วันเสาร์ที่ 14 พฤศจิกายน ก่อนลมหนาวจะพัดมา ผมพานักเรียนไปศึกษาประวัติศาสตร์และธรรมชาติที่ริมแม่น้ำแควน้อยมาครับ ไล่เรียงกันตั้งแต่น้ำตกไทรโยคน้อย อุทยานประวัติศาสตร์เมืองสิงห์พิพิธภัณฑ์บ้านเก่า และมาสิ้นสุดลงที่สะพานข้ามแม่น้ำแคว
แม่น้ำแคว..ไม่น่าเชื่อว่าสายน้ำสวยงามสายนี้..สั่งสมวัฒนธรรมและเหตุการณ์ของโลกไว้อย่างมากมาย เกินกว่าจะบรรยายครับ
สะพานข้ามแม่น้ำแควกับบาดแผลของสงครามโลกครั้งที่สองนั้น อาจเป็นรอยอดีตที่เจ็บปวดของคนเป็นจำนวนมาก แต่ก็เป็นจุดเริ่มต้นของการค้นพบอารยธรรมสำคัญของคนในถิ่นนี้..
เพราะว่าช่วงของสงครามครั้งนั้น เฉลยศึกที่ถูกเกณฑ์มาสร้างทางรถไฟสายนี้ ได้พบกับร่องรอยของมนุษย์ก่อนประวัติศาสตร์ในประเทศไทย ดร.แวน ฮีเกอเรน (Dr.Van Heekeren)คือเชลยศึกคนนั้น ผู้พบเครื่องมือสมัยหิน ซึ่งได้ชื่อว่าวัฒนธรรมแฟงน้อย หรือวัฒนธรรมแควน้อยและถือได้ว่าเป็นจุดเริ่มต้นของการศึกษาเรื่องราวความเป็นมาของมนุษย์สมัยก่อนประวัติศาสตร์จังหวัดกาญจนบุรีอย่างจริงจังในเวลาต่อมา
เมื่อคณะของผมเดินทางไปถึงพิพิธภัณฑ์บ้านเก่า ทำให้ผมได้ความรู้อีกว่า....มีการพบหลักฐานเพิ่มเติมที่ได้จากถ้าหินปูนในจังหวัดกาญจนบุรี เช่น ที่ถ้ำเขาทะลุ ถ้ำเม่น ถ้ำหีบ เกี่ยวกับการดำรงชีวิตของมนุษย์ก่อนประวัติศาสตร์ยุคหินกลาง ซึ่งจัดเป็นวัฒนธรรมโหบิเนียน (Hoabinhian)ที่คล้ายคลึงกับหลักฐานทางโบราณคดีที่พบในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น เครื่องมือหินกะเทาะเครื่องมือ เครื่องใช้ทำจากกระดูกสัตว์และเปลือกหอย
เป็นวัฒนธรรมของใคร..เราไม่อาจรู้ได้ รู้แต่เพียงว่า..ผู้คนเหล่านี้อาศัยอยู่ในถ้ำหรือเพิงผาใกล้แม่น้ำ รู้จักนำหินกรวดแม่น้ำมากะเทาะเป็นขวานหินและเครื่องมือสะเก็ดหิน ดำรงชีพด้วยการล่าสัตว์ และเก็บพืชผักผลไม้เป็นอาหาร รวมทั้งมีความสัมพันธ์ทางวัฒนธรรมกับชนในที่ราบ
สำหรับวัฒนธรรมโหบิเนียน เป็นชื่อวัฒนธรรมก่อนประวัติศาสตร์ ซึ่งพบในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่ได้ชื่อมาจากแหล่งโบราณคดีในเขตจังหวัดหัวบิน ตอนเหนือของเวียดนาม เป็นวัฒนธรรมที่กระจายอยู่ตั้งแต่ตอนใต้ของจีน เวียดนาม พม่า ลาว ไทย ไปจนถึงมาเลเซียและอินโดนิเซีย..
เป็นวิถีของมนุษย์เพิงผา เก็บของป่าล่าสัตว์ ..
เรื่องของแฟงน้อย..โหบิเนียน ย่อมสะท้อนให้เห็นว่าผู้คนในดินแดนแถบนี้มีความสัมพันธ์ที่ลึกซึ้งกันมาเป็นเวลานานแล้ว..ก่อนที่จะเป็นอาเซียนเสียอีก
เก็บตกเรื่องราว นำมาเล่าฝากกันครับ
* จำได้ว่าไม่ได้มาทักทายอาจารย์นานมาก ต้องขอโทษด้วยนะคะ
* ที่โรงเรียนพึ่งเสร็จ ภารกิจประเมินนักเรียนรางวัลพระราชทาน สมศ. และการแข่งขันทักษะทางวิชาการค่ะ เลยไม่มีเวลาได้มาทักทายกัลยาณมิตรทั้งหลายได้มากนัก
* เคยไปทัศนศึกษาสมัยเรียนมัธยมค่ะ ยังประทับใจในความงดงามของแม่น้ำแคว สะพานข้ามแม่น้ำ อันเป็นแหล่งประวัติศาสตร์ สุสานพันธมิตร น้ำตกไทรโยค สวยงามเป็นที่สุด มีโอกาสคงต้องไปอีกสักครั้ง
* ขอบพระคุณอาจารย์ที่ทำให้ระลึกถึงวันเก่าๆ ค่ะ
* ระลึกถึงค่ะ