อผู้เชี่ยวชาญตรวจแล้วควรนำมาปรับแก้ไขแล้วจึงนำไปใช้

ครั้งต่อไปเป็นการวิเคราะห์ผล ( Analyze data ) อยากได้ข้อมูลย้อนกลับว่า ยากกินไปไหมครับ...ที่คุณครูจะทำวิจัยในชั้นเรียน